Zygmunt Miłkowski – współtwórca Ligi Polskiej wobec socjalizmu

• Authors: Ilona Zaleska

Title variants

EN

Zygmunt Miłkowski – Co-Founder of the Polish League towards Socialism

Abstracts

EN

The article examines the attitude of Zygmunt Miłkowski – one of the leading figures of Polish democratic emigration in the second half of the nineteenth and early twentieth centuries – to socialism. Miłkowski’s journalism was analysed, including two periodicals: Wolne Polskie Słowo and Dla Ojczyzny: organ Skarbu Narodowego, published under his editorship. Efforts were made to consider the voices of the other side, that is, the socialists. A few other, secondary questions have also been addressed as important for the subject under discussion.

PL

W artykule omówiono stosunek Zygmunta Miłkowskiego – jednej z czołowych postaci polskiej emigracji demokratycznej II połowy XIX i początków XX w. – do socjalizmu. Analizie poddano publicystykę Miłkowskiego, w tym dwa tytuły prasowe „Wolne Polskie Słowo”, „Dla Ojczyzny: organ Skarbu Narodowego”, które ukazywały się pod jego redakcją. Starano się przy tym uwzględnić głosy drugiej strony, czyli socjalistów. Zasygnalizowano również kilka pobocznych, aczkolwiek ważnych dla podjętej problematyki, wątków.

Keywords

EN

Zygmunt Miłkowski; socialism; socialists; Polish League; Association of the Polish Youth; National League; National Democracy; emigration

PL

Zygmunt Miłkowski; socjalizm; socjaliści; Liga Polska; Związek Młodzieży Polskiej; Liga Narodowa; Narodowa Demokracja; emigracja

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Dzieje Najnowsze
• Year: 2021
• Volume: 53
• Issue: 4
• Pages: 5-30

Dates

published

2021

Contributors

author

Ilona Zaleska

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000292285431

References

• Borejsza J.W., Prasa Zjednoczenia Emigracji Polskiej (1866–1870), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1963, t. III, nr 1, s. 72–90.
• Ciołkoszowie L. i A., Zarys dziejów socjalizmu polskiego, t. II, Londyn 1972.
• Dmowski R., Początki nowoczesnego obozu narodowego w Polsce, „Myśl Narodowa” 1936, nr 47–48.
• Karbowiak A., Młodzież polska akademicka za granicą 1795–1910, Kraków 1910.
• Kawalec K., Roman Dmowski, Warszawa 1996.
• Kidzińska A., Próby wymiany składu Koła Polskiego w III Dumie Państwowej w 1908 r. Przyczynek do dziejów stosunków Stronnictwa Polityki Realnej i Narodowej Demokracji, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin-Polonia. Sectio F ” 2003, t. LVIII, s. 123–147.
• Kieniewicz S., Malicki M., Miłkowski Zygmunt Fortunat (1824–1915), w: Polski Słownik Biograficzny, t. XXI, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1976, s. 263–268.
• Kozicki S., Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964.
• Małyszek D., Idea niepodległościowa w twórczości i działalności Zygmunta Miłkowskiego przed wybuchem Powstania Styczniowego, „Niepodległość i Pamięć” 2007, nr 25, s. 5–26.
• Majchrowski J., Polska myśl polityczna XIX i XX w., cz. 1: U źródeł nacjonalizmu: myśl wszechpolska, Kraków 1990.
• Mazowiecki M. [L. Kulczycki], Historia ruchu socjalistycznego w zaborze rosyjskim, Kraków 1903.
• Myśliński J., Polska prasa socjalistyczna w okresie zaborów, Warszawa 1982.
• Ostrowska M., T.T. Jeż (Zygmunt Miłkowski). Życie i twórczość, Kraków 1936.
• Płoski J., Dzieje obozu narodowego do 1914 roku, Londyn 1953.
• Pobóg-Malinowski W., Najnowsza historia polityczna Polski 1864–1945, t. I, Paryż 1953.
• Pobóg-Malinowski W., Narodowa Demokracja. Fakty i dokumenty, Warszawa 1933.
• Popławski J.L., Życie i czyny pułkownika Zygmunta Miłkowskiego (T.T. Jeża), Lwów 1902.
• Ratajczak W., Teodor Tomasz Jeż (Zygmunt Miłkowski) i wiek XIX, Poznań 2006.
• Res [Feliks Perl], Dzieje ruchu socjalistycznego w zaborze rosyjskim, t. I, Warszawa 1910.
• Ruśkiewicz T., Tajny Związek Młodzieży Polskiej w latach 1887–1893. Na podstawie urzędowych dokumentów rosyjskich i własnych wspomnień, Warszawa 1926.
• Śladkowski W., Liga Polska – reminiscencje wydarzeń sprzed lat 120, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin-Polonia. Sectio F ” 2006, t. LXI, s. 79–116.
• Śladkowski W., Wysepka polska we Francji. U Marii i Henryka Gierszyńskich w Ouarville 1878–1930, Lublin 2005.
• Terej J.J., Idee, mity, realia. Szkice do dziejów Narodowej Demokracji, Warszawa 1971.
• Tomaszewska D., Drogi wyboru. Konspiracyjny ruch samokształceniowy na ziemiach polskich w końcu XIX i na początku XX wieku, Łódź 1987.
• Wapiński R., Narodowa Demokracja 1893–1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław 1980.
• Więckowska H., Zjednoczenie Towarzystw Młodzieży Polskiej Zagranicą (1887–1914), „Niepodległość” 1932, t. VI, z. 1, s. 4–15.
• Zaleska I., „Narodowa Demokracja strzela salwami do robotników!” – wizerunek endecji w drukach ulotnych PPS w okresie rewolucji 1905–1907 w Królestwie Polskim, w: Druki ulotne w procesie komunikacji społecznej w XIX wieku (do 1918 roku), red. M. Karpińska, Warszawa 2018, s. 123–145.
• Zet w walce o niepodległość i budowę państwa. Szkice i wspomnienia, red. T.W. Nowacki, Warszawa 1996.
• Żychowski M., Bolesław Limanowski 1835–1935, Warszawa 1971.
• Żychowski M., Polska myśl socjalistyczna XIX i XX wieku (do 1918 r.), Warszawa 1976.

Identifiers

DOI

10.12775/DN.2021.4.01

Biblioteka Nauki

2233616