Rewitalizacja i jej znaczenie w kontekście realizacji polityki przestrzennej na terenie województwa mazowieckiego

• Authors: Alina Maciejewska , Agnieszka Turek

Title variants

EN

The process of urban renewal and its importance in the implementation of spatial policy in the Mazowieckie Voivodeship

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Nieustanne rozrastanie się miast wymaga przyjęcia kompleksowych rozwiązań w zakresie sposobu organizacji ich struktury. Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych, a w konsekwencji skierowanie rozwoju miast do wewnątrz, może mieć kluczowe znaczenie w kontekście realizacji zasady zrównoważonego rozwoju w procesie planowania przestrzennego. Celem artykułu jest wskazanie potrzeby i znaczenia procesu rewitalizacji dla rozwoju lokalnego i regionalnego. Opisano historię procesu rewitalizacji w Polsce, omówiono specyfikę i skalę degradacji obszarów poprzemysłowych, ze szczególnym uwzględnieniem województwa mazowieckiego, a także wskazano przykłady dobrych praktyk zagranicznych w zakresie rewitalizacji obszarów poprzemysłowych.

EN

The constant growth of cities requires the adoption of comprehensive solutions concerning the organization of their structure. The revitalization of degraded post-industrial areas and consequent reorientation of cities’ development to their interior can play a key role in the implementation of the principle of sustainable development in the spatial planning process. The objective of the paper is to indicate the demand for and importance of urban renewal in local and regional development. The paper outlines the history of the revitalization process in Poland, discusses the characteristics and scale of the degradation of postindustrial areas, with particular emphasis on the Mazowieckie Voivodeship. Also indicated are examples of foreign best practice in the field of revitalization of post-industrial areas.

Keywords

PL

rewitalizacja; obszary poprzemysłowe; obszary zdegradowane; województwo mazowieckie

EN

urban renewal; post-industrial areas; brownfields; degraded areas; Mazovia

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2018
• Issue: 25
• Pages: 71-89

