Status nauki wychodzącej z subiektywności i intencjonalności – refleksje (fenomenologie jako teoretyczna ariergarda podmiotu a problem naukowości analiz)

• Authors: Kowalski Mirosław

Title variants

EN

The status of science originating from subjectivity and intentionality – the reflection (phenomenology as the theoretical rearguard of the subject versus the scientific character of the analyzes)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest próba syntetycznego przedstawienia obszarów problemowych i wskazania zagadnień, jakie pojawiają się na horyzoncie określania statusu nauki w aspekcie subiektywności i intencjonalności doświadczania oraz analiz. Pytanie problemowe sformułowano następująco: jakie zagadnienia powinny być uwzględniane w społecznohumanistycznym (w tym pedagogicznym) namyśle wokół triady: nauka – subiektywność – intencjonalność? W artykule podjęto probę określenia ram analityczno-krytycznych dyskursów o podmiocie oraz kierunków analiz (kontekstów) teoretycznych i zarysowania praktycznych odniesień we współczesnej problematyce z zakresu badań naukowych.

EN

The aim of the article is to present problem areas in a synthetic way and to indicate the issues that arise when determining the status of science in terms of subjectivity and intentionality of experience and analysis. The research question was as follows: what issues should be considered in the socio-humanistic (incl. pedagogical) reflection around the triad: science - subjectivity - intentionality. The article attempts to define an analytical and critical framework of the discussion about the subject and the directions of theoretical analyzes. The author’s aim is also to outline practical references of contemporary research issues.

Keywords

PL

nauka; subiektywność; podmiot; intencjonalność

EN

science; subjectivity; subject; intentionality

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2018
• Volume: 44
• Issue: 2
• Pages: 54-68

Contributors

author

Kowalski Mirosław

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Brentano F. (1999), Psychologia z empirycznego punktu widzenia, przekł. wstęp i przyp. W. Galewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Gadamer H.-G. (1979), Rozum, słowo, dzieje, przeł. M. Łukasiewicz i K. Michalski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Gadamer H.-G. (1993), Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przeł. B. Baran, Wydawnictwo Inter Esse, Kraków.
• Giddens A. (2010), Nowe zasady metody socjologicznej. Pozytywna krytyka socjologii interpretatywnych, wstęp A. Manterys, wydanie II, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.
• Grondin J. (2007), Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej, Wydawnictwo WAM, Kraków.
• Hartman J. (1994), Heurystyczna analiza dyskursu transcendentalnego, „Sztuka i filozofia”, nr 9, s. 99-108.
• Hartman J. (2001), Spor o istnienie świata, [w:] Słownik pojęć filozoficznych Romana Ingardena, red. A. Nowak, L. Sosnowski, Wydawnictwo „Universitas”, Kraków, s. 250-254.
• Hartman J. (2004), Heureza metodologiczna i jej ograniczenia, [w:] Prawda a metoda. Część I. Aporie myśli wspołczesnej, red. J. Jaskoła, A. Olejarczyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 221-230.
• Husserl E. (1967), Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, ks. I, tłum. D. Gierulanka, PWN, Warszawa.
• Husserl E. (1993), Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, tłum. J. Sidorek, Wydawnictwo „Aletheia”, Warszawa.
• Husserl E. (2000), Badania logiczne. Badania dotyczące fenomenologii i teorii poznania, t. II, cz. 1., przekład, wstęp i przypisy J. Sidorek, przekł. przejrzał A. Połtawski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Ingarden R. (1987), Spor o istnienie świata. Ontologia formalna: świat i świadomość, t. 2, cz. 2, przeł. i red. D. Gierulanka, PWN, Warszawa.
• Kołakowski L. (1965), Husserl – filozofia doświadczenia rozumiejącego, [w:] Filozofia i socjologia XX wieku, cz. 1, red. B. Baczko, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Kołakowski L. (2004), Filozofia pozytywistyczna. Od Hume’a do Koła Wiedeńskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kowalski M., Falcman D. (2010), Świadomość aksjologiczna i podmiotowość etyczna. Analizy i impresje, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Kowalski M., Falcman D. (2011), Fenomenologie: socjologia versus pedagogika. Przesłanki instytucjonalizowania się pedagogiki fenomenologicznej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Levi-Strauss C. (1970), Antropologia strukturalna, wstęp B. Suchodolski, tłum. i słownik pojęć K. Pomian, PIW, Warszawa.
• Ricoeur P. (1973), Struktura a hermeneutyka, [w:] P. Ricoeur, Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wybor, oprac. i posł. S. Cichowicz, przeł. E. Bieńkowska i in., PAX, Warszawa.
• Vattimo G. (1996), Hermeneutyka – nowa ‘koine’, przeł. B. Stelmaszczyk, „Teksty Drugie”, nr 1.