Atlas obrazów Mnemosyne Aby’ego Warburga a montaż filmowy

• Authors: Maliszewska Marta

Title variants

EN

Mnemosyne Atlas by Aby Warburg and Cinematic Montage

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W tekście analizuję Atlas obrazów Mnemosyne Aby’ego Warburga w kontekście montażu kinowego. Przywołuję Giorgio Agambena, który zwraca uwagę na to, że narodziny metodologii Warburga są zbieżne w czasie z początkami kina, oraz Philippe’a-Alaina Michauda, który pokazuje podobieństwa pomiędzy projektem Warburga a twórczością między innymi Siegfrieda Kracauera i Siergieja Eisensteina. Krytycznie odnosząc się do ich tez, podkreślam znaczące różnice pomiędzy użyciem montażu w Atlasie a wykorzystaniem go w kinie. Podczas gdy w tym pierwszym montaż staje się podstawą dzieła otwartego (za Umbertem Eco), w kinie montaż jest sposobem na wyrażanie idei reżyserki.

EN

I analyze Aby Warburg’s Mnemosyne Atlas in the context of cinematic montage. I refer to Giorgio Agamben, who points out that Warburg’s methodology was created in the early days of cinema, and Philippe-Alain Michaud’s thesis in which he shows the correspondence between Siegfried Kracauer’s and Sergei Eisenstein’s projects and Mnemosyne. Critically addressing their theses, I emphasize a significant difference between using montage in the Atlas and in cinema – while in the first one montage creates something that we can call, after Umberto Eco, the open work, in cinema it is a method of expressing the director’s ideas.

Keywords

PL

Atlas obrazów Mnemosyne; montaż; dzieło otwarte; Giorgio Agamben; Philippe-Alain Michaud

EN

Mnemosyne Atlas; montage; open work; Giorgio Agamben; Philippe-Alain Michaud

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
• Journal: Edukacja Filozoficzna
• Year: 2020
• Issue: 69
• Pages: 169-180

Contributors

author

Maliszewska Marta

References

• Agamben G., Aby Warburg i narodziny kina, tłum. M. Salwa, „Konteksty. PolskavSztuka Ludowa” 2011, nr 2–3(293–294).
• Bałus W., Dlaczego Warburg?, „Przegląd Kulturoznawczy” 2010, nr 2(8).
• K. Charewicz-Jakubowska, Nimfa post/post/moderna. Działania obrazów, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2016.
• Didi-Huberman G., Atlas Mnemosyne jako montaż, tłum. T. Swoboda, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2011, nr 2–3(293–294).
• Didi-Huberman G., Strategie obrazów. Oko historii 1, tłum. J. Margański, Nowy Teatr, Korporacja Ha!art, Warszawa, Kraków 2011.
• Didi-Huberman G., Atlas, or the Anxious Gay Science, The University of Chicago Press, Chicago 2018.
• Eco U., Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych, tłum. L. Eustachiewicz, J. Gałuszka, A. Kreisberg, M. Oleksiuk, K. Żaboklich, W.A.B., Warszawa 2008.
• Gaut B., The Philosphy of Cinematic Art, Cambridge University Press, Cambridge 2010.
• Leśniak A., Wstęp do politycznej analizy Atlasu Mnemosyne Aby’ego Warburga, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2011, nr 2–3(293–294).
• Michaud P.-A., Przekraczanie granic: Mnemosyne – pomiędzy historią sztuki a kinem, tłum. Ł. Zaremba, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2011, nr 2–3(293–294).
• Mościcki P., Sejsmografy przewrotu. Gesty rewolucyjne jako Pathosformeln, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2011, nr 2–3(293–294).
• Warburg A., Atlas obrazów Mnemosyne, tłum. P. Brożyński, M. Jędrzejczyk, Wydawnictow NCK, Wydawnictwo Fundacja SPLOT, Kraków 2016.
• Home (Home – S.O.S. Ziemia!), Y. Arthus-Betrand, Francja 2009.
• The Shining (Lśnienie), S. Kubrick, USA, Wielka Brytania 1980.