Statuy pod gilotynę

• Authors: Darmas Marcin

Title variants

EN

Statues to Get the Axe

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst jest wieloaspektową analizą – ekonomiczną, symboliczną i ideologiczną – dewastacji pomników białych postaci historycznych, jak Józefina de Beauharnais czy Victor Schœlcher, do których doszło latem 2020 roku we francuskich departamentach zamorskich. Przemoc, rasizm, logika skruchy, elementy rewolucyjne wskazują na istotny kryzys V Republiki i – być może – zapowiedź nowego ładu. W tekście pojawia się również hipoteza, że akty wandalizmu wpisują się w ogólnoświatową tendencję odrzucania przeszłości kolonialnej.

EN

This text is a multi-faceted analysis – economic, symbolic, and ideological – of the destruction of monuments commemorating white historical figures such as Josephine de Beauharnais and Victor Schœlcher in the summer of 2020 in French overseas departments. Violence, racism, the logics of repentance, and revolutionary elements indicate the existence of a significant crisis in the Fifth Republic and, perhaps, announce a new order. The text also contains the hypothesis that acts of vandalism are part of the global tendency to reject the colonial past.

Keywords

PL

pomnik; Wielka Rewolucja; Republika; przemoc; niewolnictwo; rasizm; dekolonizacja; gilotyna

EN

statue; French Revolution; the Republic; violence; slavery; racism; decolonisation; guillotine

• Publisher: Instytut Socjologii UW
• Journal: Stan Rzeczy
• Year: 2020
• Issue: 2(19) Pomniki
• Pages: 241-260

Contributors

author

Darmas Marcin

References

• Bobkowski A. 2011. Szkice piórkiem, Wydawnictwo CIS.
• Bruckner P. 2019. Tyrania skruchy: rozważania na temat samobiczowania Zachodu, tłum. A. Szeptycki, PIW.
• Césaire A. 2013. Ecrits politiques. Discours à l’Assemblée nationale. 1945–1983, séance du 17 décembre 1982, Éditions Jean-Michel Place.
• Chastenet R. 2015. Metafizyczny sens Rewolucji w dziele filozofa Antoine’a Blanca de Saint-Bonneta 1815-1880, tłum. J. Gruszka, [w:] Czarna księga rewolucji francuskiej, red. R. Escande, Dębogóra, s. 633–653.
• Cioran E. 2004. Zeszyty 1957–1972, tłum. I. Kania, Wydawnictwo Aletheia.
• Cioran E. 2008. Historia i utopia, tłum. M. Bieńczyk, Wydawnictwo Aletheia.
• Cioran E. 2016. O Francji, tłum. I. Kania, Wydawnictwo Aletheia.
• Dahrendorf R. 1993. Nowoczesny konflikt społeczny. Esej o polityce, tłum. S. Bratkowski et al., Czytelnik
• Delsol C. 2011. Parę zapisków o republice francuskiej, tłum. M. Rey, [w:] Trzy idee. T. 1: Idee republikańskie, red. W. Przybylski, Fundacja Res Publica, s. 17–33.
• Delsol C. 2017. Nienawiść do świata. Totalitaryzmy i ponowoczesność, tłum. M. Chojnacki, Wydawnictwo PAX.
• Escande R., red. 2015. Czarna księga rewolucji francuskiej, tłum. K. Kubaszczyk, B. Biały, J. Gruszka, M. Jurek, Wydawnictwo Dębogóra.
• Girard R. 1991. Kozioł ofiarny, tłum. M. Goszczyńska, Wydawnictwo Łódzkie.
• Honour H. 1989. L’Image du Noir dans l’art occidental. De la Révolution américaine à la Première Guerre mondiale. Les trophées de l’esclavage, Gallimard.
• Kondratieva T. 2017. Bolcheviks et jacobins. Itinéraire des analogies, Éditions Payot.
• Lalouette J. 2021. Les statues de la discorde, Passés / Composés.
• Ledré C. 1949. L’Église de France sous la Révolution française, Robert Laffont.
• Lenotre G. 1920. La Guillotine et les exécuteurs des arrêts criminels pendant la Révolutions, Perrin.
• Mauss M. 2012. Essai sur le don. Form et raison de l’échange dans les sociétés archaïques, PUF.
• Milewska M. 2018. Ocet i łzy. Terror Wielkiej Rewolucji Francuskiej jako doświadczenie traumatyczne, Słowa/obraz terytoria.
• Moyers B. 1994. Potęga mitu: rozmowy Billa Moyersa z Josephem Campbellem, oprac. B.S. Flowers, tłum. I. Kania, Znak.
• Schœlcher V. 1830. Des Noirs, „Revue de Paris”, t. XX, s. 71–83.
• Sołżenicyn A. 1979. Sołżenicyn ostrzega… Przyjacielskie rady Sołżenicyna. Przemówienie Aleksandra Sołżenicyna wygłoszone na zakończenie roku akademickiego na Uniwersytecie w Harvard, z okazji nadania mu tytułu doktora honoris causa, Cambridge, Massachusetts, 8 czerwca 1978 rok, tłum. K.Z. Hanff, Polish Press.
• Tarde G. 1921. Les lois de l’imitation. Étude sociologique, Librairie Félix Alcan
• Tischner J. 1989. Fenomenologia i hermeneutyka, [w:] Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii, red. J. Perzanowski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 130–151.
• Vellay Ch., red. 1908. Œuvres complètes de Saint-Just, t. II, Editions Eugène Factuelle.
• Vermaren P. 2020. On a cassé la République. 150 ans d’histoire de la nation, Tallandier.