Botoks, słońce i podróże. Językowy obraz szczęścia w niemieckich życzeniach urodzinowych dla 65-latków

• Authors: Miller Dorota

Title variants

EN

Botox, sunshine, travelling. The linguistic picture of happiness in German birthday wishes for 65-year-olds

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza życzeń urodzinowych jako przykładów grzeczności językowej. Materiał badawczy stanowi korpus składający się ze stu życzeń z okazji 65. urodzin, tj. momentu przejścia na emeryturę, pojawiających się na najpopularniejszych niemieckojęzycznych stronach internetowych z życzeniami. W nawiązaniu do koncepcji językowego obrazu świata przeprowadzona analiza ma na celu rekonstrukcję językowego obrazu szczęścia kreowanego w niemieckojęzycznych internetowych aktach życzeń. Wysoce skonwencjonalizowane teksty życzeń wskazują bowiem na wspólny dla nadawcy i odbiorcy życzeń system wartości (ogólnie pojęte szczęście/pomyślność i/lub bardziej uszczegółowione wartości takie jak radość, zdrowie, materialny dobrobyt, długie życie, przyszłe doświadczenia, sukces/kariera, spokój/odpoczynek, szczęśliwe/udane relacje z bliskimi osobami, radosne/udane świętowanie urodzin) utrwalonych w języku i składających się na szczęście. Praca zawiera także uwagi dotyczące struktury oraz stopnia skonwencjonalizowania życzeń urodzinowych. Oprócz tradycyjnych realizacji aktu życzeń przedstawiono liczne przykłady przełamywania konwencji gatunkowej (m.in. współwystępujące akty mowy takie jak podziękowanie, pochwała/komplement, gratulacje, toast), ilustrujące zmiany dokonujące się we współczesnym modelu grzeczności.

EN

The article aims to analyse birthday wishes as examples of linguistic politeness. The research material consists of 100 wishes for the 65th birthday, that is the moment of retiring, which appear on the most popular German websites with wishes. The main purpose of the undertaken analysis is to reconstruct the linguistic picture of happiness created in German online wishes. Highly conventionalized texts of wishes point to a system of values shared both by the sender and by the recipient of wishes (generally understood happiness/prosperity, and/or more specific values such as joy, health, material well-being long life, future experiences, success/career, peace/rest, happy/successful relationships with loved ones, joyful birthday celebrations). These values are embedded in language and are believed to embody happiness. The article also contains comments on the structure and degree of conventionalization of birthday wishes. In addition to the traditional realisation of the act of wishing, numerous examples of breaking the genre convention are presented (including co-occurring speech acts such as thanking, praise/compliment, congratulations, toast), illustrating changes in the contemporary model of politeness.

Keywords

PL

grzeczność językowa; językowy obraz szczęścia; życzenia (urodzinowe); akty mowy

EN

linguistic politeness; linguistic picture of happiness (birthday) wishes; speech acts

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Językoznawcze
• Year: 2021
• Volume: XXIII/3
• Pages: 133–148

Contributors

author

Miller Dorota

• Uniwersytet Rzeszowski