Leksyka gwary polskiej przesiedleńców z Trembowli i Wierzbowiec na Podolu

• Authors: Kostecka-Sadowa Anna

Title variants

EN

Lexis of the Polish local dialect used in the South-Eastern Borderlands (on the basis of Trembowla and Wierzbowiec)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem publikacji jest prezentacja słownictwa oraz omówienie zgromadzonych warstw leksykalnych. Przegląd haseł pozwala stwierdzić, że zgromadzone słownictwo należy w całości do mówionej odmiany języka i reprezentuje w zasadzie słownictwo potoczne. W tak scharakteryzowanej całości wyodrębniają się mniej lub bardziej wyraźne i liczne warstwy ukazujące powiązanie słownika z różnymi odmianami języka narodowego oraz z językami obcymi. Z językiem ogólnopolskim słownik dzieli z jednej strony nacechowaną pospolitością warstwę wyrazów potocznych, z drugiej zaś – warstwę wyrazów przestarzałych i dawnych. Związek z polskim językiem narodowym przejawia się również w słownictwie wspólnym z polskimi gwarami ludowymi. Pamiętając, że jest to gwara polska w otoczeniu ukraińskim, trzeba stwierdzić, że słownik jest mocno osadzony w regionie południowokresowym, gdyż zawiera najbardziej typowe słownictwo dla całego obszaru językowo-etnograficznego – rejestruje kresowe regionalizmy.

EN

The aim of the analysis is to present some dictionary material and discuss lexical layers of the selected vocabulary. The study of the dictionary entries of the collected vocabulary allows one to state that the gathered material belongs to spoken language variety and is in the informal register. In addition to such general characterisations of the examined entries one can detect and identify more or less clearly numerous other layers, pointing to the dictionary’s links to both variants of the national language and foreign languages. The dictionary shows its connections with the standard national language in its colloquial vocabulary layer as well as the layer of its archaic words and those that fell out of use. Other links with the Polish national language can be seen in the vocabulary shared with Polish folk language. Having in mind the fact that the Polish folk language is surrounded by Ukrainian, it has to be acknowledged that the dictionary is ridgidly based on the variant spoken in the South-Eastern Borderlands, as it contains the most typical vocabulary for the entire linguistic ethnographic area, recording reginalisms of the borderland.

Keywords

PL

kontakty polsko-ukraińskie; polszczyzna południowokresowa; warstwy leksykalne słownictwa

EN

Polish-Ukrainian contacts; Polish dialect of South-Eastern; Borderlands; lexical layers of the vocabulary

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Językoznawcze
• Year: 2018
• Issue: XX/2
• Pages: 99-114

Contributors

author

Kostecka-Sadowa Anna

• Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków