Kary fizyczne w wychowaniu dzieci w percepcji rodziców odbywających karę pozbawienia wolności

• Authors: Wróbel-Chmiel Agnieszka

Title variants

EN

Parents serving prison sentences with regards to physical punishment in the process of bringing up children

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Problem stosowania kar cielesnych wobec dzieci jest od wielu lat tematem burzliwych debat społecznych. Pojawiają się liczne argumenty zarówno za, jak i przeciw stosowaniu jednego z najpopularniejszych środków wychowawczych – klapsa. Każdy rodzic, również ten odbywający karę pozbawienia wolności, ma na ten temat swój własny pogląd. Rodzice odbywający karę pozbawienia wolności to swoista kategoria skazanych – są to osoby, które mimo pobytu w zakładzie karnym nie przestają pełnić roli rodzica, a ich oddziaływania wychowawcze są również kontynuowane po odbyciu kary. W artykule porównano opinie 50 kobiet i 50 mężczyzn na temat skuteczności stosowania wobec dzieci wybranych kar cielesnych. Wszyscy badani to rodzice małoletnich dzieci do lat 18, którzy wychowywali je przed osadzeniem i utrzymują z nimi systematyczny kontakt również w trakcie pobytu w zakładzie karnym. Wykorzystując kwestionariusz ankiety własnego autorstwa, ustalono, że matki-więźniarki za wysoce skuteczne uznają kary w postaci krzyku, klapsa i zamykania dziecka w pokoju. Ojcowie natomiast zdecydowanie wyżej niż matki oceniali skuteczność takich kar jak silne bicie ręką, bicie pasem oraz groźba ukarania dziecka karą cielesną. Zarówno matki, jak i ojcowie skazani za czyny przeciwko rodzinie za wysoce skuteczne uznali kary w postaci krzyku, silnego bicia ręką, zamykania dziecka w pokoju, groźby ukarania karą cielesną lub złośliwych komentarzy kierowanych do dziecka. Wyniki badań wyraźnie wskazują, że respondenci preferują w wychowaniu dzieci kary związane ze stosowaniem siły fizycznej. Zasugerowano, że w pracy penitencjarnej ze skazanymi rodzicami powinno się podnosić ich świadomość pedagogiczną m.in. poprzez kształtowanie umiejętności komunikacji z dzieckiem, właściwego doboru kar i nagród oraz naukę sposobów nieagresywnego reagowania na niewłaściwe zachowania dziecka.

EN

The problem of inflicting corporal punishment on children has always been socially controversial. There are many arguments for and against imposing one of the most common forms of educational measures which is a spank. All parents, including the ones who serve prison sentences, have their own point of view on this matter. It should be underlined that imprisoned parents are a peculiar group of prisoners, as in spite of serving prison sentences, they still serve the role of a parent and when they come out of prison, they impose their own educational measures on their children. The article presents the comparison of different opinions on the efficiency of some chosen corporal punishments. The study sample consisted of 50 women and 50 men. All respondents are parents of under-aged children up to 18 years. The convicts raised their children before being imprisoned and continue to have regular contact with them. The research method was a questionnaire prepared by the author and it revealed that imprisoned mothers find spanks, screaming and closing the child in the room very effective. On the contrary, imprisoned fathers much often point out at threatening with a spank, a strong hand slap or by belt. Both mothers and fathers convicted for violence against family point out at screaming, threat of punishment, malicious comments on the child, strong hand slapping or closing a child in their room as efficient educational measures. The research results indicate that respondents prefer penalties related to the use of physical strength in raising children. It was suggested that the penitentiary process of convicted parents should include building up their pedagogical consciousness by developing the ability to communicate with the child, choosing correct punishments and rewards and learning a non-aggressive way to react to an inappropriate behaviour of a child.

Keywords

PL

skazani rodzice; kary cielesne w wychowaniu dzieci; pedagogizacja skazanych

EN

imprisoned parents; corporal punishment in bringing up children; prisoners’; pedagogical education

• Publisher: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
• Journal: Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka
• Year: 2017
• Volume: 16
• Issue: 4
• Pages: 147-165

Contributors

author

Wróbel-Chmiel Agnieszka

• Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę

References

• Badowska-Hodyr, M. (2015). Postawy rodzicielskie i funkcjonowanie dziecka perspektywy uwięzionych rodziców w świetle teorii przywiązania Johna Bowlby’ego. W: D. Kowalczyk, A. Szecówka, S. Grzesiak (red.), Resocjalizacja penitencjarna w kontekstach interdyscyplinarnych (s. 333–348). Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
• Badura, A. (2007). Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bińczycka, J. (2005). Między swobodą a przemocą w wychowaniu. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
• Bradshaw, J. (1994). Zrozumieć rodzinę. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
• Browne, K., Herbert, M. (1999). Zapobieganie przemocy w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo PARPA.
• Bushfield, S. (2004). Fathers in Prison: Impact of Parenting Education. Journal of Correctional Education, 55(2), 104–116.
• Daro, B. (1988). Confronting child abuse: research for effective program design. Nowy Jork: Free Press.
• Davis, P. W. (2003). Groźby zastosowania kary fizycznej jako forma agresji werbalnej: badanie w warunkach naturalnych. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 2(3), 72–92.
• Faber, A., Mazlish, E. (2001). Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Poznań: Media Rodzina.
• Frączek, Z., Lulek, B. (2010). Wybrane problemy pedagogiki rodziny. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Gardocki, L. (2011). Prawo karne. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck.
• Halemba, K., Izdebska, A. (2009). Kary fizyczne w wychowaniu dzieci – uwarunkowania i konsekwencje. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 3(8), 6–31.
• Hołyst, B. (2006). Wiktymologia. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis Polska.
• Jarosz, E. (2017). Przemoc w wychowaniu – czas z tym skończyć! Raport Rzecznika Praw Dziecka 2017. Pobrane z: http://brpd.gov.pl/sites/default/files/przemoc_w_wychowaniu _raport_2017_0.pdf.
• Kamińska, K. (2007). Zespół dziecka maltretowanego a kontratyp karcenia małoletnich. W: M. Bednarska (red.), O przemocy w wychowaniu. Próba namysłu nad zjawiskiem karalności (s. 54–76). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• King, B., Minium, E. (2009). Statystyka dla psychologów i pedagogów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Makaruk, K. (2013). Postawy Polaków wobec kar fizycznych a ich stosowanie w praktyce rodzicielskiej. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 12(4), 40–53.
• Mellibruda, J. (2001). O zjawisku krzywdzenia dzieci w rodzinie czyli długa historia krzywdzenia, krótka historia pomagania. Niebieska Linia, 2(13), 6–9.
• Miller, A. i in. (2014). Parenting While Incarcerated: Tailoring the Strengthening Families. Program for use with jailed mothers. Children and Youth Services Review, 44, 163–170.
• Olszewska, E. (2012). Środowisko rodzinne młodych mężczyzn popełniających przestępstwa. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.
• Paolucci, E. O., Violato, C. (2004). A meta-analysis of the published research on the affective, cognitive and behavioral effects of corporal punishment. Journal of Psychology, 138(3), 197–221.
• Pearl, M., Pearl, D. (2010). Jak trenować dziecko? Trening czyni mistrza. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio.
• Piekarska, A. (2003). Przemoc, kary cielesne i krzywdzenie dzieci. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 2(2), 9–19.
• Piotrów, E. (2009). Postawy rodzicielskie skazanych matek oraz ich uwarunkowania. W: A. Jaworska (red.), Resocjalizacja: zagadnienia prawne, społeczne i metodyczne (s. 195–210). Kraków: Wydawnictwo Impuls.
• Pospiszyl, I. (1994). Przemoc w rodzinie. Warszawa: WSiP.
• Rada Europy (2008). Zakaz kar cielesnych wobec dzieci. Pytania i odpowiedzi.
• Rajska-Kulik, I., Piasecka, M. (2007). Przestępstwo znęcania się na tle specyfiki środowiska lokalnego i sytuacji materialno-bytowej rodziny. W: J. M. Stanik (red.), Problemy profilaktyki oraz interwencji społecznej i prawnej wobec zjawisk paraprzestępczych i przestępczych (s. 79–93). Warszawa: WSP.
• Różycka-Jaroś, S. (2012). Karcenie dzieci – czyn zabroniony czy okoliczność uchylająca bezprawność? Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Ryś, M. (2004). Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
• Sajkowska, M. (2010). „Myślałam, że mi serce pęknie” – refleksje rodziców stosujących kary fizyczne wobec dzieci. Chowanna, t. 1, 79–87.
• Secret, M. (2012). Incarcerated Fathers: Exploring the Dimensions and Prevalence of Parenting Capacity of Non-Violent Offenders. Fathering: A Journal of Theory, Research & Practice about Men as Fathers, 10 (2), 159–177.
• Straus, M. A. (2008). Demystifying the defenses of corporal punishment. Pobrane z: https://www.researchgate.net/publication/228793539_Demystifying_the_defenses_of_corporal_punishment.
• Straus, M. A., Gelles, R., Steinmetz, S. K. (1980). Behind closed doors: violence in the American family. Nowy Jork: Anchor Press.
• Straus, M., Smith, C. (1990). Family patterns and child abuse. W: M. Straus, R. Gelles (red.), Physical violence in American families: Risk factors and adaptations in 8,145 families (s. 245–261). New Brunswick: Transaction Books.
• Thompson, P. J., Harm, N. J. (2000). Parenting from Prison: Helping Children and Mothers. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 23, 61–81.
• Widera-Wysoczańska, A. (2010). Mechanizmy przemocy w rodzinie: z pokolenia na pokolenie. Warszawa: Wydawnictwo DIFIN.
• Wróbel-Chmiel, A. (2016). Kształtowanie i wzmacnianie postaw rodzicielskich skazanych ojców w kontekście procesu readaptacji społecznej. Pedagogia Ojcostwa, 12 (1), 115–130.
• Zygmunt-Hernandez, K. (2009). Międzynarodowe regulacje dotyczące stosowania kar fizycznych wobec dzieci. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 8(3), 40–60.