The sacred in beauty of the building space for meditation, prayer and liturgy

• Authors: Rabiej, Jan

Title variants

EN

Sacrum w pięknie przestrzeni budowanej dla medytacji, modlitwy i liturgii

Abstracts

EN

Architecture links the pragmatic and metaphysical dimension of the culture. This phenomenon of architecture is particularly visible in sacred buildings. Churches are also the signs of the sacred in the “semiotic landscape” of modern cities. The full meaning of sacred architecture is not only connected with the institutionalised forms of religious cult. The value of location, plan composition, outlines’ shapes, architectural detail make these buildings the reinterpretation of the sacred buildings’ archetypes. In their forms we can interpret the meaning of universal symbols: a road, gate, nave, vault, tower, light and colours. We can find the sequences of these notions in modern buildings which semantic dimension lacks direct references to religion. The attributes typical of churches imitate architectural forms of museums, opera houses, theatres and shopping arcades ... The redefinition in the cultural space is deepened by the signs of “parasacralization” of its areas which have been connected so far with mass culture, entertainment or even commerce or consumption. The ideas of the sacred and beauty – having been redefined for ages – still determine the nature of erected buildings which were religiously inspired. We can identify the elements of these ideas in diverse forms of space which is used for meditation, prayer and liturgy. The symbolic originators of their architecture, which contemporary-wise keep a particular power of message, are light and colours.

PL

Architektura spaja wymiar pragmatyczny z wymiarem metafizycznym kultury. Szczególnie czytelnymi wyrazami tego fenomenu architektury są budowle sakralne. Świątynie są również znakami sacrum w „krajobrazie semiotycznym” współczesnych miast. Pełny sens architektury sakralnej nie wiąże się wyłącznie z instytucjonalnymi formami kultu religijnego. Walory lokalizacji, kompozycje planów, kształty sylwet, detale architektoniczne czynią te budowle reinterpretacjami archetypów budowli sakralnych. W ich formach odczytujemy wymowę uniwersalnych symboli: drogi, bramy, nawy, sklepienia, wieży, światła i kolorów. Sekwencje tych pojęć rozpoznajemy także we współczesnych budowlach, których wymiar znaczeniowy pozbawiony jest bezpośrednich odniesień do religii. Przymioty właściwe świątyniom naśladują formy architektoniczne muzeów, oper, teatrów, galerii handlowych... Przewartościowania w przestrzeni kulturowej pogłębiają obecnie przejawy „parasakralizacji” tych jej obszarów, które dotąd związane były z kulturą masową, rozrywką, czy nawet handlem lub konsumpcją. Idee sacrum i piękno - poddawane od wielu stuleci redefinicjom - wciąż wyznaczają istotę budowli wznoszonych z inspiracji religijnych. Pierwiastki tych idei identyfikujemy w różnorodnych formach przestrzeni, służących medytacji, modlitwie i liturgii. Symbolicznymi kreatorami ich architektury - zachowującymi współcześnie szczególną siłę wyrazu - są światło i kolor.

Keywords

EN

sacral architecture; the sacred; beauty; light; colour; architektura sakralna; sacrum; piękno; światło; kolor

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Rocznik Teologii Katolickiej
• Year: 2017
• Volume: 16
• Issue: 3

Dates

published

2017

Contributors

author

Rabiej, Jan

References

• Rabiej J., Światło i kolor – uniwersalne walory architektury sakralnej, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” (2015), no. 35, Opole 2015, p. 423-432.
• Tatarkiewicz W., ed. C Barrett, History of Aesthetics. Vol. II. Medieval Aesthetics, PWN – Polish Scientific Publishers, Mouton, The Hague, Paris, 1970.
• Tatarkiewicz W., ed. J. Harrel, History of Aesthetics. Vol. I. Ancient Aesthetics, PWN – Polish Scientific Publishers, Mouton, The Hague, Paris, 1970.
• Tatarkiewicz W., Historia estetyki 1. Estetyka starożytna, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1985.
• Tatarkiewicz W., ed. D. Petsch, History of Aesthetics. Vol. III. Modern Aesthetics, PWN – Polish Scientific Publishers, Mouton, The Hague, Paris, 1970.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/6215

DOI

10.15290/rtk.2017.16.3.17