Wokół teorii młodzieży pogranicza wschodniego

• Authors: Długosz Piotr

Title variants

EN

Around the theories of the youth from the eastern borderlands

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu było zaprezentowanie wiedzy empirycznej i teoretycznej na temat młodzieży pogranicza. W tekście starano się odpowiedzieć na pytanie dotyczące cech młodzieży i wyjaśnić zaobserwowane właściwości. Bazę empiryczną wiedzy na temat młodej generacji stanowiły badania sondażowe zrealizowane w latach 2007-2017. Zgromadzony materiał z siedmiu sondaży pokazuje, że młodzież pogranicza stosuje konwencjonalne strategie wchodzenia w dorosłość. W życiu społecznym kieruje się ona merytokratycznymi regułami. Swoją przyszłość buduje w oparciu o wyższą edukację na prestiżowych uczelniach poza regionem. Pogranicze stanowi mało atrakcyjne miejsce do życia i większość badanych zamierza w przyszłości opuścić swoje miejsce zamieszkania przenosząc się do metropolii lub zagranicę. W konsekwencji emigracji młodzieży pogranicze zostanie pozbawione endogennych źrodeł rozwoju społecznego.

EN

The aim of this article was to present the empirical and theoretical knowledge on the topic of the youth from the Eastern Borderlands. The authors attempted to provide the characteristics of the youth concerned and explain the noticed qualities. The empirical data concerning the young generation come from the surveys conducted between 2007 and 2017. The material gathered from seven surveys shows that the youth from the borderlands use conventional strategies of entering adulthood. In social life, they are driven by meritocratic rules. They base their future on tertiary education at prestigious universities outside the region. The borderlands are not attractive for living and majority of the researched intend to leave their place of residence and move to a metropolis or abroad. As a consequence of youth emigration, the borderlands will be deprived of the endogenic sources of social development.

Keywords

PL

młodzież; pogranicze wschodnie; plany życiowe; aspiracje edukacyjne

EN

youth; the Eastern Borderlands; life plans; educational aspirations; emigration

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2018
• Volume: 44
• Issue: 1
• Pages: 55-69

Contributors

author

Długosz Piotr

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

References

• Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka, Scholar, Warszawa.
• Bourdieu P. (2005), Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Scholar, Warszawa.
• Castells M. (2007), Społeczeństwo sieci, PWN, Warszawa.
• Długosz P. (2014), Wybrane aspekty przemian podkarpackiej młodzieży, [w:] Czy stracone pokolenie? Młodzież i jej dylematy na początku XXI wieku, red. P. Długosz, H. Kotarski,W. Jedynak, Wydawnictwo UR, Rzeszów.
• Długosz P. (2014a), Młoda generacja pogranicza wschodniego w latach 2007-2011, [w:] Młodzież w społeczeństwie ryzyka, red. P. Długosz, M. Niezgoda, S. Solecki, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• Długosz P. (2016), Youth In The Situation Of Anomie In The East-Central Europe Borderlands, Youth in Central and Eastern Europe „Sociological Studies”, 2.
• Griese H. M. (1996), Socjologiczne teorie młodzieży, Impuls, Kraków.
• Kurcz Z. (2014), Socjologia pogranicza. Powstanie, rozwój i zmiany w świetle polskich doświadczeń, [w:] Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Pogranicza i centra i współczesnej Europy, red, B. Trzop, M. Zielińska, LTN, Zielona Góra.
• Malikowski M. (2010), Podkarpacie. Studia socjologiczne, Wydawnictwo UR, Rzeszów.
• Mannheim K. (2011), Problem młodzieży w nowoczesnym społeczeństwie, [w:] Młodzież jako problem i jako wyzwanie ponowoczesności, red. K. Szafraniec, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Miluska J. (2016), Społeczno-kulturowe pogranicze w psychologii: problemy i kontrowersje, [w:] Psychologia społeczno-kulturowego pogranicza, red. J. Miluska, Wydawnictwo Wydziału Humanistycznego US MINERWA, Szczecin.
• Młodzież 2016, (2016), CBOS KBPN, Warszawa.
• Nowak S. (2007). Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa.
• Sadowski A. (2008), Pogranicze – pograniczność – tożsamość pogranicza, „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. 14.
• Sielińska A. (2016), Identyfikacja czynników stresogennych wśród mieszkańców zachodniego i wschodniego pogranicza Polski. Wprowadzenie do badań, [w:] Psychologia społeczno-kulturowego pogranicza, red. J.Miluska, Wydawnictwo Wydziału Humanistycznego US MINERWA, Szczecin.
• Sułek A. (1989), Wartości życiowe dwóch pokoleń, [w:] Ciągłość i zmiana w tradycji kulturowej, red. S. Nowak, PWN, Warszawa.
• Szafraniec K. (2011), Młodzież 2011, KPRM, Warszawa.
• Szkolnictwo wyższe w województwie podkarpackim w roku akademickim 2016/17 (2017), GUS, Rzeszów.
• Szmatka J. (2002), Teoria w socjologii, Encyklopedia Socjologii, T 4, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Sztompka P. (2005), Socjologia zmian społecznych, Znak, Kraków.
• Wrzesień W. (2013), Krotka historia młodzieżowej subkulturowości, PWN, Warszawa.
• Zielińska M. (2003), Młodzież jako przedmiot badań socjologicznych. Uwagi teoretyczne i metodologiczne, [w:] Młodzież polska w nowym ładzie społecznym, red. B. Idzikowski, E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska, E. Papiór, Wydawnictwo UZ, Zielona Góra.
• Zielińska M. (2014),W poszukiwaniu „nowej” teorii młodzieży. Uwagi wstępne, Rocznik Lubuski, t. 40, cz. 2a.
• Ziółkowski M. (2006), O pewnych przeciwstawnych tendencjach przemian współczesnych teorii socjologicznych, [w:] Stawanie się społeczeństwa. Szkice ofiarowane Piotrowi Sztompce z okazji 40-lecia pracy naukowej, red. A. Flis, Universitas, Kraków.