One of the ways to the architectonic sacrum

• Authors: Łucka, Robert

Title variants

EN

Jedna z dróg do architektonicznego sacrum

Abstracts

EN

The process of cognition usually ends with an attempt to name and understand the searched/encountered phenomenon. The essence of sacrum is not observable simply because as „we do not have direct access to the quantum world via our senses”, but it does exist. Remembering the words of L. Wittgenstein which state that „the borders of the language (the only language I understand) constitute the borders of my world”, one ought to take one of the ways leading to our subject of cognition. A direct arising in the sphere of sacrum can be both a mental and emotional anticipation of the essence of subject we are heading to, and whose spatial frame is determined by architectonic objects. In its sensory meaning sacrum materializes itself often in a form of sacred chapels, paintings, sculptures, fragments of buildings, landscape etc. In the following article an attempt to select one of the ways that can lead to more complete contact and understanding of a sacred, materialized phenomenon which is referred to as sacrum. One, however, ought to bear in mind that the attempt at reaching the essence of such a place is a difficult task because just like „watching a wild brook does not concern the flow, the sound or reflexes of this particular brook but the general concept of a brook: unbridled push of unformed matter”, the understanding and sensing of sacrum escapes a clear codification.

PL

Proces poznania kończy się zazwyczaj próbą nazwania i zrozumienia poszukiwanego/napotkanego zjawiska. Istota sacrum nie jest obserwowalna, tak jak „Nie mamy przecież bezpośredniego dostępu za pomocą zmysłów do świata kwantowego” , a jednak on istnieje. Mając w pamięci słowa L. Wittgensteina, że „ granice języka (jedynego języka, jaki rozumiem) oznaczają granice mego świata”, należy przejść jedną z dróg prowadzących do naszego przedmiotu poznania. Bezpośrednie zaistnienie w sferze sacrum może być mentalno-emocjonalną antycypacją istoty przedmiotu dążenia, którego oprawą przestrzenną są niejednokrotnie obiekty architektoniczne. W sensie zmysłowym sacrum materializuje się często w formie: uświęconych kaplic, obrazów, rzeźb, fragmentów budowli, krajobrazu itp. W niniejszym artykule podjęto próbę wskazania jednej z dróg, która może doprowadzić do pełniejszego obcowania i zrozumienia uświęconego, zmaterializowanego zjawiska, któremu często nadaje się imię sacrum. Należy jednak pamiętać, że próba dotarcia do istoty takiego miejsca jest działaniem trudnym, gdyż tak jak „ogląd dzikiego potoku nie dotyczy spływania, szumu i blasków tego indywidualnego potoku, ale ogólnej idei potoku: nieposkromionego parcia naprzód bezforemnej materii” , tak i zrozumienie i odczucie sacrum umyka klarownej kodyfikacji.

Keywords

EN

language; phenomenology; philosophy of dialogue; philosophy of encounter; język; fenomenologia; filozofia dialogu; filozofia spotkania

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Rocznik Teologii Katolickiej
• Year: 2017
• Volume: 16
• Issue: 3

Dates

published

2017

Contributors

author

Łucka, Robert

References

• Borges J. L., Nowa antologia osobista, Wydawnictwo Literackie, translated by A. Sobol-Jurczykowski, Kraków 2006.
• Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, transl. J. Doktór, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1992.
• Eco U., Teoria semiotyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego EIDOS, translated by M. Czerwiński, Kraków 2009.
• Heidegger M., Identyczność i różnica, Wydawnictwo Aletheia, translated by J. Mizera, Warszawa 2010.
• Heidegger M., Podstawowe problemy fenomenologii, Fundacja Aletheia, translated by B. Baran, Warszawa 2009.
• Heidegger M., W drodze do języka, Wydawnictwo Alethia, translated by J. Mizera, Warszawa 2007.
• Husserl E., Badania logiczne, Wydawnictwo naukowe PWN, translated by J. Sidorek, vol. 1, Warszawa 2006.
• Husserl E., Medytacje kartezjańskie, Wydawnictwo IFiS PAN, translated by A. Wajs, Warszawa 2009.
• Liberkowski R., Przyczynek do fenomenologii życia, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii, Poznań 2007.
• Maciejczak M., Zwrot językowy w filozofii od Fregego do Searle’a, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2010.
• Nietzsche F., Wędrowiec i jego cień, Vis-à-vis Etiuda, translated by K. Drzewiecki, Kraków 2015.
• Ricoeur P., Czas i opowieść. Czas opowiadany, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego eidos, translated by U. Zbrzeźniak, vol. 3, Kraków 2008.
• Ricoeur P., Miłość i sprawiedliwość, TAiWPN UNIVERSITAS, translated by M. Drwięga, Kraków 2010.
• Seel M., Estetyka obecności fenomenalnej, UNIVERSITAS, translated by K. Krzemieniowa, Kraków 2008.
• Tokarski J. (ed.), Słownik wyrazów obcych PWN, PWN, Warszawa 1980.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/6210

DOI

10.15290/rtk.2017.16.3.14