Slavic *tъrgъ, Old Church Slavonic trъgъ. Their origin and distribution in postclassical times

• Authors: Sorin Paliga
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Slavic *tъrgъ, Old Church Slavonic trъgъ. Their origin and distribution in postclassical timesSlavic *tъrgъ, Old Church Slavonic trъgъ, preserved in the modern Slavic languages  as well, has had an impressive distribution in both vocabulary and place‑names, to note just Bulg. Tărgovište (also an important archaeological site), Rom. Târgoviște, also spelled Tîrgoviște (the political centre of Wallachia for some time, approx. 80 kms north-west from Bucharest) and as far as Finnish Turku (gen. Turun). See also the discussion regarding the Polish place-name Toruń. The origin has been debated, but it cannot be analysed independently from ancient Illyrian town of Tergitio, later Tergeste, the precursors of modern Slovene Trst, Italian Trieste. The ultimate origin has been  looked for even in remote areas like Sumer, e.g. Václav Machek, who quotes Assyro-Babylonian tamgaru ‘trader’, in fact following a suggestion of the orientalist Bedřich Hrozný, the decipherer of Hittite (he published the study in August 1915). The author assumes that the origin of the word must be accepted as ‘Balkanic’ or, in a perhaps better phrasing, as a common Illyrian and Thracian ‘technical term’ referring to trade and commerce. Its spread from south to north is entirely normal, following the spread of economic relations from the Roman, then the Byzantine world northwards at a date difficult to determine, but definitely prior to the Slavic expansion, i.e. before the 6th century C.E. It is unlikely  that we have to do here an Oriental term. If indeed that were so, the term should have spread first to Classical Greek, then should have migrated northwards at an earlier date. It is rather likely that we have  here a ‘Mediterranean’, perhaps even a Pre-Indo-European term, in Machek’s terminology, ‘praevropský původ’ (of Old European origin). Słowiański *tъrgъ, staro-cerkiewno-słowiański trъgъ. Pochodzenie i dystrybucja w epoce nowożytnejSłowiański *tъrgъ, scs. trъgъ to nazwa zachowana także we współczesnych językach słowiańskich. Ma wiele derywatów zarówno wśród nazw apelatywnych, jak i nazw własnych, by wymienić choćby bułg. Tărgovište (także ważne stanowisko archeologiczne), rum. Târgoviște, zapisywane także jako Tîrgoviște (przez pewien czas polityczne centrum Muntenii, ok. 80 km na północny zachód od Bukaresztu) czy fin. Turku (gen. Turun), czy też dyskusje na temat pochodzenia polskiej nazwy Toruń.Pochodzenie targu było wielokrotnie przedmiotem dyskusji, jednak nazwy nie można analizować niezależnie od starożytnej nazwy iliryjskiego miasta Tergitio, późniejsze Tergeste, poprzednik współczesnego słoweńskiego Trst i włoskiego Trieste. Václav Machek rozpatrywał nawet tak archaiczne pochodzenie jak sumeryjskie, przywołując asyryjsko-babilońskie tamgaru ‘handlowiec’, idąc za sugestią orientalisty Bedřicha Hrozného, który odczytał pismo hetyckie (1915). Autor ten  stwierdza, że pochodzenie rozpatrywanego słowa trzeba uznać za bałkańskie lub raczej wspólne iliryjsko-trackie jako termin techniczny związany z handlem. Jego rozpowszechnienie z południa na północ jest całkowicie zrozumiałe, jeśli wziąć pod uwagę północny zasięg stosunków ekonomicznych Imperium Rzymskiego, a później Bizancjum, w czasach trudnych do sprecyzowania, jednak zdecydowanie wcześniejszych od słowiańskiej ekspansji, tj. sprzed VI w. n. e. Pochodzenie orientalne jest mało prawdopodobne. Jeżeli jednak brać je pod uwagę, to należy przyjąć, że wcześniej słowo to pojawiło się w klasycznej grece, a następnie, w dość wczesnym okresie, z niej rozpowszechniło się w kierunku północnym. Bardziej prawdopodobne wydaje się pochodzenie śródziemnomorskie, a być może nawet przedindoeuropejskie, według Macheka praevropský původ.

Keywords

EN

Illyrian language; Thracian language; tъrgъ; Indo European language, Pre Indo European language; ‘Mediterranean language’; Sumerian language

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
• Journal: Slavia Meridionalis
• Year: 2015
• Volume: 15

Dates

published

2015

online

2015-09-25

Contributors

author

Sorin Paliga

Identifiers

DOI

10.11649/sm.2015.005