Czwarta Symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego jako przejaw „muzyki w muzyce”

• Authors: Karwaszewska Monika

Title variants

EN

Henryk Mikołaj Górecki’s Symphony No. 4 as Manifestation of ‘Music Within Music’

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Długo wyczekiwana na świecie Symfonia nr 4 „Tansman Epizody” na orkiestrę symfoniczną z organami i fortepianem obbligato H.M. Góreckiego powstała już w 2006 roku, jako hołd złożony Aleksandrowi Tasmanowi – kompozytorowi słowiańskiemu. Górecki pozostawił dzieło swojemu synowi Mikołajowi Góreckiemu w rękopisie do zinstrumentowania. Kompozycja została napisana na zamówienie czterech instytucji, w tym Andrzeja Wendlanda, dyrektora Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Indywidualności Muzycznych Tansman w Łodzi. Jak już wiadomo, utwór po śmierci kompozytora został dokończony przez Mikołaja Góreckiego i czterokrotnie prawykonany (Londyn, Los Angeles, Amsterdam, Łódź). Światowa premiera kompozycji odbyła się 12 kwietnia 2014 roku w Londynie przez London Philharmonic Orchestra pod dyrekcją Andreya Borejki. Czteroepizodowa symfonia nie jest kontynuacją swojej „poprzedniczki” – Symfonii pieśni żałosnych, a tytuł utworu błędnie kieruje odbiorcę w stronę twórczości Tansmana. To nazwisko kompozytora zawarte w tytule staje się muzycznym anagramem, będącym budulcem głównego tematu symfonii. Celem artykułu jest przedstawienie utworu w perspektywie intertekstualnej, jako przejawu muzyki inkluzywnej w twórczości H.M. Góreckiego.

EN

A long awaited in the world, H.M. Górecki’s Symphony No. 4 ‘Tansman’s Episodes’ for grand orchestra with obbligato organ and piano was written in 2006, as a tribute to a Slav composer, Aleksander Tansman. Górecki left the short score manuscript for his son, Mikołaj Górecki, to orchestrate. The composition was commissioned by four institutions, including the Tansman International Festival of Music Personalities in Łódź, represented by the Festival director, Andrzej Wendland. After the composer’s death, the work was completed by Mikołaj Górecki and has had four premieres (London, Los Angeles, Amsterdam, Łódź). The world premiere of the composition took place on April 12, 2014 in London, performed by London Philharmonic Orchestra directed by Andrey Borejko. The four-episode symphony is not a continuation of its “predecessor” – ‘Symphony of Sorrowful Songs’, and the title of the piece misleadingly directs the audience towards the works of Tansman. The composer’s name, included in the title, becomes a musical anagram which is the building material for the symphony’s main theme. The aim of the presentation is to show the work from an intertextual perspective, as a manifestation of inclusive music in the artistic output of H.M. Górecki.

Keywords

PL

Mikołaj Górecki; współczesna muzyka polska; symfonia

EN

Mikołaj Górecki; contemporary Polish music; symphony

• Publisher: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie
• Journal: Edukacja Muzyczna
• Year: 2015
• Issue: 10
• Pages: 93-105

Dates

published

2015

Contributors

author

Karwaszewska Monika

References

• Górecki Henryk Mikołaj, IV Symfonia „Tansman Epizody” op. 85, © Copyright 2013 by Boosey & Hawkes Music Publishers Ltd.
• Bolesławska-Lewandowska Beata, Górecki. Portret w pamięci, PWM, Kraków 2013.
• Głowiński Michał, Intertekstualność, groteska, parabola: szkice ogólne i inter- pretacje, Prace wybrane, t. 5, Klasycy Współczesnej Myśli Humanistycznej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kra- ków 2000.
• Pociej Bohdan, Bycie w muzyce. Próba opisania twórczości Henryka Mikołaja Góreckiego, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, Katowice 2005.
• Thomas Adrian, Górecki, PWM, Kraków 1998.
• Tomaszewski Mieczysław, Recenzja w związku z nadaniem Profesorowi Henry-
• kowi Mikołajowi Góreckiemu tytułu Doktora honoris causa Akademii Mu- zycznej w Krakowie, [w:] Profesor Henryk Mikołaj Górecki. Doktor honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie, wydawnictwo okolicznościowe, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2008.
• Tomaszewski Mieczysław, Utwór muzyczny w kontekście czasu i miejsca, [w:] Dzieło muzyczne. Estetyka, struktura, recepcja, Wydawnictwo Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2005.
• Tomaszewski Mieczysław, Życia twórcy punkty węzłowe. Rekonesans, [w:] Mu- zyka w dialogu ze słowem, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2003.
• Wallis Mieczysław, Późna twórczość wielkich artystów, PIW, Warszawa 1975.
• Gmys Marcin, Czarne kwiaty. Henryk Mikołaj Górecki (1933–2010), dwutygo- dnik.com, muzyka, Narodowy Instytut Audiowizualny, ISSN 2299-8128, http://www.dwutygodnik.com/artykul/1602-czarne-kwiaty-henryk-mikolaj- gorecki-1933-2010.html [dostęp: 19.04.2015].
• Malecka Teresa, Henryk Mikołaj Górecki. Styl późny, „Res Facta Nova” 2000, 11.
• Wendland Andrzej, Henryk Mikołaj Górecki IV Symfonia Tansman Epizody, [w:] Książeczka programowa „Tansman Festival” 15.02.2015, Stowarzy- szenie Promocji Kultury im. A. Tansmana, Łódź, s. 10, http://www.tansman. lodz.pl/sites/default/files/Gorecki_Tansman_folder.pdf [dostęp: 18.04.2015].

Identifiers

ISSN

1895-8079