Wybrane składowe obyczajowości seksualnej młodzieży. Poznawanie partnera

• Authors: Wąż Krzysztof

Title variants

EN

Selected components of youth’s sexual customs. Meeting a partner

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przemiany obyczajowości seksualnej, zwłaszcza w odniesieniu do nastolatków, to jedno z najbardziej dynamicznych zjawisk, jakie obserwujemy w ostatnich dziesięcioleciach. W literaturze określa się je jako seksualizację młodzieży, zwłaszcza dziewcząt. Obyczajowość seksualna jest złożoną kategorią, obejmuje bowiem – z jednej strony – normy, wzory i modele postępowania odnoszące się do zachowań seksualnych, manifestacji i realizacji potrzeb seksualnych (to, co deklarowane), z drugiej zaś dotyczy tego, co realne, co można zaobserwować w postępowaniu poszczególnych osób, zwłaszcza w zachowaniach podejmowanych wobec partnera seksualnego. W opracowaniu prezentowane są wybrane wyniki badań nad obyczajowością seksualną młodzieży na progu dorosłości, w wieku 18-19 lat, zrealizowanych na ogólnopolskiej próbie badawczej w 2017 roku. Przedmiotem badań był stosunek do norm społecznych i doświadczenia badanych osób związane z poznawaniem partnera, zarówno w świecie realnym, jak i wirtualnym, tworzeniem związku oraz podejmowaniem współżycia w związku. Badania pozwoliły na ustalenie tendencji w opiniach i zachowaniach badanych osób. Młode kobiety częściej niż mężczyźni mają za sobą pierwsze doświadczenia seksualne oraz inicjację seksualną, częściej pozostają w stałym związku. Respondenci częściej deklarują konserwatywne poglądy i modele postępowania w odniesieniu do roli mężczyzny i kobiety w sytuacji poznawania/poszukiwania partnera i liberalne, sprzeczne z normami religijnymi dotyczące aktywności seksualnej w związku.

EN

The transformation of sexual customs, especially in the case of teenagers, is one of the most dynamic phenomena observable in recent decades. In the literature, it is defined as the sexualization of young people, particularly of girls. Sexual customs are a complex category, on the one hand, including norms, patterns and models of activity related to sexual behaviors, manifestation and fulfillment of sexual needs (what is declared), and, on the other hand, concerning something that is real, observable in the activity of individuals, especially in the attitude towards the sexual partner. The paper presents selected results of the research on the sexual customs of adolescents aged 18-19, conducted on a nationwide research sample in 2017. The topic of the study was the approach to social norms and the experience of the surveyed people related to meeting a partner, both in the real and the virtual world, as well as starting a sexual relationship with the partner. The studies allowed identifying tendencies in the opinions and behaviours of the surveyed on sexuality and sexual activity.

Keywords

PL

obyczajowość seksualna; młodzież; poznawanie partnera

EN

sexual customs; youth; meeting a partner

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2018
• Volume: 44
• Issue: 1
• Pages: 305-323