Dates

published

2018-05-11

Contributors

author

Alina Maciejewska

• Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii

author

Agnieszka Turek

• Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii

References

• Billert A., 2010, Polityka rozwoju i rewitalizacji miast w Polsce na tle standardów unijnych w zakresie planowania, Urbanistyka INFO.
• http://www.urbanistyka.info/content/polityka-rozwoju-i-rewitalizacja-miast-w-polsce-na-tle-standard%C3%B3w-unijnych-w-zakresie-planow[dostęp: 10.01.2017].
• Bondaruk J., Zawartka P., 2011, Ogólnodostępna Platforma Informacji „Tereny Poprzemysłowe i Zdegradowane” (OPI-TPP) – nowoczesne narzędzie systemowego zarządzania informacją o terenach poprzemysłowych w województwie śląskim, Prace Naukowe GIG, Górnictwo i Środowisko,
• 4 s. 31-49.
• Chmielewska M., 2012, Kompleksowa i wielokierunkowa rewitalizacja zdegradowanej przestrzeni miejskiej w dzielnicy Hörde miasta Dortmund (Zagłębie Ruhry, Niemcy), [w:] Kształtowanie środowiska geograficznego i ochrona przyrody na obszarach uprzemysłowionych i zurbanizowanych, 44, Uniwersytet Śląski, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska & Wydział Nauk o Ziemi, Katowice-Sosnowiec, s. 5-15.
• Chmielewski J.M., 2007, Lokalny Program Rewitalizacji – problemy wdrażania, [w:] P. Lorens (red.), Rewitalizacja miast w Polsce. Pierwsze doświadczenia, Urbanista, Warszawa, s. 310-318.
• Cymerman R., 1988, Rekultywacja gruntów zdewastowanych, Skrypty Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, Wydawnictwo ART, Olsztyn.
• Cymerman R., Marcinkowska I., 2010, Techniczne i przestrzenne aspekty rekultywacji gruntów, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn.
• Domański B., 2009, Rewitalizacja terenów poprzemysłowych – specyfika wyzwań i instrumentów, [w:] W. Jarczewski (red.), Przestrzenne aspekty rewitalizacji – śródmieścia, blokowiska, tereny poprzemysłowe, pokolejowe i powojskowe, Instytut Rozwoju Miast, Kraków, s. 125-137.
• Gasidło K., 1998, Problemy przekształceń terenów poprzemysłowych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• Gasidło K., 2010, Kierunki przekształceń przestrzeni przemysłu, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• Główny Urząd Statystyczny, 2016, Grunty zdegradowane i zdewastowane, wymagające rekultywacji wg województw w 2015 r., Warszawa.
• Główny Urząd Statystyczny, 2017, Ochrona Środowiska 2017, Warszawa.
• Huculak M., 2009, Rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Polskie doświadczenia i perspektywy, [w:] W. Jarczewski (red.), Przestrzenne aspekty rewitalizacji – śródmieścia, blokowiska, tereny poprzemysłowe, pokolejowe i powojskowe, Instytut Rozwoju Miast, Kraków, s. 139-197.
• Hunger B., Weidemüller D., Westermann S., 2005, Przekształcanie Krajobrazów: zalecenia na przykładzie trzech europejskich krajobrazów poprzemysłowych. Włosko-polsko-niemiecki projekt REKULA – „Przekształcenia krajobrazów kulturowych”, Internationale Bauausstellung (IBA) Fürst-Pückler-Land, Grossräschen.
• IETU/GIG, 2008, Wojewódzki program przekształceń terenów poprzemysłowych i zdegradowanych wraz z koncepcją rozbudowy narzędzi informatycznych oraz prognozą jego oddziaływania na środowisko. Regionalny system wspomagania zarządzaniem terenami poprzemysłowymi w gminach, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Główny Instytut Górnictwa, Katowice.
• Jarczewski W., 2010, Skala degradacji miast w Polsce, [w:] Z. Ziobrowski, W. Jarczewski (red), Rewitalizacja miast polskich – diagnoza, Instytut Rozwoju Miast, Kraków, s. 57-64.
• Kołacz P., Wielgus P., 2015, Przepis na rewitalizację. Poradnik Samorządowca, Fundacja dla Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Kopeć M., 2010, Rewitalizacja miejskich obszarów zdegradowanych, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Maciejewska A., 2000, Rekultywacja i ochrona środowiska w górnictwie odkrywkowym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• Maciejewska A., Turek A., 2014, Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań środowiska przyrodniczego – wybrane studia przypadków, Problemy Rozwoju Miast, 11, 2, s. 81-94.
• Mapa zagrożeń gruntu. 68 punktów na Woli, TVN Warszawa, http://tvnwarszawa.tvn24.pl/informacje,news,mapa-zagrozen-gruntu-68-punktow-na-woli,196808.html,
• [dostęp: 18.10.2016].
• Mazovia, 2018, www.mazovia.pl
• Mersey Valley Countryside Warden Service, http://www.merseyvalley.org.uk/site/, [dostęp: 15.02.2014].
• Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, Departament Polityki Przestrzennej, 2016, Ustawa o rewitalizacji. Praktyczny komentarz.
• Ministerstwo Rozwoju, 2015, Sejm uchwalił ustawę o rewitalizacji, https://www.mr.gov.pl/strony/aktualnosci/sejm-uchwalil-ustawe-o-rewitalizacji/, [dostęp: 08.08.2015].
• Minister Rozwoju, 2016, Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020, (MR/H 2014-2020/20(2)08/2016), Warszawa.
• Ministerstwo Środowiska, 2004, Program rządowy dla terenów poprzemysłowych przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 27 kwietnia 2004 r., Warszawa.
• Muzioł-Węcławowicz A., 2009, Rewitalizacja dzielnic śródmiejskich, [w:] W. Jarczewski (red.), Przestrzenne aspekty rewitalizacji – śródmieścia, blokowiska, tereny poprzemysłowe, pokolejowe i powojskowe, Instytut Rozwoju Miast, Kraków, s. 25-88.
• OPI-TPP Ogólnodostępna Platforma Informacji Tereny Poprzemysłowe i Zdegradowane, http://opitpp.orsip.pl/imap [dostęp: 20.01.2016]
• Siuta J., Kucharska A., Sienkiewicz R., 1996, [mapa w skali 1: 750 000] Polska - Wieloczynnikowa Degradacja Środowiska, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska – Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Skalny A., Białecka B., 2016, Determinanty modelu wyceny terenów poprzemysłowych, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i Zarządzanie, 87, s. 313-325.
• Trafford Metropolitan Borough, 1993, Trafford Unitary Development Plan – written statement, Trafford.
• Tödtling-Schönhofer H., Davies S., 2013, Regionale Strategien für Industriegebiete. Themenpapier,
• http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/note/join/2013/495848/IPOL-REGI_NT%282013%29495848_DE.pdf
• Turek A., 2017, Analiza możliwości zagospodarowania obszarów poprzemysłowych na terenach miejskich ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań przyrodniczych, Rozprawa doktorska, Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• Urbańczyk Ł., 2009, Zabytki poprzemysłowe szansą rozwoju miast, [w:] B. Szmygina (red.), Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Warszawa–Lublin, s. 189-201.
• Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 909 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2016 r., poz. 778 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r., poz. 1777 z późn. zm.).
• Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o rewitalizacji, 2015 http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3594
• Zagórska E., 2013, Wojewódzkie bazy danych o terenach poprzemysłowych i zdegradowanych jako przykład podejmowanych działań w dziedzinie rewitalizacji terenów poprzemysłowych i zdegradowanych, Studia Ekonomiczne, 155, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Katowice, s. 108-121.

Identifiers

DOI

10.21858/msr.25.05