Potoczne pojęcie normy a proces kreowania dawnych przezwisk

• Authors: Matusiak-Kempa Iza

Title variants

EN

The folk concept of norm and the process of creating old nicknames

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule omawia się wpływ myślenia potocznego na proces kreowania dawnych przezwisk. Analiza opiera się na materiale zrekonstruowanym ze współczesnych nazwisk Polaków. W pierwszej części artykułu definiuje się potoczne pojęcie normy oraz ukazuje się wpływ wartościowania potocznego na negatywne nacechowanie większości przezwisk. W dalszej części analizuje się wpływ uniwersalnych mechanizmów poznawczych na akt nazewniczy. W trzeciej części szkicu wykazuje się zależności między procesem tworzenia nazw osobowych a wybranymi kategoriami myślenia potocznego. Do kategorii tych należą m.in.: zdroworozsądkowość, mała wnikliwość podczas analizy zjawisk i upraszczające generalizacje, przejawiające się najczęściej np. w stereotypowym korelowaniu cech fizycznych i psychicznych.

EN

The article discusses the impact of folk concepts on the process of creating old nicknames. The analysis is based on the material reconstructed from contemporary Polish surnames. The first part of the article defines the vernacular notion of the norm and the influence of folk evaluation on the negative charge of most nicknames. In the following part the influence of universal cognitive mechanisms on the naming act is analyzed. The third part of the analysis shows the relationship between the process of creating personal names and selected categories of folk thinking. These categories include, among others: common sense, superficial analysis and simplifying generalizations, manifested most frequently in, for example, stereotypic correlation of physical and mental features.

Keywords

PL

przezwiska; myślenie potoczne; wartościowanie; norma potoczna

EN

nicknames; folk concepts; evaluation; vernacular norm

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Językoznawcze
• Year: 2018
• Issue: XX/2
• Pages: 115-125

Contributors

author

Matusiak-Kempa Iza

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie