Zmiana wizerunku miasta w świetle likwidacji hałd pohutniczych

• Authors: Marta Bożym

Title variants

Changing the image of the city through eliminating postindustrial waste heaps

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono zmiany w krajobrazie miasta Ozimek (woj. opolskie) dotyczące terenów przemysłowych, powstałe w wyniku likwidacji hałd przyzakładowych. Podjęcie tematu przez autora jest wynikiem wieloletniej współpracy z opisanym zakładem przemysłowym, w ramach której badano wpływ odpadów zgromadzonych na hałdach na środowisko naturalne oraz fakt, że autor artykułu jest mieszkańcem opisywanego miasta. Głównym celem opracowania było przybliżenie przykładu zmian w krajobrazie miejskim terenów postindustrialnych wynikające z likwidacji hałd przemysłowych. Jest to przykład racjonalnego zarządzania obszarem miejskim i dobrej współpracy jednostek samorządowych z przemysłem. Likwidacja hałd oraz rewitalizacja terenów poprzemysłowych wpłynęła nie tylko na poprawę krajobrazu, ale także na środowisko naturalne. Dzięki ponownemu wykorzystaniu odpadów zgromadzonych na hałdach ograniczone zostało zużycie surowców naturalnych i jednocześnie zmniejszono ich wpływ na środowisko. Dwie hałdy należące do „Huty Małapanew” zlokalizowane były w poprzek drogi krajowej nr 46 Opole–Warszawa (DK46), wzdłuż przepływającej tam rzeki Mała Panew. Przez wiele lat hałdy stanowiły integralną część miasta, tworząc industrialny krajobraz. Obecnie tylko niewielka część składowiska należy do zakładu, gdzie gromadzi się odpady z bieżącej produkcji. Pozostałą część składowisk sprzedano firmie zajmującej się odzyskiem odpadów hutniczych i produkcją kruszyw drogowych. Dzięki stopniowej likwidacji hałd, krajobraz miasta ulega ciągłej poprawie. Gmina odzyskała część terenu składowiska, którą przeznaczyła pod inwestycje. W pracy opisano genezę powstania składowisk i ich rozbudowę na tle historii zakładu. Dodatkowo zilustrowano zmiany krajobrazu miejskiego w trakcie likwidacji hałd.

EN

The article presents changes in the urban landscape caused by the elimination of overhead slag heaps from the “Huta Małapanew” metalworks in the city of Ozimek (Opole Region). The subject was undertaken as a result of the author’s long-term cooperation with the industrial plant during which the environmental impact of waste collection on heaps was studied. The author is also a resident of the city in question. The main objective of the study is to present the changes in the urban landscape of post-industrial areas resulting from the elimination of industrial heaps. This is an example of rational urban area management and effective cooperation between the local government and the industrial sector. The removal of the heaps and the renewal of the post-industrial areas have improved not only the landscape, but also the state of the environment. Reuse of the waste collected in heaps has reduced its environmental impact and the consumption of raw materials. Two slag heaps from “Huta Małapanew” were located across national road no. 46 Opole–Warszawa (DK46), along the Mała Panew river. For many years the heaps were an integral part of the city, creating an industrial landscape. At present, only a small part of the landfill belongs to the foundry and still serves as a site for waste collection. The remaining part of the landfill was sold to a company that specializes in foundry waste recovery and production of road aggregates. Due to the gradual elimination of the heap, the city landscape is constantly improving. The municipality became the owner of a portion of the landfill, and the area was designated for investment. The article describes the origin of the heap and its development against the background of the foundry. In addition, changes to the urban landscape during the heap’s elimination are illustrated.

Keywords

PL

odpady przemysłowe; hałdy przyzakładowe; krajobraz miejski

EN

industry wastes; slag heaps; urban landscape

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2018
• Issue: 24
• Pages: 49-61

Dates

published

2018-04-30

Contributors

author

Marta Bożym

• Politechnika Opolska, Wydział Mechaniczny, Katedra Inżynierii Środowiska

References

• Baginska E., 2008, Zrównoważony rozwój w praktyce. Huta Małapanew Sp. z o.o. w Ozimku, Ekologia Przemysłowa, 3, s. 54-57.
• Bożym M., Staszak D., Majcherczyk T., 2009, Badanie zanieczyszczenia metalami ciężkimi
• i radionuklidami zwałowisk odpadów odlewniczych w Ozimku oraz ich wpływu na stan okolicznych gleb, Prace Instytutu Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych, 4, s. 107-121.
• Bożym M., Dąbrowska I., 2012, Kierunki zagospodarowania odpadów odlewniczych, [w:]
• K. Oszańca (red.) Problemy w ochronie środowiska w województwie opolskim – odpady i ścieki, Atmoterm, Opole, s. 24-41.
• Juros J.T., 2010, W dolinie Małej Panwi, historia fryderycjańskiej osady Hutniczej Ozimek/Malapane od 1754 do 1945 roku, Wyd. Stowarzyszenie Dolina Małej Panwi, Ozimek.
• Juzwa N. (red.), 2010, Architektura i urbanistyka współczesnego przemysłu, Gliwice.
• Materiały informacyjne UMiG Ozimek, 50-cio lecie nadania praw miejskich, Wydział Architektury Politechniki Śląskiej, Wydawnictwo Astra, www.ozimek.pl, dostęp dnia: 10.05.2016.
• Popiołek O.S., 1955, Huta Małapanew 1755–1955, Komitet Obchodu Uroczystości 200-lecia Huty Małapanew w Ozimku, Ozimek.
• Raszyk D., 2005, Składowisko odpadów byłej Huty „Małapanew” S.A. w Ozimku jako potencjalne źródło zanieczyszczenia środowiska, praca magisterska, promotor: T. Majcherczyk, Uniwersytet Opolski, Instytut Chemii, Opole.
• Stróżyk M., 2013, Określenie możliwości zanieczyszczenia środowiska poprzez stosowanie odpadowych mas formierskich w drogownictwie, praca inżynierska, promotor: M. Bożym, Politechnika Opolska, Wydział Mechaniczny, Opole.
• Wolak M., 2013, Określenie zagrożenia zanieczyszczeniem wód podziemnych przez składowanie odpadów odlewniczych na podstawie badania stopnia wymywalności zanieczyszczeń, praca inżynierska, promotor: M. Bożym, Politechnika Opolska, Wydział Mechaniczny, Opole.

Identifiers

DOI

10.21858/msr.24.03