Spotkania Kościoła z nowoczesnością – nowe amerykańskie badania nad katolicyzmem w XX w.

• Authors: Przemysław Pazik

Title variants

EN

Meetings of the Church with Modernity – New American Studies of Catholicism in the Twentieth Century

Abstracts

EN

The article is a survey of the most recent American publications on the history of the Catholic Church in the twentieth century. The analysed works are part of the intellectual history, and seek to trace various trends of Catholic thought that culminated during the Second Vatican Council. The analysis of American studies makes it possible for us to indicate the following features of the described approach to the history of the Church: the focus on secular actors, appreciation of trends contesting the orthodoxy and conservative tendencies in the Church as well as the presentation of the experiences of countries in which Catholicism functioned in a dispute with other currents of thought (France, Germany).

PL

W artykule dokonano przeglądu najnowszych publikacji amerykańskich dotyczących historii Kościoła katolickiego w XX w. Omówione prace wpisują się w nurt intellectual history, stanowiąc próbę prześledzenia rożnych nurtów myśli katolickiej, które kulminację osiągnęły w czasie Soboru Watykańskiego II. Analiza amerykańskich opracowań pozwala wskazać następujące cechy opisywanego podejścia do historii Kościoła: koncentracja na aktorach świeckich, docenienie nurtów kontestujących ortodoksję i konserwatywne nurty w Kościele oraz omówienie doświadczenia krajów, w których katolicyzm funkcjonował w sporze z innymi nurtami myśli (Francja, Niemcy).

Keywords

PL

modernizm katolicki; intellectual history; religia i polityka; Sobór Watykański II

EN

Catholic modernism; intellectual history; religion and politics; Second Vatican Council

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Dzieje Najnowsze
• Year: 2020
• Volume: 52
• Issue: 4
• Pages: 151-164

Dates

published

2020

Contributors

author

Przemysław Pazik

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

• https://orcid.org/0000000295607547

References

• Bellin E., Faith in politics. New trends in the study of religion and politics, „World Politics” 2007, t. LX, s. 315–47.
• Białkowski M., Wokół Soboru Watykańskiego II. Studia i Szkice, Toruń 2016.
• Chamedes G., A Twentieth-Century Crusade. The Vatican’s Battle to Remake Christian Europe, Cambridge (MA) 2019.
• Chappel J., Catholic Modern. The Challenge of Totalitarianism and the Remaking of the Church, Cambridge (MA) 2018.
• Christian Democracy across the Iron Curtain. Europe Redefined, red. P.H. Kosicki, S. Łukasiewicz, Cham 2018.
• Horn G.R., Western European Liberation Theology 1924–1959. The First Wave, New York 2008.
• Kaiser W., Christian Democracy and the Origins of European Union, Oxford 2007.
• Kosicki P.H., Catholics on the Barricades. Poland, France and „Revolution” 1891–1956, New Haven–London 2018.
• Kosicki P.H., Personalizm po polsku. Francuskie korzenie polskiej inteligenci katolickiej, tłum. J. Giebułtowski, Warszawa 2016.
• Kosiński K., Próba synkretyzmu katolicko-socjalistycznego, „Polska 1945/45–1989. Studia i Materiały” 2017, nr 15, s. 375–390.
• Kozerska E., Scheffler T., Kryzys cywilizacji i rasizm w nauczaniu Piusa XI oraz w projekcie encykliki Humani generis unitas z 1939 r., „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 2009, t. XXXI, s. 77–98.
• Mattei R. de, Sobór Watykański II. Historia dotąd nieopowiedziana, tłum. S. Orzechowski, Ząbki 2012.
• O’Malley J., Co zdarzyło się podczas Soboru Watykańskiego Drugiego, tłum. A. Wojtasik, Kraków 2011.
• Papini R., L’internazionale DC. La cooperazione tra i partiti democratici cristiani dal 1925 al 1985, Milano 1986.
• Polewska A., Humani generis unitas – projekt antyrasistowskiej encykliki Piusa XI, „Kościół i Prawo” 2016, t. V, nr 2, s. 9–24.
• Przeperski M. (rec.), P.H. Kosicki, Personalizm po polsku…, „Pamieć i Sprawiedliwość” 2017, nr 30, s. 505–510.
• Religia i polityka. Zarys problematyki, red. P. Burgoński, M. Gierycz, Warszawa 2014.
• Turowicz J., Sprawa kultury katolickiej w Polsce, „Znak” 1947, nr 5, s. 500–519.

Identifiers

DOI

10.12775/DN.2020.4.06

Biblioteka Nauki

2233263