ROZWAŻNY POSTHUMNANIZM I ROMANTYCZNY TRANSHUMANIZM – NIEKTÓRE PRZYPADKI KINA

• Authors: Sapeńko Roman

Title variants

EN

THE REASONABLE POSTHUMANISM AND THE ROMANTIC TRANSHUMANISM – SOME CASES OF THE CINEMA

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stara się pokazać podobieństwa i różnice miedzy posthumanizmem i transhumanizmem oraz dociec czy więcej dzieli czy łączy oba te nurty. Rozważania prowadzone są na przykładzie dwóch filmów w których węzłowe problemy tego dylematu są wyraźnie widoczne: „Ona”,2013, reż. Spike Jonze, „Ex Machina" 2015, reż. Alex Garland. W konkluzji autor konstatuje, że oba nurty poruszają się w kręgu tych samych kwestii, lecz mają inne aksjologiczne nastawienie – transhumanizm reprezentuje klasyczny oświeceniowy optymizm, jest romantyczny i progresywistyczny, zaś posthumanizm: rozważny, ostrożny, praktyczny, realistyczny.

EN

The article tries to present the similarities and the differences between posthumanism and transhumanism, it tries also to check whether there is more that joins or that separates them. The analysis is illustrated with the examples of two films where the reader may observe the crucial problems for this dilemma. The first film is entitled "Ona" (2013, directed by Spike Jonze), the second "Ex Machina" (2015, directed by Alex Garland). As a conclusion the author states that both trends concern the same questions, however, they have different axiological attitude: transhumanism represents the classical Enlightenment optimism, it is romantic and progressive, while the posthumanism presents the reasonable, careful, practical and realistic standpoint.

Keywords

PL

posthumanim; transhumanizm; natura człowieka; tożsamość; elektroniczna persona; singurality; Test Turinga; myślenie symboliczne; twórczość

EN

posthumanism; transhumanism; human nature; identity; electronic personae; singularity; Turing test; symbolic thinking; creativity

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2016
• Volume: 42
• Issue: 2
• Pages: 97-113

Contributors

author

Sapeńko Roman

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Badmington N. (2003), Theorizing posthumanism, Cultural Critique, No. 53, Posthumanism (Winter).
• Fanon F. (1985), Wyklęty lud ziemi, Warszawa.
• Ferrando F. (2013), Posthumanism, Taranshumanism, Antyhumanism,Methahumanism, and New Materializm. Differences and Relations, [w:] „Existenz. An Interanacional Jouranl in Philosophy, Religion, Politics, and the Arts”, Volume 8, nr 2, Fall.
• Gratton L. (2015), What will artificial intelligence mean for the world of work?, https://www.theguardian.com/sustainablebusiness/2015/feb/17/artificial-intelligence-future-of-work [data dostępu: 06.07.2016].
• Ilnicki R. (2011), Bog cyborgow. Technika i transcendencja, Poznań.
• Ilnicki R. (2014), Wstręt do ciała. Transhumanistyczne scenariusze postgatunkowego bycia, http://www.nowakrytyka.pl/spip.php?article611 [data dostępu: 21.11.2014].
• Jotterand F. (2010) At the Roots of Transhumanism: From the Enlightenment to a Post-Human Future, [w:] „Journal of Medicine and Philosophy”, 35/2010.
• Kutyriew A.W. (2010), Fiłosofia transgumanizma, Niżnyj Nowgorod.
• Majczyna M. (2000), Podmiotowość a tożsamość, [w:] Tożsamość człowieka, red. A. Gałdowa, Krakow.
• McLuhan M. (2001), Wybor tekstow, przekł. E. Rożalska, J. M. Stokłosa, Poznań.
• Mead G. H. (1975), Umysł, osobowość, społeczeństwo, przeł. L. Wolińska, Warszawa.
• Sakirko E. A. (2016), Ideja postgumanizma i transgumanizma, http://sias.ru/publications/magazines/kultura/vypusk-1/teoriya- hudozhestvennoy-kultury/404.html [data dostępu: 18.05.2016].
• Valera F., Thompson E., Rosch E. (1991), The Embodied Mind: Cognitive Science and Human Experience, Cambridge Ma. Posthumanism (Readers in Cultural Criticism) (2000), red. N. Badminton, 2000. Rotenberg Vadim o paradoksie Moraveca [w:] http://www.psychologies.ru/observers/rotenbergvadim/polushariya- mozga-tvorchestvo-i-paradoks-moraveka/, [data dostępu: 06.07.2016].
• Transhumanistyczne FAQ, http://www.transhumanism.org/index.php/WTA/more/transhumanistycz nefaq/ [data dostępu: 12.11.2014].
• Walewska E. (2011), Trans-, post-/-humanizm, -człowiek, [w:] Transformacje 2011 nr 3/4.
• Welsch W. (2014), Keynote presentation at the International Conference „Mapping Trans- and Posthumanism as Fields of Discourses", Seoul, Ewha Womans University, May 28.
• Żiżek. S. (2009), Żadnego seksu! To jest posthumanizm, [w:] „Przegląd Filozoficzno-Literacki”, 1.