Humanists from the Periphery: Professional Biographies in the Perspective of the Logic of the Field

• Authors: Maciej Falski

Title variants

PL

Humaniści z peryferii. Biografie profesjonalne humanistów w perspektywie logiki pola

Abstracts

PL

Humanizm może być badany z perspektywy logiki pola, a nie tylko z perspektywy historii idei i wyobrażeń kulturowych. Biografia humanistyczna, badana z perspektywy praktyk społecznych według Bourdieu, jest narzędziem do badania strategii podejmowanych przez poszczególnych aktorów. Biografię rozumiem tu jako specyficzny konstrukt społeczny, a nie jako typowy dla renesansu gatunek retoryczny. Pozwala to na próbę stworzenia modelu interpretacyjnego, który może być pomocny w badaniach porównawczych nad funkcjonowaniem elit kulturowych w okresie humanizmu. W artykule przedstawiam biografie autorów takich jak Petrus Paulus Vergerius Starszy, Janus Pannonius i Paulus Scalichius, którzy pochodzili z obszarów peryferyjnych w stosunku do ówczesnych centrów kulturowych i politycznych. W artykule analizuję ich wybory, których celem było zdobycie znaczącej pozycji wśród ówczesnych elit politycznych. Argumentuję, że doskonałość w posługiwaniu się łaciną i upodobanie do rzymskich zabytków były nie tylko wyrazem wspólnego gustu, ale także znakiem kompetencji niezbędnych do zdobycia i utrzymania pozycji. Perfekcyjna znajomość łaciny była również barierą w dostępie do zasobów danej dziedziny, a badanie spuścizny Rzymu czy kolekcjonowanie antyków umożliwiało tworzenie sieci wspierających mobilność społeczną i karierę. Badane przypadki nie tylko pozwalają zaproponować pewne cechy modelu, ale także skłaniają do spojrzenia na relacje włoskich centrów i niewłoskich peryferii przez pryzmat zarówno wpływów, jak i rywalizacji.

EN

Humanism can be studied from the perspective of the logic of the field, developed by P. Bourdieu, and not only from the perspective of the history of ideas and cultural imagery. Humanistic biography, studied from the perspective of social practices, is a tool for studying the strategies undertaken by individual actors. I understand biography here as a specific social construct, not as a typical rhetorical genre of the Renaissance. This allows an attempt to create an interpretive model that can help in comparative studies of the functioning of cultural elites during the humanist period. In the article, I analyse biographies of authors such as Vergerio the Elder, Janus Pannonius and Paul Skalich, who came from areas peripheral to the cultural and political centres of the time. In the article, I analyse their choices to gain an important position in the field. I argue that excellence in the use of Latin and a predilection for Roman monuments are not only expressions of a shared taste, but they also represent the competence necessary to gain and maintain a position. Perfect Latin is also a barrier to accessing the resources of the field, and researching Rome’s legacy or collecting antiquities makes it possible to create networks that support mobility in the field. The three cases studied not only allow some features of a model to be proposed but also prompt looking at the relationship between Italian centres and non-Italian peripheries through the prism of not only influence but also rivalry.  

Keywords

EN

social biography; Slovenian humanism; Croatian humanism; Vergerio the Elder; Janus Pannonius; Paulus Scalichius

PL

biografa społeczna; humanizm w Słowenii; humanizm w Chorwacji; Vergerius; starszy; Janus Pannonius; Paulus Scalichius

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
• Journal: Slavia Meridionalis
• Year: 2023
• Volume: 23

Dates

published

2023

Contributors

author

Maciej Falski

• Uniwersytet Warszawski [University of Warsaw], Warszawa [Warsaw]

