Tradition and modernity in Władysław Sowicki’s pre-war architecture of exposition pavilions

• Authors: Agata Wereszczyńska

Title variants

PL

Tradycja i nowoczesność w przedwojennych projektach architektury pawilonów wystawienniczych Władysława Sowickiego

• Languages of publication: EN

Abstracts

PL

W artykule omówione zostały trzy projekty architektury pawilonów wystawienniczych autorstwa Wła-dysława Sowickiego. Każdy obiekt zaprojektowany został w odmiennym stylu, jednakże zgodnie z obowiązującymi tendencjami projektowymi. Pierwszy z nich, pawilon państwa polskiego na Wystawę Światową w Paryżu w 1937 roku, odwołuje się do języka polskiego stylu narodowego. Drugi, pawilon Polski na Wystawę Światową w Nowym Jorku, która miała miejsce w 1939 roku, został zaprojektowa-ny w estetyce półmodernizmu. Kolejny, trzeci obiekt przeznaczony dla Spółdzielni Artystów Ład, rów-nież z 1939 roku, jest przykładem kompromisowego półmodernizmu końca lat trzydziestych. W oma-wianych w niniejszym artykule projektach bardzo wyraźnie widoczne jest wzajemne przenikanie się tradycyjnych, związanych z polską szkołą projektową, polską sztuką narodową, dekoracyjnych warto-ści estetycznych z przynależną do nurtu awangardy i modernizmu nowoczesnością. Sowicki umiejętnie wykorzystuje charakterystyczne dla obu kierunków cechy łącząc je w spójną całość. Na potrzeby artykułu jako główną metodę badawczą przyjęto analizę materiału wizualnego, który znajduje się w archiwum rodziny Władysława Sowickiego, a także kwerendę archiwalną i biblioteczną, przegląd literatury naukowej dotyczącej tematyki związanej z tematyką artykułu oraz analizę ewolucji stylów i tendencji z zakresu architektury w przedziale czasowym tożsamym z okresem powstania omawianych w pracy projektów. Opisywane w artykule prace architektoniczne Sowickiego miały charakter tymczasowy, przeznaczone były do reprezentowania konkretnych podmiotów w ustalonym czasie i miejscu, nie miały wpisywać się trwale w krajobraz architektoniczny, ponieważ długość ich trwania była ściśle określona. Intencją autorki było pokazanie omawianych projektów w zestawieniu z podobnymi, powstającymi w przybliżonym czasie, posiadającymi analogiczny charakter formalny i stylistyczny. Autorka również chciała zaznaczyć, że prace Władysława Sowickiego wpisują się w kontekst i założenia pokrewnych polskich realizacji architektonicznych z drugiej połowy lat trzydziestych dwudziestolecia międzywojennego.

Keywords

EN

architecture; functional art; art déco; modernism; streamline

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2017
• Issue: 22
• Pages: 87-96

Dates

printed

2017-12

Contributors

author

Agata Wereszczyńska

• Instytut Architektury Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej

References

• Benton C., Benton T., 2010, Zmierzch i odrodzenie (in:) Benton C., Benton T., Wood G., Art Déco 1910-1939, Poznań.
• Faryna-Paszkiewicz H., 2003, Geometria wyobraźni. Szkice o architekturze dwudziestolecia międzywojennego, Gdańsk.
• Huml I., 1978, Polska sztuka stosowana XX wieku, Warszawa.
• Konkurs powszechny Nr 95 na projekt szkicowy Pawilonu Polskiego na Światowej Wystawie w Nowym Yorku w 1939 r., 1938, „Architektura i Budownictwo”, issue 3.
• Kubiak S. P., 2014, Modernizm zapoznany. Architektura Poznania 1919-1939, Warszawa.
• Miłobędzki A., 1968, Zarys dziejów architektury w Polsce, ed. 2, Warszawa.
• Nowakowska K., 2013, Pawilon Polski na nowojorskiej wystawie światowej (1939-1940), Warszawa.
• Olszewski A. K., 1988, Dzieje Sztuki Polskiej 1890-1980 w zarysie, Warszawa.
• Olszewski A. K., 2008, New York 1939, pp. 351-372 (in:) Drexlerowa A. M., Olszewski A. K., 2008, Polska i Polacy na powszechnych wystawach światowych 1851-2000, Warszawa.
• Olszewski A. K., 1967, Nowa forma w architekturze polskiej 1900-1925, Wrocław – Warszawa – Kraków.
• Rogoziński M., 1933, Nowa sztuka wnętrz kościoła, „Głos Kapłański”, pp. 226-306, za: Faryna-Paszkiewicz H., 2003, Geometria wyobraźni. Szkice o architekturze dwudziestolecia międzywojennego, Gdańsk, p. 75.
• Szczuka M., 1925, Czy sztuka dekoracyjna?, „Blok”, issue 10.
• Wereszczyńska A., 2015, Ewolucja twórczości Władysława Sowickiego (1911-1954) w kontekście rozwoju tendencji architektonicznych i artystycznych lat trzydziestych dwudziestolecia międzywojennego oraz Polski powojennej do roku 1954, doctoral dissertation, Łódź.
• Wereszczyńska A., 2015 (2), Statki na trawie i kropla wody – styl streamline w architekturze i wzornictwie przemysłowym w latach trzydziestych XX wieku w Stanach Zjednoczonych, Europie i Polsce (in:) „Architecturae et Artibus”, issue 2, pp. 33-45.

Identifiers

DOI

10.21858/msr.22.06