O porównywalności nieporównywalnego. Wybrane konsekwencje uprawiania pedagogiki jako nauki humanistycznej lub społecznej

• Authors: Sajdak-Burska Anna

Title variants

PL

On the comparability of the incomparable. Some consequences of pedagogy as a discipline developed within the paradigms of the humanities and social sciences

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest dać wgląd w niektóre trudności, wobec których stajemy podczas porównywania nauk w kontekście – sugerowanych przez niektórych członków społeczności naukowców – różnic w ich poziomach rozwoju. Trudność leży w paradygmatycznych różnicach pomiędzy humanistyką a naukami społecznymi, jak również w zjawisku dysproporcji między paradygmatami i w ryzyku fundamentalizmu. Pedagogika rozwijana w perspektywie humanistycznej lub w perspektywie nauk społecznych jest przedmiotem napięć związanych nie tylko z różnorodnością paradygmatów, ale też z rożnymi podejściami metodologicznymi w poszukiwaniu prawdy. Autorka, odnosząc się do Teorii Integralnej Kena Wilbera opisuje rożne orientacje w badaniach naukowych, co pozwala na prezentację niektorych konsekwencji pedagogiki rozwijanej w obrębie paradygmatu humanistycznego i paradygmatu nauk społecznych.

EN

The article aims to provide an insight into the difficulties one faces while comparing scientific disciplines in the context of – suggested by some researchers – differences in their development levels. The difficulty lies in paradigmatic differences between the humanities and social sciences as well as in the disparity between the paradigms and the risk of fundamentalism. Pedagogy developed in the perspective of the humanities or social sciences is a subject of tensions related not only to the variety of paradigms, but also to different methodological approaches in search of the truth. Referring to Ken Wilber’s Integral Theory, the author describes different orientations in research, which allows presentation of some consequences of pedagogy developed within the paradigms of the humanities and social sciences.

Keywords

PL

paradygmaty; nauki społeczne i humanistyczne; pedagogika; metodologia

EN

paradigms; social sciences; the humanities; pedagogy; methodology

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2018
• Volume: 44
• Issue: 2
• Pages: 130-144

Contributors

author

Sajdak-Burska Anna

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Ablewicz K. (1994), Hermeneutyczno-fenomenologiczna perspektywa badań w pedagogice, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
• Ablewicz K. (2003), Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej. Studium sytuacji wychowawczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Ablewicz K. (2007), Badania fenomenologiczne w pedagogice: istota czy jakość?, [w:] Edukacja – moralność – sfera publiczna, red. J. Rutkowiak, D. Kubinowski, M. Nowak, Wydawnictwo Verba, Lublin.
• Amsterdamski S. (1985), Posłowie, [w:] T. S. Kuhn, Dwa bieguny. Tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Chmielewski A. (1997), Niewspółmierność, nieprzekładalność, konflikt. Relatywizm we współczesnej filozofii analitycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Kielar M. B. (2012), Integralna wizja Kena Wilbera i jej zastosowanie w edukacji, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
• Klus-Stańska D. (2009), Paradygmaty współczesnej dydaktyki – poszukiwanie kwiatu paproci czy szansa na tożsamość teoretyczno-metodologiczną?, [w:] Paradygmaty współczesnej dydaktyki, red. L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Krause A. (2010), Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Kuhn T. S. (1985), Dwa bieguny. Tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Kuhn T. S. (2001), Struktura rewolucji naukowych, Fundacja Aletheia, Warszawa; dzieło oryginalne KUHN T.S. (1962), The Strukture of Scientific Revolutions, University of Chicago Press, Chicago.
• Nalaskowski A. (2002), Ideologiczny gen oceny, [w:] Widnokręgi edukacji, red. A. Nalaskowski, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Paulston R. G. (2000), Pedagogika porównawcza jako pole kreślenia konceptualnych map teorii i paradygmatu, [w:] Alternatywy myślenia o/dla edukacji, red. Z. Kwieciński, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
• Sajdak A. (2013), Paradygmaty kształcenia studentów i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Teoretyczne podstawy dydaktyki akademickiej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Śliwerski B. (2012), Pedagogika jako nauka bez kompleksów, „Rocznik Lubuski”, tom 38, cz. 2.
• Thom R. (2010), O naukowości nauk humanistycznych, [w:] Rozmowy w Castel Gandolfo, wstęp. K. Michalski, Centrum Myśli Jana Pawła II – Wydawnictwo Znak, Warszawa-Kraków.
• Wilber K. (1997), Krotka historia wszystkiego, przekład H. Smagacz, Jacek Santorski &CO Wydawnictwo, Warszawa.