The Religious Education of Polish Youth in the Face of Changes in Religiosity

• Authors: Mąkosa, Paweł

Title variants

EN

Edukacja religijna polskiej młodzieży wobec przemian religijności

Abstracts

EN

In recent years, there has been a significant change in the religiosity of Poles, especially among the youth. Religious education for the youth, however, has remained basically unchanged. Therefore, there is an urgent need to determine the causes of this change in religiosity and respond properly to it. This article first presents the results of sociological research on the religiosity of Polish youth conducted in the last few years, particularly 2013-2016. These results prove that Polish young people believe increasingly less in God, participate increasingly less frequently in the liturgy, and increasingly contest the moral teachings of the Church. The article then proceeds to explain the reasons for these changes, among which is what is broadly understood as a contemporary culture in which rationalism, pluralism, and tolerance dominate. The final part of the article presents ideas to enrich religious education with elements that will address the challenges of the present and make it possible to reach Polish youth.

PL

W ostatnich latach zauważalna jest duża dynamika przemian religijności Polaków, zwłaszcza młodego pokolenia. Edukacja religijna przeznaczona dla tej grupy zasadniczo pozostaje jednak bez zmian. Istnieje zatem pilna konieczność określenia przyczyn współczesnych przemian i udzielenia na nie odpowiedzi. W tym artykule przedstawiono najpierw wyniki badań socjologicznych dotyczących religijności polskiej młodzieży z ostatnich kilku lat, a zwłaszcza z lat 2013-2016. Dowodzą one tego, że polska młodzież coraz mniej wierzy w Boga, coraz rzadziej bierze udział w liturgii i kontestuje moralne nauczanie Kościoła. Następnie podjęto próbę wskazania przyczyn tych przemian. Wśród nich na pierwszym miejscu wymieniono szeroko rozumianą dzisiejszą kulturę, w której dominują racjonalizm, pluralizm i tolerancja. W ostatniej części artykułu przedstawiono propozycje wzbogacenia edukacji o takie elementy, które podejmują wyzwania współczesności i dają szansę na dotarcie do młodych ludzi.

Keywords

EN

youth; religiosity; religious education; catechesis; religijność młodzieży; edukacja religijna; katecheza; młodzież

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Rocznik Teologii Katolickiej
• Year: 2018
• Volume: 17
• Issue: 2

Dates

published

2018

Contributors

author

Mąkosa, Paweł

References

• Berger K., Czy wolno wierzyć w cuda? Poznan 2006.
• Boguszewski R., M. Feliksiak, M. Gwiazda, J. Kalka, Młodzież o sobie: wartości, obyczajowość, grupy odniesienia, in Centrum Badania Opinii Społecznej, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Młodzież 2013, Warsaw 2014.
• Center for Public Opinion Research, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Młodzież 2013, Warsaw 2014.
• Center for Public Opinion Research, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Młodzież 2016, Warsaw 2016.
• Center for Public Opinion Research, Zmiany w zakresie podstawowych wskaźników religijności Polaków po śmierci Jana Pawła II. Komunikat z badań. Nr 26/2015. Warsaw, February 2015. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2015/K_026_15.PDF .
• Chmura J., Dynamika religijności współczesnej młodzieży polskiej jako wyzwanie duszpasterskie, Cracow 2008.
• Dyk S., Duch – Słowo – Kościół. Biblijny model ewangelizacji, Lublin 2007.
• Głowacki A., Religijność młodzieży, in Centrum Badania Opinii Społecznej, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Młodzież 2016, Warsaw 2016, pgs. 130-140.
• Grabowska M., Dekada zmian, dekada nieobecności, in Religijność i Kościół 10 lat po śmierci Jana Pawła II, ed. M. Grabowska, Warsaw 2015.
• Gwiazda M., Młodzież i sek, in Centrum Badania Opinii Społecznej, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Młodzież 2016, Warsaw 2016.
• Gwiazda M., Religia w szkole – uczestnictwo i ocena, in Centrum Badania Opinii Społecznej, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Młodzież 2016, Warsaw 2016.
• Heller M., Teologia a nauki przyrodnicze, in M. Heller, J. Życiński, Drogi myślących, Cracow 1985.
• Instytut Statystki Kościoła Katolickiego SAC, Główny Urząd Statystyczny, Kościół katolicki w Polsce 1991-2011. Rocznik statystyczny, Warsaw 2014.
• Jedynak W., Wybrane aspekty przemian religijności i moralności młodzieży polskiej, in Czy stracone pokolenie? Młodzież i jej dylematy na początku XXI wieku, eds. P. Długosz, H. Kotarski, W. Jedynak, Rzeszow 2014.
• Congregation for the Doctrine of the Faith, Dominus Iesus, Vatican City 2000.
• Kowalczyk S., Idee filozoficzne postmodernizmu, Radom 2004.
• Luckmann Th., Transformations of Religion and Morality in Modern Europe, “Social Compass” 50:2003 no. 3, pgs. 275–285.
• Mariański J., Charakterystyka religijno-moralna współczesnej młodzieży, in Katecheza młodzieży, Ed. S. Kulpaczyński, Lublin 2003, pgs. 15-70.
• Mariański J., Emigracja z Kościoła. Religijność młodzieży polskiej w warunkach zmian społecznych, Lublin 2008.
• Mariański J., Sekularyzacja i desekularyzacja w nowoczesnym świecie, Lublin 2006.
• Mąkosa P., Katecheza młodzieży gimnazjalnej w Polsce. Stan aktualny i perspektywy rozwoju, Lublin 2009.
• Mąkosa P., The Catholic Identity of Polish Youth at the Beginning of the 21st Century, in A Glance in the Mirror. Dutch and Polish Religious Cultures, Eds. M. Kalsky, P. Nissen, LIT Verlag Münster-Berlin-Vienna-London 2012, pgs. 85-86.
• Mąkosa P., Zwischen orthodoxem Katholizismus und Individualisierung der religiösen Überzeugungen der Polen, “Religionen Unterwegs” 23:2017 no. 3, pg. 18.
• McKenna B., Cuda się zdarzają, Warsaw 2000.
• Mizińska J, Ponowoczesność a prawo do metafory w refleksji nad kulturą, “Ethos” 9:1996 no. 1–2, pgs. 184–189.
• Morawa J., Znaki prawdziwości Kościoła, in Teologia fundamentalna, Vol. 4, Kościół Chrystusowy, Eds. T. Dzidek, Ł. Kamykowski, A. Kubiś, et al., Cracow 2003.
• Neuner P., Psychospołeczne i polityczne uwarunkowania chrześcijaństwa dziś, in Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej, Eds. M. Rusecki, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, I.S. Ledwoń, J. Mastej, Lublin 2001.
• Sareło Z., Postmodernizm w pigułce, Poznan 1998.
• First Vatican Council, Dei Filius, Vatican City, 1870.
• Świątkiewicz W., O kryteriach wartościowania moralnego, in Młodzież Warszawy – pokolenie pontyfikatu Jana Pawła II, Eds. W. Zdaniewicz, S. H. Zaręba, Warsaw 2005.
• Tarnowski K., Człowiek i transcendencja, Cracow 1995.
• Zaręba S.H., W kierunku jakiej religijności? Studia nad katolicyzmem polskiej młodzieży, Warsaw 2008.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/7298

DOI

10.15290/rtk.2018.17.2.06