Contributors

author

Wąż Krzysztof

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Baniak J. (2010), Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży gimnazjalnej na tle kryzysu jej tożsamości osobowej. Studium socjologiczne, Nomos, Kraków.
• Biernat T., Sobierajski P. (2007), Młodzież wobec małżeństwa i rodziny. Raport z badań, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Bystroń J. S. (1994), Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII, Wyd. Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa.
• Cendrowski Z., Trawiska M., (red.) (1996), Popularny słownik wychowania prorodzinnego i seksualnego, Agencja Promo-Lider, Warszawa.
• Durham M. G. (2010), Efekt Lolity, Wydawnictwo Prószyński, Warszawa.
• Gajda J. (2008), Antropologia kulturowa. Kultura obyczajowa początku XXI wieku, Impuls, Kraków.
• Giddens A. (2007), Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, PWN, Warszawa.
• Gola B. (2008), Modele zachowań seksualnych w prasie młodzieżowej i poglądach nastolatków, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• IBE (2015), Opinie i oczekiwania młodych dorosłych (osiemnastolatków) oraz rodziców dzieci w wieku szkolnym wobec edukacji dotyczącej rozwoju psychoseksualnego i seksualności. Raport z badania, Instytut Badań Edukacyjnych. Warszawa.
• Izdebski Z. (2012), Seksualność Polaków na początku XXI wieku. Studium badawcze, Wyd. UJ, Kraków
• Izdebski Z., Jaczewski A. (2005), Rozwój seksualny, [w:] Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa.
• Komorowska-Pudło M. (2013), Seksualność młodzieży przełomu XX i XXI wieku, Wydawnictwo WAM, Kraków.
• Kozakiewicz M., Jaczewski A., Radomski J. (1980), Młodzież wobec seksu, małżeństwa i rodziny, Warszawa.
• Kubicka D. (2007), Seksualność w mediach i jej wpływ na intymne życie młodzieży, [w:] D. Kubicka, A. Kołodziejczyk, Psychologia mediów, Impuls, Kraków.
• Kultys J. A. (2005), Moralność seksualna młodzieży – ciągłość czy zmiana?, Wyd. Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku, Słupsk
• Makaruk K., Wójcik S., & Konsorcjum EU NET ADB (2012), Badanie nadużywania Internetu przez młodzież w Polsce, Fundacja Dzieci Niczyje, Warszawa, http://dzieckowsieci.fdn.pl/badania.
• Mariański J. (1983), Postawy moralne starszej młodzieży płockiej, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego” , 4, s. 200-220.
• Mazur J., Małkowska-Szkutnik A., (red.) (2011), Wyniki badań HBSC 2010. Raport techniczny, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa.
• McNair B. (2004), Seks, demokratyzacja pożądania i media, czyli kultura obnażenia, MUZA S.A., Warszawskie Wydawnictwo Literackie, Warszawa.
• Melosik Z. (2003), Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, [w:] Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, PWN, Warszawa.
• Merskin D. (2014), Sexing the Media: How and Why We Do It., Peter Lang, New York.
• Przybył I. (2010), Chodzenie ze sobą, spanie ze sobą, mieszkanie ze sobą. Młodzieńcze relacje uczuciowe i obyczajowość przedślubna, Roczniki Socjologii Rodziny. Studia socjologiczne oraz interdyscyplinarne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Tom XX, Zalety i wady życia w rodzinie i poza rodziną, red. A. Kotlarska-Michalska, s. 17-35.
• Przybył I. (2015), Proces redefinicji narzeczeństwa w ostatnich dziesięcioleciach, [w:] Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz i S. Grotowska, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław.
• Rideout V. J., Foehr U. G., & Roberts D. F. (2010), Generation M2: Media in the Lives of 8-18-Year-Olds. Menlo Park, Henry J. Kaiser Family Foundation, CA, http://www.kff.org/entmedia/upload/8010.pdf.
• Słaboń A. (2001), Problemy percepcji przemian obyczajowych, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 566, s. 47-56.
• Stadnik K., Wójtewicz A. (2009), Anielice czy diablice. Dziewczęta w szponach seksualizacji i agresji w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Szarota P. (2011), Anatomia randki, MUZA SA, Warszawa.
• Szlendak T. (2004), Supermarketyzacja. Religia i obyczaje seksualne młodzieży w kulturze konsumpcyjnej, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Ściupider-Młodkowska M. (2013), Intymność w kulturze flirtu i uwodzenia. Czy wirtu@lny seks na zawsze odmieni intymne relacje partnerskie? „Studia Edukacyjne”, 29, s. 305-325.
• Tyszka Z. (1974), Socjologia rodziny, PWN, Warszawa.
• Warzywoda-Kruszyńska W., Krzyszkowski J. (1990), Młode małżeństwa w wielkim mieście, Instytut Socjologii UŁ, Łodź.
• Wąż K. (2010), Znaczenie kultury popularnej w (re)konstruowaniu obyczajowości seksualnej, [w:] Kultura popularna – tożsamość – edukacja, red. D. Hejwosz, W. Jakubowski, Impuls, Kraków, s. 417-431
• Wojtasik Ł. (2014), Seksting wśrod dzieci i młodzieży, Dziecko krzywdzone, „Teoria, badania, praktyka”, 13(2), s. 79-98.
• Woynarowska B., Szymańska M. M., Mazur J. (1999), Wiedza i przekonania o HIV/AIDS. Zachowania seksualne, Raport z badań wykonanych w 1998r., Katedra Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Wychowania Wydział Pedagogiczny UW, Warszawa.
• Wróblewska W., Strzelecki P., Matysiak M. (2003), Kodeks obyczajowości seksualnej wśród młodzieży na podstawie badania „Zachowania i postawy studentów w sferze seksualnej”, [w:] Systemy wartości a procesy demograficzne, red. K. Slany, A. Małek, I. Szczepaniak-Wiecha, NOMOS, Kraków.
• Zurbriggen E. L., Collins R. L., Lamb S., Roberts T-A, Tolman D. L., Ward M., Blake J. (2007), Report of the APA Task Force on the Sexualization of Girls, American Psychological Association, Washington, DC, Available online at http://www.apa.org/pi/wpo/sexualizationrep.pdf.