Przyczynek do obrazu szlachty Inflant Polskich w łotewskich źródłach i opracowaniach historycznych początku XX w.

• Authors: Beata Biesiadowska-Magdziarz
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

A contribution to the image of Polish Livonia nobility in the Latvian historical sources and studies of the early Twentieth CenturyPolish literature devoted to the role of the Poles in shaping Latvian culture presents unanimity as far as the positive role and results of this influence are concerned. However diametrically opposite Latvian perspective particularly clear in the first years of the existence of independent Latvia needs to be highlighted here.Contacts between the Latvians and Poles and their cultures  differed in different parts of Latvia since the beginning of the Polish presence in this country. The period called ‘the Polish times in Latvia’ in Latvian historical sources lasted the longest in Latgale (1561-1772), i.e. in the so called Polish Livonia. The Polish influence on Latvian folk culture was the strongest there.This period, especially the scale of the influence of Polish culture on Latvian native culture as well as general development of this region, was strongly criticized by numerous Latvian historians.The interest of the Polish noblemen in developing Latgale was subjected to criticism, too. Considering these lands as their own the Poles were not interested in propagating national ideas among  local village people who, according to the Polish nobles, were to succumb to complete polonisation.Great influence of the Polish nobility on culture, economy and creating the national identity of the Latgalian Latvians, the policy of the Polish clergy and polonisation of the local people resulted in a negative opinion of the Polish influence in the Latvian lands.The study is an attempt to outline the issue which Polish researchers have not paid attention to so far. Nevertheless, regarding rich material it needs detailed research on a large scale. Przyczynek do obrazu szlachty Inflant Polskich w łotewskich źródłach i opracowaniach historycznych początku XX w.W literaturze polskiej poświęconej roli Polaków w kształtowaniu kultury Łotwy panuje jednomyślność co do pozytywnej roli i skutków tych wpływów. Nie można jednak pomijać milczeniem istnienia diametralnie różnej perspektywy łotewskiej, która szczególnie wyraźnie zarysowała się w pierwszych latach istnienia niepodległego państwa łotewskiego.Od początku obecności Polaków na Łotwie kontakty Łotyszy z Polakami i ich kulturą różnie wyglądały w poszczególnych regionach Łotwy. Okres, nazywany w historycznych źródłach łotewskich „polskimi czasami na Łotwie”, najdłużej trwał właśnie w Łatgalii (1561–1772), czyli w tzw. Inflantach Polskich. Tam też zauważalny był największy wpływ kultury polskiej na ludową kulturę łotewską.Okres ten był negatywnie oceniany przez wielu historyków łotewskich. Krytyce poddawana była skala oddziaływania kultury polskiej na rodzimą kulturę łotewską, a także na ogólny rozwój ziem dawnych Inflant Polskich.Negatywnie był też oceniany udział szlachty polskiej w rozwoju Łatgalii. Uważając te ziemie za swoje, nie była ona zainteresowana krzewieniem idei narodowych wśród miejscowej ludności chłopskiej, która, według możnowładztwa polskiego, już w niedługim czasie miała ulec całkowitej polonizacji.Ogromny wpływ inflanckiej szlachty polskiej na kulturę, gospodarkę, a także na kreowanie tożsamości narodowej łatgalskich Łotyszy, programowe działania duchowieństwa polskiego oraz polonizacja miejscowej ludności przyczyniły się do negatywnej oceny wpływów polskich na ziemiach łotewskich.Przedstawione opracowanie jest próbą naszkicowania zagadnienia, któremu dotychczas badacze polscy nie poświęcili większej uwagi, a które to ze względu na bogaty materiał wymaga szczegółowych i szeroko zakrojonych badań.

Keywords

EN

nobility; Polish Livonia; Latvia; Latgalia; cultural influences

• Publisher: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Acta Baltico-Slavica
• Year: 2014
• Volume: 38

Dates

published

2014

online

2014-12-31

Contributors

author

Beata Biesiadowska-Magdziarz

Identifiers

DOI

10.11649/abs.2014.009