• https://orcid.org/0000000256105608

References

• Baker, P. (2017). Collective biography as historiography: The De viris illustribus of Bartolomeo Facio. In P. Baker (Ed.), Biography, historiography, and modes of philosophizing: The tradition of collective biography in early modern Europe (pp. 121–173). Brill. https://doi.org/10.1163/9789004339750_010
• Berenger, J., & Simpson, C. A. (1994). A history of the Habsburg Empire 1273–1700. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315844718
• Birnbaum, M. D. (1977). Janus Pannonius, Bartolomeo Melzi, and the Sforzas. Renaissance Quarterly, 30(1), 1–7. https://doi.org/10.2307/2860522
• Birnbaum, M. D. (1981). Janus Pannonius – poet and politician. Jugoslavenska akademija znanosti i umjetnosti.
• Blažević, Z. (2011). Historical actor/agency from a praxeological perspective. Narodna umjetnost, 48(1), 55–64.
• Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critic of the judgement of taste (R. Nice, Trans.). Harvard University Press.
• Bourdieu, P., & Wacquant, L. (1992). An invitation to reflexive sociology. University of Chicago Press.
• Burke, P. (1987). The Renaissance abroad: Or the uses of Italy. In P. Burke, The Renaissance (pp. 27–48). Palgrave. https://doi.org/10.1007/978-1-349-07383-2_3
• Burke, P. (1998). The European Renaissance: Centres and peripheries. Blackwell Publishers.
• Burke, P. (2005). Cultural frontiers of early modern Europe. Przegląd Humanistyczny, 96(2), 205–216.
• Esswein, B. (2016). Truber, Ungnad & Vergerio: Territorial churches in the Habsburg/Ottoman Borderlands. Peter Lang. https://doi.org/10.3726/b10456
• Falski, M. (2015). Rzeczpospolita a chorwacko-dalmatyńska przestrzeń kulturowa w XV–XVII w. In M. Hanusiewicz-Lavallee (Ed.), Wśród krajów Północy: Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej wobec narodów germańskich, słowiańskich i naddunajskich: Mapa spotkań, przestrzenie dialogu (pp. 581–615). Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323521358.pp.581-514
• Falski, M., Filipowicz, M., & Kobylińska, A. (2016). Peryferyjność: Habsbursko-słowiańska historia nieoczywista. Libron.
• Favero, A. (2018). Educare a governare: Il De ingenuis moribus di Pier Paolo Vergerio il Vecchio come chiave di lettura di una raccolta pedagogica umanistica. Socitetà di studi storici e geografici.
• Girardi-Karšulin, M. (2004). Uvod o Pavlu Skaliću i njegovu Epistemonu. In P. Skalić [Scalichius], Epistemon (M. Girardi-Karšulin, Ed.; pp. 13–32). Institut za filozofiju.
• Goleniszczew-Kutuzow, I. (1970). Odrodzenie włoskie i literatury słowiańskie wieku XV i XVI (W. Śliwowska & R. Śliwowski, Trans.). Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Hanink, J. (2009). Paralel Lives: Civic rhetoric in the native receptions of Euripides and Dante. CentoPagine, 3, 20–29.
• Hankins, J. (2012). Coluccio Salutati e Leonardo Bruni. In M. Ciliberto (Ed.), Il Contributo italiano alla storia del Pensiero: Filosofia. Treccani. https://www.treccani.it/enciclopedia/coluccio-salutati-e-leonardo-bruni_%28Il-Contributo-italiano-alla-storia-del-Pensiero:-Filosofia%29/
• Jembrih, A. (2004). Prva Kukuljevićeva monografija o Pavlu Skaliću. In B. Filipan (Ed.), Kukuljevićevi dani u Varaždinskim Toplicama: Zbornik radova znanstveno-stručnih skupova Matice hrvatske 2001.–2003. (pp. 95–109). Matica hrvatska; “Tonimir”.
• Krzywy, R. (2011). Podróż do nowej Arkadii: Wizja Włoch w elegiach Klemensa Janicjusza. Terminus, 13(24), 87–100. https://doi.org/10.4467/20843844TE.11.005.0035
• Łempicki, S. (1951). Ze studiów nad Zamoyskim. In S. Łempicki (Ed.), Renesans i humanizm w Polsce (pp. 255–273). Czytelnik.
• Lučin, B. (2004). Erazmo i Hrvati XV. i XVI. stoljeća. Prilozi za istraživanje hrvatske filozofske baštine, 30(1–2(59–60)), 5–29.
• Nemeth, G., & Papo, A. (2012). Peter Pavel Vergerij starejši: Krajši življenjepis / Pier Paolo Vergerio il Vecchio: Una breve biografia. In I. Marković (Ed.), Petrus Paulus Vergerius De ingenuis moribus et liberalibus studiis adulescentiae (L. Vrabec & P. Štoka, Trans.). Osrednja knjižnica Srečka Vilharja Koper.
• Novaković, D. (1995). Nećak i veliki stric. In B. Lučin & D. Novaković (Eds.), Sentimentalni odgoj: Antun i Faust Vrančić (pp. 5–16). Gradska knjižnica “Juraj Šižgorić”.
• Perić, O. (2005). Janus Pannonius. In Hrvatski biografski leksikon (Vol. 6, pp. 343–348). Hrvatski leksikografski zavod Miroslav Krleža.
• Rapacka, J. (2001a). Funkcje łaciny w regionalnych i ogólnonarodowych systemach kultury chorwackiej. In J. Rapacka, Śródziemnomorze, Europa Środkowa, Bałkany: Studia z literatur południowosłowiańskich (M. Dąbrowska-Partyka, Ed.; pp. 314–339). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych “Universitas”.
• Rapacka, J. (2001b). Problemy badania humanizmu w literaturach słowiańskich. In J. Rapacka, Śródziemnomorze, Europa Środkowa, Bałkany: Studia z literatur południowosłowiańskich (M. Dąbrowska-Partyka, Ed.; pp. 128–136). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych “Universitas”.
• Reckwitz, A. (2002). Toward a theory of social practices: A development in culturalist theorizing. European Journal of Social Theory, 5(2), 243–263. https://doi.org/10.1177/13684310222225432
• Revest, C. (2018). Pier Paolo Vergerio l’Ancien face á la crise de l’Eglise, de la mêlée á l’exil (c. 1398–1417). In C. Caby & R. M. Dessi (Eds.), Humanistes, clercs et laïcs du XIIIe au début du XVIe siècle (pp. 271–296). Brepols. https://doi.org/10.1484/M.CEM-EB.1.101206
• Špikić, M. (2006). The power of images and forces of fragments in the works of Pier Paolo Vergerio the Elder. Zbornik za umetnostno zgodovino, 42, 240–257.
• Waquet, F. (2004). Łacina – wyznacznik statusu społecznego. In J. Axer (Ed.), Łacina jako język elit (pp. 449–460). OBTA; Wydawnictwo DiG.
• Weiss, J. M. (1984). The rhetoric of friendship: Joannes Hagius’s Life of Petrus Lotichius Secundus. Colloquia Germanica, 17(3–4), 220–234. http://www.jstor.org/stable/23980623
• Weiss, J. M. (2010). Humanist biography in Renaissance Italy and Reformation Germany: Friendship and rhetoric. Ashgate.

Identifiers

DOI

10.11649/sm.3045

Biblioteka Nauki

33323615