Peruwiańska porażka i próba jej naprawy. Wokół polskich międzywojennych koncepcji emigracyjnych i kolonialnych

• Authors: Michał Jarnecki
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The Peruvian failure and an attempt to repair it. On Polish interwar emigration and colonial conceptsIn the interwar Poland, emigration was considered a possible solution of numerous interior problems of the country. That is why the contemporary Polish authorities believed in the success of colonial plans. In the early 1930s, Peru became a place where these efforts were intensified, encouraged by the president of Peru. The Polish government sent an official commission to this country with the aim to investigate possible settlement in the middle valley of the-Ucayali River. The conditions there were found favorable by the Polish officials. In 1927 and 1928, two settlement licenses were negotiated by private entrepreneurs. The article presents the details of this settlement campaign and its final results. Due to a variety of reasons, the action ultimately was a failure, and the Polish government decided to stop it in 1933. Next, it helped its participants leave Peru for Poland or alternatively move to Brazil or Argentina. In the late 1930, Poland returned to an idea of an official license agreement with Peru, this time without the participation of private institutions. These negotiations were never completed, however, because in 1939 WW II broke out. Peruwiańska porażka i próba jej naprawy. Wokół polskich międzywojennych koncepcji emigracyjnych i kolonialnychMiędzywojenna Polska w emigracji postrzegała możliwość złagodzenia występujących napięć społeczno-gospodarczych. Owe wysiłki nazywano planami czy też ambicjami kolonialnymi. Peru na początku lat trzydziestych XX wieku stało się swoistym poligonem tych wysiłków przy zachęcie prezydenta tego kraju. Obszary osiedlenia w środkowym biegu Ucayali zostały zbadane, z pozytywnym wynikiem, przez przysłaną z Polski komisję rządową. Równocześnie (1927-1928) prowadzono rozmowy o dwóch koncesjach prywatnych: dla K. Warchałowskiego, urzędnika państwowego i wieloletniego emigranta z Brazylii, oraz Polsko–Amerykańskiego Syndykatu Kolonialnego – obie z powodzeniem. Warchałowski, nie mając wystarczającej sumy pieniędzy, część swojej koncesji na mocy umowy przekazał specjalnie powołanej spółdzielni Kolonia Polska. Jednak akcja Warchałowskiego przyniosła porażkę.Przypadkowy dobór kandydatów do wyjazdu, problemy z komunikacją poprzez oddalenie centrum osadnictwa w Cumarii, szczupłe środki finansowe, biurokratyczna rutyna, nadmierne obietnice, brak jasnego planu, jak również dwuznaczna rola inicjatora, a zarazem przedsiębiorcy – wszystko to zawiodło. Syndykat zaś, nie posiadając oficjalnej zgody na nabór osadników, stosował nieuczciwe praktyki zawierania z kandydatami umowy o pracę. Akcja ta kompromitowała Polskę, toteż władze zdecydowały się ją zamknąć w 1933 r., części emigrantów zapewniając repatriację czy wyjazd do Brazylii bądź Argentyny. U schyłku lat trzydziestych Polska powróciła do idei podpisania umowy koncesyjnej z Peru, tym razem na siebie biorąc ciężar negocjacji, rezygnując z prywatnych instytucji. Wybuch II wojny św. przerwał niemal sfinalizowane negocjacje.

Keywords

EN

Peru; Poland; migration; colonial ambitions; 1919-1939

• Publisher: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Sprawy Narodowościowe
• Year: 2014
• Issue: 44

Dates

published

2014

online

2014-12-15

Contributors

author

Michał Jarnecki

Identifiers

DOI

10.11649/sn.2014.008