Aksjonormatywne podstawy systemu globalnego bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych

• Authors: Czajkowska Katarzyna

Title variants

EN

Axionormative principles of the United Nations global security system

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka odnosi się do procesu ewolucji założeń leżących u podstaw doktryny bezpieczeństwa międzynarodowego Organizacji Narodów Zjednoczonych. W ostatniej dekadzie aksjonormatywne podstawy tego systemu ulegają głębokiemu przewartościowaniu w celu zwiększenia jego funkcjonalności. Autorka chce rozważyć trzy kwestie poddawane debacie i weryfikowane na forum Organizacji. Po pierwsze, jest to kwestia identyfikacji podmiotów tego systemu. Czy system ten winien być tworzony wobec państw, organizacji czy jednostek. Po drugie, debata toczy się w odniesieniu do sposobów kontroli systemu. Czy polega ona na oddziaływaniu jednostronnym autorytetu, czy kolektywnym zarządzaniu wszystkich jego uczestników. Po trzecie, dyskusja dotyczy skuteczności systemu. Czy powinna ona wynikać z powszechnej zgody co do jego założeń, czy też zachodzi poprzez odgórne zobowiązanie pod groźbą pewnych sankcji. Punktem odniesienia dla rozważań jest koncepcja systemu zarządzania globalnego. System ten miałby wykluczać dominację jednego podmiotu społeczności międzynarodowej nad pozostałymi, redukować tendencje niedemokratyczne oraz zapewniać równowagę między interesami a potrzebami ludzkości. Aby taki system mógł funkcjonować w skali globalnej, należy spełnić szereg warunków natury politycznej, gospodarczej i społecznej. Podstawowym warunkiem jego funkcjonowania jest jednak tendencja jego uczestników do dobrowolnego adaptowania prawa międzynarodowego oraz tworzenia międzynarodowych struktur politycznych. To daje autorce okazję do rozważenia jeszcze jednej kwestii. Kwestii dotyczącej charakteru systemu, który z samej swej natury może zakładać uniwersalność, konsensualność lub relatywność swoich konsekwencji.

EN

Author want to consider evolutionary process of the basis of the United Nations international security system. In the last decade this basis undergo thorough revaluation in order to increase its effectiveness. Author want to consider three questions taking into the debate and revision on the ground of the organization. At first it is the matter of systemic elements identification. If this system should be create regarding to states, organizations or persons. At second debate is about the methods of control due to this system. If this control is the authoritative nature or it is connected with collective management of its members. At third discussion is about effectiveness of the system. If it should be result of common approval due to its assumptions or it fulfi lls through the overriding commitment under menace of some sanctions. Point of reference for the considerations is the conception of the global governance system. It would eliminate the domination of one member of the international community over the others, reduce the undemocratic tendencies and ensure balance between interests and needs of humanity. If we want this system to operate in global scale, we should accomplish many political, economical and social conditions. Although the main term is the tendency of its members to freely implement of international law and create international institutions. It gives the author an occasion to consider one more issue. The thing concerning character of the system, which from its very nature can provide universal, consensual or relative character of its own consequences.

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
• Year: 2010
• Issue: 1-2
• Pages: 33-47

Contributors

author

Czajkowska Katarzyna