Antyfony maryjne Antona Aschnera

• Authors: ZAHRADNÍKOVÁ Zuzana

Title variants

EN

Anton Aschner’s Marian Antiphons

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł omawia postać mało znanego słowackiego kompozytora Antona Aschnera (ur. 1732 roku) oraz wybrane aspekty jego twórczości. Na początku autorka przedstawia stan badań nad tym tematem. Następnie przybliża dzieje życia i twórczości, z której zachowały się tylko kompozycje sakralne, a wśród nich opracowania maryjnych antyfon. Antyfony maryjne w XVIII wieku należały do najbardziej lubianych form muzycznych w gatunku muzyki sakralnej. Miało to związek z rozpowszechnioną wówczas duchowością maryjną, jak również z codzienną praktyką liturgiczną w ramach oficjum modlitewnego. Z tego punktu widzenia nie dziwi fakt, iż niemal połowa kompozycji sakralnych Antona Aschnera – kapelmistrza, kompozytora i nauczyciela muzyki w Kremnicy – to utwory o tematyce maryjnej. Wśród nich znajdują się opracowania czterech wielkich antyfon maryjnych – Alma Redemptoris Mater, Ave Regina coelorum, Regina coeli oraz Salve Regina, których omówienie stanowi główną refleksję niniejszego artykułu. Opracowania muzyczne Aschnera tych modlitw skierowanych do Matki Bożej przeznaczone są na skład tzw. kirchentrio, które w pewnych przypadkach poszerzone zostało o instrumenty dęte blaszane oraz kotły. Warstwę wokalną tworzą głosy solowe i chóralne.

EN

The article introduces the figure of Anton Aschner (born in 1732), a barely known Slovak composer, as well as the selected aspects of his artistic creation. The Author starts with the presentation of the state of research on this subject. Further she brings closer the history of Aschner’s life and creation from which only the sacred works have survived, including the arrangement of the Marian antiphons. In the 18th century, Marian antiphons were among the most appreciated musical forms of the sacred music. It had to do with the Marian spirituality, which was widespread at this time, and also with the daily liturgical practice within the prayer office. In this sense, it is not surprising that nearly half of the sacred pieces by Anton Aschner – bandmaster, composer and music teacher at Kremnica – are devoted to Marian themes. They include the arrangements of four great Marian antiphons – Alma Redemptoris Mater, Ave Regina coelorum, Regina coeli oraz Salve Regina. These works are the main focus of the article. The musical arrangements of the Aschner’s prayers to the Blessed Mother were intended to be part of the so called kirchentrio, that was extended in some cases by brass instruments and kettledrums. The vocal layer is built by solo and choral voices.

Keywords

PL

słowacka muzyka kościelna XVIII wieku; antyfony maryjne

EN

18th century Slovak sacred music; Marian antiphons

• Publisher: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie
• Journal: Edukacja Muzyczna
• Year: 2014
• Issue: 9
• Pages: 19–33

Dates

published

2014

Contributors

author

ZAHRADNÍKOVÁ Zuzana

References

• Aschner Anton, Duchovná tvorba I. Ária a duetá (výber), red. Peter Hochel, Verbum, Ružomberok 2013.
• Aschner Anton, Duchovná tvorba II. Zborové diela (výber), red. Peter Hochel, Verbum, Ružomberok 2013.
• Aschner Anton, Duchovná tvorba III. Nemecké adventné árie, red. Zuzanna Zahradníková, Verbum, Ružomberok 2013.
• Bajan Juraj, Duchovné piesne pre dva hlasy a basso continuo, red. Peter Hochel, Verbum, Ružomberok 2011.
• Mattheson Johann, Das Neu=Eröffnete Orchestre, Hamburg 1713, http://imslp.org/wiki/Special:ImagefromIndex/81577 [stan z 26.10.2014] Slovenská duchovná hudba 18. storočia I. Výber zo sakrálnych diel autorov žijúcich na území Slovenska, red. Ratislav Adamko, Verbum, Ružomberok 2011.
• Slovenská duchovná hudba 18. storočia II. Výber zo sakrálnych diel s mariánskou tematikou autorov žijúcich na území Slovenska, red. Zuzanna Zahradníková, Verbum, Ružomberok 2011.
• Adamko Rastislav, Cyklické duchovné diela Antona Aschnera, „Studia Scientifi- ca Facultatis Paedagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
• Antalová Lenka, Mariánska tvorba 18. a 19. storočia v hudobných pamiatkach uršulínskeho kláštora v Bratislave, [w:] O, Maria, laude digna, red. Ratislav Podpera, Verbum, Ružomberok 2011.
• Hochel Peter, Anton Aschner – hudba stratená v čase, „Studia Scientifica Facul- tatis Paedagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
• Hochel Peter, Anton Aschner – súpis tvorby, „Studia Scientifica Facultatis Pae- dagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
• Hochstein Wolfgang, Solomotette und Marianische Antiphonen, [w:] Geschichte der Kirchenmusik, Band 2: Das 17. und 18. Jahrhundert. Kirchenmusik im Spannungsfeld der Konfessionen, red. Wolfgang Hochstein, Christoph Krummacher, Laaber Verlag, Laaber 2012.
• Huglo Michel, Halmo Joan, Antiphon: Marian antiphons, [w:] The New Grove – Dictionary of Music and Musicians, red. Stanley Sadie, Volume 1, Second Edition, Oxford University Press, Oxford 2001.
• Kačic Ladislav, Mariánske spevy františkánov na Slovensku v 18. storočí, [w:] O, Maria, laude digna, red. Ratislav Podpera, Verbum, Ružomberok 2011.
• Lemaîtrová Nicole, Quinsonová Marie-Thérèse, Sotová Véronique, Slovník křes- ťanské kultury, Garamond, Praha 2002.
• Múdra Darina, Dejiny hudobnej kultúry na Slovensku II Klasicizmus, Vydava- teľstvo Slovenského hudobného fondu, Bratislava 1993.
• Nowacki Edward, Antiphon (XI. Marianische Antiphonen), [w:] Musik in Ge- schichte und Gegewart, Band 1, Sachteil A-Bog, Bärenreiter, Kassel 1994.
• Veľbacký Ján, Historický a hudobný výklad antifóny Regina coeli, „Adoramus Te: časopis o duchovnej hudbe” 2008, nr 2.
• Veľbacký Ján, Mariánska antifóna Salve Regina, „Adoramus Te: časopis o du- chovnej hudbe” 2008, nr 3.
• Veľbacký Ján, Obsahový zmysel mariánskych antifón Alma Redemptoris Mater a Ave regina caelorum, „Adoramus Te: časopis o duchovnej hudbe” 2008, nr 4.
• Zahradníková Zuzanna, Nemecké adventné árie Antona Aschnera, „Studia Scientifica Facultatis Paedagogicae Universitas Catholica Ružomberok” 2013, nr 4.
• Zavarský Ernest, Príspevok k dejinám hudby v Kremnici v rokoch 1651–1800, [w:] Hudobný archív 3, Matica slovenská, Martin 1981.

Identifiers

ISSN

1895-8079