Polski ruch zawodowy wobec Obozu Zjednoczenia Narodowego (1937–1939)

• Authors: Grzegorz Zackiewicz

Title variants

EN

The Polish Trade Union Movement vs the National Unity Camp (1937–1939)

Abstracts

EN

The article characterises the attitude of the largest Polish trade union centres towards the Camp of National Unity (Polish: Obóz Zjednoczenia Narodowego, OZN). The differing opinions on OZN expressed between 1937 and 1939 by representatives of trade union organisations and the actions taken in their consequences were, to a large extent, conditioned by the ideological stance of individual circles. They also resulted from historical backgrounds and the relations of some headquarters with political parties. They were also a consequence of competition for supremacy in the labour movement.

PL

W artykule scharakteryzowano stosunek największych polskich central związkowych do Obozu Zjednoczenia Narodowego. Zróżnicowane opinie na temat OZN, wyrażane w latach 1937–1939 przez przedstawicieli organizacji związkowych, a także podejmowane w związku z tym działania były w dużej mierze uwarunkowane nastawieniem ideowym poszczególnych środowisk. Wynikały też z zaszłości historycznych i powiązań niektórych central z partiami politycznymi. Były również konsekwencją rywalizacji o prymat w ruchu zawodowym.

Keywords

EN

National Unity Camp; Polish trade union movement; labour movement; 1937–1939

PL

Obóz Zjednoczenia Narodowego; polski ruch związkowy; ruch robotniczy; 1937–1939

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Dzieje Najnowsze
• Year: 2022
• Volume: 54
• Issue: 3
• Pages: 47-68

Dates

published

2022

Contributors

author

Grzegorz Zackiewicz

• Wydział Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku

• https://orcid.org/0000000197267163

References

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie: Akta instytucji wojskowych; Komisariat Rządu m.st. Warszawy; Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie; Obóz Zjednoczenia Narodowego. Centrala w Warszawie; Urząd Wojewódzki Kielecki; Urząd Wojewódzki Krakowski; Urząd Wojewódzki Lubelski; Urząd Wojewódzki Pomorski w Toruniu; Urząd Wojewódzki w Nowogródku; Urząd Wojewódzki we Lwowie; Związek Stowarzyszeń Zawodowych w Polsce
• Archiwum Państwowe w Katowicach: Urząd Wojewódzki Śląski w Katowicach
• Archiwum Państwowe w Łodzi: Urząd Wojewódzki Łódzki; Zbiór druków i pism ulotnych
• Archiwum Państwowe w Poznaniu: Franciszek Szymański – spuścizna; Urząd Wojewódzki Poznański
• Archiwum Państwowe w Warszawie: Urząd Wojewódzki Warszawski
• Centralne Archiwum Wojskowe: Samodzielny Referat Informacyjny Dowództwa Okręgu Korpusu nr IV; Samodzielny Referat Informacyjny Dowództwa Okręgu Korpusu nr VII
• Ajzner S., Związek Związków Zawodowych 1931–1939, Warszawa 1979.
• Brzoza Cz., Sowa A.L., Historia Polski 1918–1945, Kraków 2006.
• Chumiński J., Ruch zawodowy w Polsce w warunkach kształtującego się systemu totalitarnego 1944–1956, Wrocław 1999.
• Długajczyk E., Sanacja śląska 1926–1939. Zarys dziejów politycznych, Katowice 1983.
• Hass L., Inteligencji polskiej dole i niedole. XIX i XX wiek, Łowicz 1999.
• Hass L., Układ sił w prawicowym nurcie ruchu robotniczego w ostatnich latach drugiej niepodległości, „Z Pola Walki” 1965, nr 1, s. 131–140.
• Hojka Z., Polski ruch zawodowy w województwie śląskim (1922–1939). Oblicze polityczne, Katowice 2006.
• Kotłowski T., Zjednoczenie Zawodowe Polskie. Zasięg wpływów i działalność społeczno-polityczna w latach 1918–1939, Poznań 1977.
• Krasowski K., Episkopat Katolicki w II Rzeczypospolitej. Myśl o ustroju państwa: postulaty – realizacja, Warszawa–Poznań 1992.
• Majchrowski J.M., Silni – zwarci – gotowi. Myśl polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego, Warszawa 1985.
• Przybylski H., Front Morges, Toruń 2007.
• Sioma M., Koncepcja władzy i spór o elitę obozu piłsudczykowskiego w latach 1935–1939. Zarys zagadnienia, „Dzieje Najnowsze” 2015, nr 4, s. 69–81.
• Tomasiewicz J., „Faszyzm lewicy” czy „ludowy patriotyzm”? Tendencje antyliberalne i nacjonalistyczne w polskiej lewicowej myśli politycznej lat trzydziestych, Warszawa 2020.
• Tymieniecka A., Ruch zawodowy w latach 1934–1939, w: Ruch zawodowy w Polsce. Zarys dziejów, t. II: 1918–1944, cz. 2: 1929–1944, oprac. L. Hass i in., Warszawa 1981, s. 169–263.
• Wenklar M., Między obroną wolności a drogą do rewolucji. Strajk nauczycielski 1937 roku, „Folia Historica Cracoviensia” 2017, t. XXIII, z. 2, s. 491–517.
• Zackiewicz G., Syndykalizm w polskiej refleksji i rzeczywistości politycznej I połowy XX wieku, Kraków 2013.

Identifiers

DOI

10.12775/DN.2022.3.03

Biblioteka Nauki

2233765