Ciało i świętość. Przypadek XIX-wiecznych świętych starców rosyjskich

• Authors: Szymon Grygiel
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The body and the sanctity. The case of the 19th-century Russian holy startsyThe article considers references to the body appearing in selected texts concerning 19thcentury Russian holy startsy. Three conditions of a holy man’s body are discussed: living, immediately after death and as relics. The body plays an important role in creating the image of holiness of startsy during their lifetime. In the chapter The Breath of Corruption in Fyodor Dostoyevsky’s Brothers Karamazov, the sacred status of starets Zosima’s dead body is cancelled by the crowd’s interpretation of his body’s putrefaction as judgment of God refuting the holiness of the deceased monk. This, in turn, allows for a discrediting the life of the starets. Mirroring the events of Dostoyevsky’s novel, the dead body of a monk became subject of dispute shortly before the canonization of the starets Seraphim of Sarov in 1903. Drawing on the commonness of the view identifying putrefaction of the body with profanity, a Petersburg anti-Orthodox association sought to discredit the Russian Orthodox Church by demanding that the coffin of Seraphim of Sarov is reopened. The answer of Antonius, the Metropolitan of Petersburg, was an article, in which he argued that inviolability of the body was not a necessary condition of holiness. During the canonization, the adored relics of Saint Seraphim were used by the state power to strengthen the bond between Tsar Nicholas II and the people.  Ciało i świętość. Przypadek XIX-wiecznych świętych starców rosyjskichArtykuł rozważa odniesienia do ciała pojawiające się w wybranych tekstach dotyczących XIX-wiecznych rosyjskich świętych starców. Zostały w nim omówione trzy stany ciała świętego: za życia, tuż po śmierci oraz w postaci relikwii. Ciało odgrywa ważną rolę w kreowaniu obrazu świętości starców podczas ich życia. W rozdziale Odór trupi w powieści Bracia Karamazow Fiodora Dostojewskiego sakralny status martwego ciała starca Zosimy zostaje unieważniony przez zgromadzony tłum poprzez zinterpretowanie gnicia ciała jako wyroku bożego przeczącego świętości zmarłego. Dzięki temu możliwa jest dyskredytacja osoby starca za życia. Podobnie jak w powieści Dostojewskiego ciało zmarłego mnicha stało się przedmiotem sporu niedługo przed kanonizacją starca Serafina z Sarowa w 1903 roku. Powszechność poglądu utożsamiającego gnicie ciała z profanum sprawiła, że zwalczający prawosławie petersburski związek domagał się ponownego otwarcia trumny Serafina z Sarowa, chcąc podważyć wiarygodność Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Głos w sprawie szczątków starca zabrał metropolita Petersburga Antoni, przekonując, że nienaruszalność zwłok nie jest koniecznym warunkiem świętości. Podczas uroczystości kanonizacyjnych adorowane relikwie św. Serafina zostały wykorzystane w służbie władzy państwowej w celu wzmocnienia więzi pomiędzy carem Mikołajem II a ludem.

Keywords

EN

Startsy; Optina Pustyn; St. Seraphim of Sarov; starets Zosima; Nicholas II; relics; Fyodor Dostoyevsky; body

• Publisher: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Adeptus
• Year: 2017
• Issue: 9

Dates

published

2017

online

2017-06-27

Contributors

author

Szymon Grygiel

Identifiers

DOI

10.11649/a.1417