Etyka sztucznej inteligencji w dokumentach Unii Europejskiej w latach 2017–2020

• Authors: Lipińska Izabela

Title variants

EN

Ethics of Artificial Intelligence in European Union Documents in the Years 2017–2020

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest zagadnienie etyki sztucznej inteligencji (SI) w kontekście najistotniejszych dokumentów Unii Europejskiej opublikowanych w latach 2017–2020. Celem tekstu jest zaprezentowanie treści odnoszących się do etyki, w tym wartości i zasad, jakich według organów unijnych należy przestrzegać w procesach związanych z projektowaniem, tworzeniem i wdrażaniem produktów i usług opartych na inteligentnej technologii. Zasadnicze pytanie badawcze artykułu brzmi: w jaki sposób Unia Europejska ujmuje kwestię etyki sztucznej inteligencji? W poszukiwaniu odpowiedzi zadano pytania dodatkowe: jakie wartości są dla UE kluczowe do utrzymania? Jakimi zasadami powinni kierować się i jakie wymogi powinni spełniać twórcy inteligentnych maszyn? Jak rozumiana jest wartość godności człowieka, która w ujęciu Unii jest podstawą określania zasad i wartości w odniesieniu do SI? Jaką definicję pojęcia „godność człowieka” uznaje Unia Europejska i jakie koncepcje filozoficzne leżą u jej podstaw?

EN

This article concerns the ethics of artificial intelligence (AI), within the scope and perspective held by the European Union, as expressed in documents published over the 2017–2020 period. The aim of the article is to present the content related to ethics, including the values and principles which, according to European Union authorities, should be followed in processes related to the design, development and implementation of products and services based on intelligent technology. The main research question of this article is: how does the European Union address the issue of the ethics of AI? In search of answers, additional questions were asked: what values are the key to maintaining for the European Union? What principles should be followed and what requirements should be met by the creators of intelligent machines? How does the European Union define the value of “human dignity,” which in the European Union’s understanding is the basis for creating the principles and values in relation to AI? What definition of the concept of human dignity does the European Union support and what philosophical concepts underlie it?

Keywords

PL

sztuczna inteligencja; SI; etyka; Unia Europejska; wytyczne

EN

artificial intelligence; AI; ethics; European Union; guidelines

• Publisher: University of Warsaw, Institute of Philosophy
• Journal: Edukacja Filozoficzna
• Year: 2022
• Issue: 73
• Pages: 11-38

Contributors

author

Lipińska Izabela

References

• Biała Księga w sprawie sztucznej inteligencji. Europejskie podejście do doskonałości i zaufania, Komisja Europejska, Bruksela 2020.
• Definicja SI: główne funkcje i dyscypliny naukowe, Niezależna Grupa Ekspertów Wysokiego Szczebla do spraw Sztucznej Inteligencji, Bruksela 2019.
• Sprawozdanie zawierające zalecenia dla Komisji w sprawie przepisów prawa cywilnego dotyczących robotyki, Parlament Europejski, Bruksela 2017.
• Statement on Artificial Intelligence, Robotics and ‘Autonomous’ Systems, European Group on Ethics in Science and New Technologies, Brussels 2018.
• Trustworthy AI Assesment List, High-level expert group on Artificial Intelligence, Brussels 2020.
• Wytyczne w zakresie etyki dotyczące godnej zaufania sztucznej inteligencji, Niezależna Grupa Ekspertów Wysokiego Szczebla do spraw Sztucznej Inteligencji, Bruksela 2019.
• Boets M., Autonomy and the Social Dilemma of Online Manipulative Behavior, „AI Ethics” 2022, https://doi.org/10.1007/s43681-022-00157-5.
• Bronk A., Kategoria godności człowieka, „Annales UMCS” 2010, t. 35, nr 1, s. 77–96.
• Europa na miarę ery cyfrowej: Komisja proponuje nowe przepisy i działania na rzecz doskonałości i wiarygodności sztucznej inteligencji, Komisja Europejska, Bruksela 2021.
• Grosse T.G., Trzy oblicza konstruktywizmu w Europie: rozważania o kryzysie metody integracyjnej, „Chrześcijaństwo – Świat – Polityka” 2014/2015, nr 17–18, s. 35–50, https://doi.org/10.21697/csp.2014.18.1.03.
• Hagendorff T., The Ethics of AI Ethics: An Evaluation of Guidelines, „Minds and Machines” 2020, t. 30, s. 99–120, https://doi.org/10.1007/s11023-020-09517-8.
• Héder M., A Criticism of AI Ethics Guidelines, „Információs Társadalom” 2020, t. 20, nr 4, s. 57–73, https://doi.org/10.22503/inftars.XX.2020.4.5.
• Hilgendorf E., Problem Areas in the Dignity Debate and the Ensemble Theory of Human Dignity, w: Human Dignity in Context, red. D. Grimm, A. Kemmerer, Ch. Mollers, Nomos, Baden-Baden 2018, s. 325–344, https://doi.org/10.5771/9783845264585-325.
• Kostyszak J., Konstruktywizm jako metodologia badania współczesności, „Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze” 2019, nr 10, s. 109–116, https://doi.org/10.26366/PTE.ZG.2019.152.
• Kowalczyk S., Filozoficzne koncepcje wartości, „Collectanea Theologica” 1986, nr 1 (222), s. 37–51.
• Krąpiec M., Wartość, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, http://www.ptta.pl/pef/.
• Larsson S., On the Governance of Artificial Intelligence through Ethics Guidelines, „Asian Journal of Law and Society” 2020, t. 7, nr 3, s. 437–451, https://doi.org.10.1017/als.2020.19.
• Leibert W., Schmidt J.C., Collingridge’s Dilemma and Technoscience, „Poiesis Prax” 2010, t. 7, s. 55–71, https://doi.org/10.1007/s10202-010-0078-2.
• Łuków P., A Difficult Legacy: Human Dignity as the Founding Value of Human Rights, „Human Rights Review” 2018, t. 19, nr 3, s. 313–327, https://doi.org/10.1007/s12142-018-0500-z.
• Martinho A., Poulsen A., Kroesen M. i in., Perspectives about Artificial Moral Agents, „AI Ethics” 2021, nr 1, s. 477–490, https://doi.org/10.1007/s43681-021-00055-2.
• Metzinger T., Ethics Washing Made in Europe, https://www.tagesspiegel.de/politik/eu-guidelines-ethics-washing-made-in-europe/24195496.html.
• Poel I. van de, Embedding Values in Artificial Intelligence (AI) Systems, „Minds and Machines” 2020, t. 30, s. 385–409, https://doi.org/10.1007/s11023-020-09537-4.
• Traktat z Lizbony, Parlament Europejski, https://www.europarl.europa.eu/.
• Wendland M., Perspektywa konstruktywistyczna jako filozoficzna podstawa rozważań nad komunikacją, „Kultura i Edukacja” 2011, t. 83, nr 4, s. 30–47.
• Wyjaśnienia dotyczące Karty Praw Podstawowych (2007/C 303/02), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 2007, https://eur-lex.europa.eu/.
• Żuk G., Edukacja aksjologiczna. Zarys problematyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2016.