(NIE)WIDZIALNE GRANICE W RELACJACH POLSKO-NIEMIECKICH W ŚWIETLE BADAŃ OPINII PUBLICZNEJ

• Authors: Opiłowska Elżbieta

Title variants

EN

(IN)VISIBLE BORDERS IN POLISH-GERMAN RELATIONS IN LIGHT OF PUBLIC OPINION POLLS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Upadek żelaznej kurtyny, zjednoczenie Niemiec i przystąpienie Polski do UE otworzyły nowy rozdział w relacjach polsko-niemieckich. Wokresie transformacji Niemcy postrzegane były w Polsce jako adwokat polskich interesów w Europie. Po przystąpieniu Polski do UE w 2004 roku, a następnie do strefy Schengen w 2007 roku zniknęły ostatnie „widzialne” granice między Polską a Niemcami. Nie oznacza to jednak, że niewidzialne granice w postaci zaszłości historycznych, wzajemnych uprzedzeń i stereotypów automatycznie zniknęły. Mój artykuł ma na celu analizę postrzegania Niemiec i Niemców w Polsce (i vice versa) oraz postrzegania wzajemnych relacji w Europie od lat 90. aż do współczesności w świetle dostępnych badań opinii publicznej. Ukazuje drogę Polski i Niemiec do pojednania oraz bariery w budowaniu dobrosąsiedzkich relacji.

EN

The fall of the Iron Curtain, German reunification and Poland’s accession to the EU have opened a new chapter in the Polish-German relations. During the transformation period, Germany was perceived in Poland as an advocate for Polish interests in Europe. After Poland joined the EU in 2004, and then the Schengen area in 2007, the last „visible” barrier between Poland and Germany disappeared. However, it does not mean that also the invisible barriers of historical past, mutual prejudice and stereotypes have automatically disappeared. This article aims to analyze how Germans and Germany are perceived in Poland (and vice versa) and how, in light of the available opinion polls, both nations view mutual relations in Europe between the 1990s and the present day. It demonstrates the path to the German-Polish reconciliation and the existing barriers to building good neighborly relations.

Keywords

PL

polsko-niemieckie relacje; granica; pojednanie; sąsiedztwo; wzajemne; postrzeganie

EN

German-Polish relations; borders; reconciliation; neighborhood; mutual perception

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2019
• Volume: 45
• Issue: 2
• Pages: 203-218

Contributors

author

Opiłowska Elżbieta

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Agnew J. (2008), Borders on the mind: re-framing border thinking, „Ethics & Global Politics”, nr 1(4), s. 175-191.
• Bachmann K. (2015), Die Versöhnung muss aus Polen ausgehen, taz. 5.8.1994.
• CBOS (1991), Opinia niemiecka o Niemcach i stosunkach polsko-niemieckich. Komunikat z badań, BS 77/25, Warszawa.
• CBOS (2015), Ocena stosunków polsko-niemieckich w kontekście 50. Rocznicy listu biskupów polskich do biskupów niemieckich, nr 160, Warszawa.
• CBOS (2017), Postrzeganie relacji polsko-niemieckich. Komunikat z badań, nr 156, Warszawa.
• Flash Eurobarometer (2015), Cross-border cooperation in the EU, European Commission, nr 422.
• Gall, A., Grębowiec, J., Kalicińska, J., Kończal, K., Surynt, I. (red.) (2015), Leksykon komunikowania polsko-niemieckiego, Atut, Wrocław.
• Gardner Feldman, L. G. (1999a), Reconciliation and legitimacy: foreign relations and enlargement of the European Union’, [w:] Legitimacy and the European Union: the contested polity, red. T. Banchoff, M. P. Smith, Routledge, Londyn, s. 67-93.
• Gardner Feldman, L. G., (1999b) The principle and practice of ‘reconciliation’ in German foreign policy: relations with France, Israel, Poland and the Czech Republic, „International Affairs”, nr 75(2), s. 333-356.
• Hirschhausen, B. von, Grandits, H., Kraft, C., Müller, D., Serrier, T. (red.) (2015), Phantomgrenzen - Räume und Akteure in der Zeit neu denken, Wallstein Verlag, Göttingen.
• Kerski, B., Kycia, T., Żurek, R. (2006) „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”: orędzie biskupów polskich i odpowiedź niemieckiego episkopatu z 1965 roku: geneza, kontekst, spuścizna, Wspólnota Kulturowa ‘Borussia’, Olsztyn.
• Łada, A. (2015), Barometr Polska-Niemcy 2015, Polacy o polsko-niemieckim partnerstwie we wspólnej Europie, ISP, Warszawa.
• Łada, A. (2016), Barometr Polska-Niemcy 2016. Polacy i Niemcy o sobie nawzajem 25 lat po podpisaniu traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, ISP, Warszawa.
• Łada, A., (2017), Barometr Polska-Niemcy 2017. Polskie społeczeństwo o niemieckiej polityce i wzajemnych relacjach, ISP, Warszawa.
• Medick, H. (2006), Grenzziehungen und die Herstellung des politisch-sozialen Raumes. Zur Begriffsgeschichte und politischen Sozialgeschichte der Grenzen in der Frühen Neuzeit, [w:] Grenzsoziologie. Die politische Strukturierung des Raumes, red. M. Eigmüller, G. Vobruba, Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden, s. 37-51.
• O’Dowd (2003), L. The Changing Significance of European Borders, [w:] New Borders for a Changing Europe. Cross-border Cooperation and Governance, red. J. Anderson, L. O’Dowd, T. M. Wilson, Routledge, Abington, s. 13-36.
• Opiłowska, E. (2017), Od linii granicznych do krajobrazów przygranicznych. Konceptualizacje i badania granic i pograniczy, [w:] Polskie pogranicza w procesie przemian IV, red. Z. Kurcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 25-47.
• Opiłowska, E., Ruchniewicz, K., Zybura, M. (red.) (2017), Kreisau und Verdun. Wege zur deutsch-polnischen und deutsch-französischen Versöhnung und ihre Symbole im kollektiven Gedächtnis, fibre Verlag, Osnabrück.
• Paasi, A. (1998), Territories, Boundaries and Consciousness: The Changing Geographies of the Finnish-Russian-Border, John Willey, New York.
• Scott, J. W. (2018), Border politics in Central Europe: Hungary and the role of national scale and nation-building, „Geographia Polonica”, nr 91, z. 1, s. 17-32.
• Sjursen, H., Smith, K. E. (2001), Justifying EU Foreign Policy: The Logics Underpinning EU Enlargement, “ARENA Working Papers”, WP 1, https://www.sv.uio.no/arena/english/research/publications/arenapublications/workingpapers/working-papers2001/wp01\_1.htm
• Wigura, K. (2014), Poland, Europe and Forgiveness as a Political Strategy after WWII, https://pl.boell.org/en/2014/07/25/poland-europeand-forgiveness-political-strategy-after-world-war-ii

Identifiers

DOI

10.34768/rl.2019.v452.14