(Nie)zapomniane: (anty)teologia bezużyteczności Waltera Benjamina

• Authors: Marcinkowski Grzegorz

Title variants

EN

The (un)forgettable: Walter Benjamin’s anti- theology of uselessness

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest rekonstrukcja teorii „niezapomnianego” wypracowanej przez Waltera Benjamina na kartach jego eseju Zadania tłumacza oraz w szkicach poświęconych twórczości Franza Kafki. Ukonstytuowanie się tego konceptu można odczytywać zarówno jako wynik inspiracji teologicznych i materialistycznych w myśli autora Pasaży, jak i postawy krytycznej, nazywanej przezeń „materializmem historycznym”. Bliższa analiza inkryminowanego splotu pojęciowego prowadzi do rekonstrukcji rozproszonej w pismach krytycznych Benjamina „ontologii przedmiotu”, wchodzącej w dialogiczny związek ze stworzonymi równolegle koncepcjami fenomenologicznymi, marksistowskimi czy psychoanalitycznymi. Celem rozważanej konstrukcji pojęciowej jest opisanie paradoksalnej natury rzeczy, która wyszła z użycia, znajdującej się na granicy pomiędzy wyczerpaniem, a unicestwieniem. Istotnego wsparcia i inspiracji dla analiz zaprezentowanych w artykule dostarczyła dokonana przez Gorgio Agambena reinterpretacja pojęcia „niezapomnianego” w kontekście idei pamięci-archiwum

EN

The aim of this article is the reconstruction of Walter Benjamin’s theory of “unforgettable” in his essay “Task of the translator” as well as his writings about Franz Kafka. This concept can be explained as a result of antithetical (at once theological and materialistic) inspirations of Benjamin’s thought and also as a consequence of his critical position, which he named “historical materialism”. A Closer look into the title concept leads to recreating Benjamin’s ontology of object/thing, and puts it into a dialogue with rival theories – psychoanalytical, henomenological and Marxist. The concept of “unforgettable” describes the paradox nature of being (thing, tool, material or virtual object), put at rest between destruction and annihilation, which is felt through its “cracks”. The main support and inspiration for the analysis presented in article was found in works of Giorgio Agamben, who reconstructed Benjamin’s idea of “unforgettable” in the sense opened by idea of memory-archive.

Keywords

PL

Benjamin; alegoria; zapomnienie; archiwum; historia; bezużyteczność

EN

Benjamin; allegory; oblivion; archive; history; uselessness

• Publisher: Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
• Journal: Tematy z Szewskiej
• Year: 2017
• Volume: Rzeczy 1(18)/2017
• Pages: 77-90

Contributors

author

Marcinkowski Grzegorz