Współczesna sytuacja na Grodzieńszczyźnie w ujęciu socjolingwistycznym

• Authors: Małgorzata Ostrówka

Title variants

EN

The Contemporary Situation in the Grodno Region in a Sociolinguistic Perspective

Abstracts

PL

Artykuł jest recenzją książki Katarzyny Konczewskiej pt. Polacy i język polski na Grodzieńszczyźnie. Autorka omawia w niej historię, zasięg geograficzny badanego obszaru, sytuację socjolingwistyczną oraz dystrybucję funkcjonalną języka polskiego. Przedstawia także wykaz cech polszczyzny północnokresowej w zgromadzonych tekstach, źródłach publikowanych – w powieściach Elizy Orzeszkowej (Nad Niemnem, Cham, Dziurdziowie), w prozie Aleksandra Jurewicza, białoruskich polskojęzycznych publikacjach książkowych. Analizuje też język polskich inskrypcji nagrobnych. Na uwagę zasługuje szata graficzna publikacji – tabele, kolorowe wykresy, mapy i zdjęcia. Książka jest ważnym uzupełnieniem literatury na temat funkcjonowania języka polskiego na Białorusi.

EN

This article is a review of Katarzyna Konczewska’s study entitled Polacy i język polski na Grodzieńszczyźnie [Poles and the Polish Language in the Grodno Region]. The study discusses the history and geographical extent of the area under consideration as well as the sociolinguistic situation and the functional distribution of the Polish language in the region. The author also presents a list of features of North Borderland Polish in the collected texts, published sources – the novels of Eliza Orzeszkowa (Nad Niemnem [On the Niemen], Cham [The Peasant], Dziurdziowie [The Dziurdzia Family]), the prose of Aleksander Jurewicz, and books published in Polish in Belarus – and analyses the language of Polish tombstone inscriptions. It is worth noting that the publication includes a number of tables, full colour charts, maps and photos. The study is an important contribution to the literature on the functioning of the Polish language in Belarus.

Keywords

PL

Białoruś; Grodzieńszczyzna; język polski; sytuacja socjolingwistyczna

EN

Belarus; Grodno region; Polish language; sociolinguistic situation

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
• Journal: Acta Baltico-Slavica
• Year: 2021
• Volume: 45

Dates

published

2021

Contributors

author

Małgorzata Ostrówka

• Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk [Institute of Slavic Studies, Polish Academy of Sciences], Warsaw

• https://orcid.org/000000034776107X

References

• Golachowska, E. (2010). Język modlitwy na dzisiejszej Grodzieńszczyźnie. In J. Mędelska & Z. Sawaniewska-Mochowa (Eds.), Językowe i kulturowe dziedzictwo Wielkiego Księstwa Litewskiego: Księga jubileuszowa na 1000-lecie Litwy (pp. 222–230). Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Golachowska, E. (2012). Jak mówić do Pana Boga? Wielojęzyczność katolików na Białorusi na przełomie XX i XXI wieku. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk; Wydawnictwo Agade.
• Handke, K. (1999). Język powieści Elizy Orzeszkowej Bene nati. Acta Baltico-Slavica, 24, 183–190.
• Historyia Kastsiola ŭ Belarusi. (n.d.). Catholic.by. https://catholic.by/3/kasciol/history
• Idiolekt. (n.d.). In Słownik języka polskiego PWN. Retrieved June 29, 2021, from https://sjp.pwn.pl/sjp/idiolekt;2465546.html
• Konczewska, K. (2021). Polacy i język polski na Grodzieńszczyźnie. Instytut Języka Polskiego PAN.
• Maryniakowa, I., Grek-Pabisowa, I., & Zielińska, A. (1996). Polskie teksty gwarowe z obszaru dawnych Kresów północno-wschodnich. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk (Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy).
• Miodunka, W. T. (2013). O definiowaniu języków ojczystego i obcego oraz “terminologicznym chaosie” w glottodydaktyce – polemicznie. LingVaria, 8(16), 275–283. https://doi.org/10.12797/LV.08.2013.16.17
• Ostrówka, M. (2005). Próba ustalenia miejsca “mowy prostej” w systemie komunikacji językowej łotewskich Polaków. Acta Baltico-Slavica, 29, 195–211.
• Rzepka, R. W., & Walczak, B. (1992). Socjolekt szlachecki XVII wieku: Próba ogólnej charakterystyki. In M. Stępień & S. Urbańczyk (Eds.), Barok w polskiej literaturze, kulturze i języku (pp. 179–188). Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sawaniewska-Mochowa, Z. (2002). Ze studiów nad socjolektem drobnej szlachty kowieńskiej XIX wieku (na podstawie słowników przekładowych Antoniego Juszkiewicza). Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego.
• Sawaniewska-Mochowa, Z., & Zielińska, A. (2007). Dziedzictwo kultury szlacheckiej na byłych Kresach północno-wschodnich: Ginąca część kultury europejskiej. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk (Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy).
• Zielińska, A. (2004). Mowa Prosta und andere Begriffe aus dem Vokabular des Forschers in der slavisch-baltischen Kontaktzone. Zeitschrift für Slavistik, 49(3), 297‒307. https://doi.org/10.1524/slaw.2004.49.3.297

Identifiers

DOI

10.11649/abs.2597

Biblioteka Nauki

38450730