Od dystansu do poufałości. Formuły powitalne listów elektronicznych kierowanych przez nauczycieli do rodziców

• Authors: Anna Piechnik

Title variants

EN

From Formality to Familiarity: Greeting Formulas in Emails Written by Teachers to Parents

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza formuł powitalnych w listach elektronicznych nauczycieli do rodziców. Bazę materiałową stanowi 513 e-maili kierowanych przez nauczycieli wybranych szkół w południowej Polsce do rodziców za pośrednictwem dzienników elektronicznych. Formalny typ relacji między uczestnikami komunikacji oraz pisemna forma komunikatu stanowią tradycyjnie jaskrawy wykładnik oficjalności sytuacji i – co za tym idzie – powodują oczekiwanie oficjalnego stylu komunikatu powstającego w takiej sytuacji. Analiza materiału pokazuje, że formuły inicjalne listów elektronicznych znacząco odbiegają od grzecznościowych form powitalnych stosowanych w oficjalnej korespondencji papierowej. Nad tradycyjnym Szanowni Państwo wyraźnie dominują formuły zaczerpnięte z bezpośredniej komunikacji ustnej (Dzień dobry, Witam). Daje się zauważyć skłonność do przełamywania dystansu w postaci stosowania zwrotów do adresata, charakterystycznych dla korespondencji prywatnej między osobami będącymi w bliskiej relacji uczuciowej czy używania emotikonów. Kształt językowy i ortograficzny znacznej części formuł inicjalnych (ale i całości listów) oraz brak segmentacji tekstów świadczą o braku dbałości o graficzną stronę wiadomości.

EN

The purpose of the article is the analysis of greeting formulas in emails written by teachers to parents. The linguistic material is based on 513 email messages sent to parents by means of an online parent portal (e-dziennik). The messages in question were sent by teachers representing a number of schools in Lesser Poland Province. The formal relationship between the participants of the communication and the written form of the exchanges clearly pertains to the traditional formality of the situation; as a result, expectations are raised in terms of the official style of utterances produced under these circumstances. The analysis of the obtained material indicates that greeting formulas used in emails diverge significantly from those used in official paper-based correspondence. Traditional formulas such as Szanowni Państwo (Dear Sir/Madame, Dear Sirs) are clearly replaced by formulas originating from direct verbal communication (Dzień dobry, Witam). There is an apparent tendency to become familiar with recipients by using emoticons or the language formulas present in private correspondence between people who have a close relationship. In addition to the lack of text segmentation, the overall linguistic layout and spelling strategies that prevail in both greeting formulas and the entire body of letters indicate a negligent attitude in terms of text layout.  

Keywords

EN

email; official style; linguistic politeness; language of teachers; changes in linguistic politeness

PL

list elektroniczny; styl oficjalny; grzeczność językowa; język nauczycieli; przemiany grzeczności językowej

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
• Journal: Slavia Meridionalis
• Year: 2021
• Volume: 21

Dates

published

2021

Contributors

author

Anna Piechnik

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie [Jagiellonian University in Kraków], Kraków [Cracow]

• https://orcid.org/0000000261165939

References

• Dąbrowska, M. (2000). Język e-maila jako hybryda mowy i pisma. W G. Szpila (Red.), Język a komunikacja: T. 1. Język trzeciego tysiąclecia: Zbiór referatów z konferencji, Kraków, 2–4 marca 2000 (ss. 95–111). Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”.
• Dunaj, B. (1994). Kategoria oficjalności. W Z.Kurzowa & W. Śliwiński (Red.), Współczesna polszczyzna mówiona w odmianie opracowanej (oficjalnej) (ss. 23–31). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
• Jezierska, B. (2013). Korespondencyjne formuły grzecznościowe w e-mailach. Kwartalnik Językoznawczy, 2013(2), 1–13. http://kwartjez.amu.edu.pl/teksty/teksty2013_2_14/Jezierska_edition.pdf
• Makarewicz, R. (2017). Rozmowa w przestrzeni szkoły: Systemowo-funkcjonalna analiza poszerzonego dyskursu szkolnego. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Marcjanik, M. (2006). Przez grzeczność na skróty: O nonszalancji zachowań młodego pokolenia. W M. Marcjanik (Red.), Retoryka codzienności: Zwyczaje językowe współczesnych Polaków (ss. 230–238). Wydawnictwo Trio.
• Marcjanik, M. (2010). Jak zacząć mail. Poradnia językowa PWN. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jak-zaczac-mail;11577.html
• Marcjanik, M. (2013). Grzeczność w komunikacji językowej. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Markowski, A. (2009). Kultura języka polskiego: Teoria. Zagadnienia leksykalne. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Naruszewicz-Duchlińska, A. (2011). Internetowe grupy dyskusyjne: Analiza językowa i charakterystyka gatunku. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Zgółkowa, H., & Zgółka, T. (2004). Językowy savoir-vivre: Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich. Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza”.

Identifiers

DOI

10.11649/sm.2394

Biblioteka Nauki

32388018