Bogusława Wolniewicza polemika z abolicjonizmem naturalistycznym

• Authors: Mirosławski Mateusz

Title variants

EN

Bogusław Wolniewicz’s Polemic against Naturalistic Abolitionism

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst ma na celu omówienie polemiki Bogusława Wolniewicza z abolicjonizmem naturalistycznym. Na początku omówiony zostaje podział stanowisk wobec kary głównej, a następnie argumenty abolicjonistów naturalistycznych. Głównymi cechami tych ostatnich są utylitaryzm, antropologiczny melioryzm i antynatywizm. Zupełnie w innym duchu są argumenty Wolniewicza: uznaje on koncepcję równej odpłaty jako jedyną możliwą do konsekwentnej obrony koncepcję sprawiedliwości (rygoryzm). Jego stanowisko cechuje pejoryzm i natywizm. Na końcu podjęty zostaje problem utrzymania koncepcji wolności i odpowiedzialności na gruncie radykalnego antropologicznego natywizmu. W celu naświetlenia problemu zostaje przywołana koncepcja tragizmu Henryka Elzenberga.

EN

The paper aims at discussing Wolniewicz’s polemics with naturalistic abolitionism. At first, the division of positions regarding the main punishment and then the arguments of naturalistic abolitionists are discussed. The main features of the latter are utilitarianism, anthropological meliorism and anti-nativism. Wolniewicz’s arguments are completely different: he recognizes the concept of equal repayment as the only concept of justice (rigoristic one) possible to be defended. His position is characterized by anti-meliorism and nativism. Finally, the problem of maintaining the concept of freedom and responsibility on the ground of radical anthropological nativism is taken up. The author evokes Elzenberg’s theory of tragedy to highlight the problem

Keywords

PL

kara główna; kara śmierci; abolicjonizm; retrybucja; utylitarianizm; natura ludzka; zło; porządek prawny

EN

capital punishment; abolitionism; retribution; utilitarianism; human nature; evil; legal order

• Publisher: University of Warsaw, Institute of Philosophy
• Journal: Edukacja Filozoficzna
• Year: 2018
• Issue: 66
• Pages: 65-83

Contributors

author

Mirosławski Mateusz

References

• Św. Anzelm z Canterbury, O prawdzie. O wolności woli. O upadku diabła, Kęty 2011.
• Arendt H., Wola, Warszawa 1996.
• Arystoteles, David Hume, Max Scheler, O tragedii i tragiczności, Kraków 1976.
• Bartula P., Kara śmierci – powracający dylemat, Kraków 1998.
• Beccaria C., O przestępstwach i karach, Warszawa 1959.
• Bentham J., Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa, Warszawa 1958.
• Bocheński J.M., Moralność, etyka, mądrość, w: tegoż, Etyka, Komorów, brak roku wydania.
• Dlaczego Breivik nie dostał wyższego wymiaru kary, https://prawo.gazetapraw-na.pl/artykuly/642213,dlaczego-breivik-nie-dostal-wyzszego-wymiaru-kary.ht m l, [dostęp: 18.11.2018].
• Eilstein H., [bez tytułu – głos w dyskusji o „Filozoficznych aspektach kary głów-nej”], „Edukacja Filozoficzna” 1996, nr 21.
• Grześkowiak A., Kara śmierci w polskim prawie karnym, Toruń 1978.
• Herling-Grudziński G., Recenzje, szkice, rozprawy literackie 1957–1998.
• Felietony i komentarze z Radia Wolna Europa 1955–1967, Kraków 2013.
• https://youtu.be/byuIL6VmU5o?t=2153 [Dyskusja o karze śmierci w programie „Studio alternatywne”].
• Mackiewicz W. (red.), Polska filozofia powojenna, t. II, Warszawa 2001.
• Musiał Z., Wolniewicz B., Ksenofobia i wspólnota, Komorów 2010.
• Okołowski P., Filozofia i los. Szkice tychiczne, Kraków 2015.
• Okołowski P., Materia i wartości. Neolukrecjanizm Stanisława Lema, Warszawa 2010.
• Ratzinger J., Śmierć i życie wieczne, Warszawa 1986, s. 87.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.
• Schrade U., Etyka. Główne systemy, Warszawa 1992.
• Tatarkiewicz W., Parerga, Warszawa 1978.
• Wolniewicz B., Filozofia i wartości, Warszawa 1998.
• Wolniewicz B., Filozofia i wartości II, Warszawa 1998.
• Wolniewicz B., Filozofia i wartości III, Warszawa 2003.
• Wolniewicz B., Filozofia i wartości IV, Warszawa 2016.
• Wolniewicz B., Marian Przełęcki z mojej perspektywy, „Edukacja Filozoficzna” 2013, nr 56.
• Wolniewicz B., O Polsce i życiu, Komorów 2011.
• Wolniewicz B., Polska a Żydzi, Warszawa 2018.
• Wolter, Traktat o tolerancji, Warszawa 1988.
• Zubelewicz J., Ostatnie rozmowy z Profesorem Bogusławem Wolniewiczem, „Edukacja filozoficzna” 2017, nr 64.