Przez getto warszawskie, bezpiekę wojskową do sportu. Meandry życia prezesa RTS Widzew Łódź Ludwika Sobolewskiego (1925–2008)

• Authors: Krzysztof Lesiakowski

Title variants

EN

Through the Warsaw Ghetto, Military Security to Sport. Vicissitudes of the Life of RTS Widzew Łódź Chairman Ludwik Sobolewski (1925–2008)

Abstracts

EN

The following text discusses the vicissitudes of Lutek Rozenbaum’s life, known after World War II as Ludwik Sobolewski. He was the founder of the strong and recognisable not only in Poland football club Widzew Łódź. However, the life of this talented sports activist is overshadowed by seven years of service in the security apparatus or, to be more precise, in the Military Information of the Internal Security Corps. There are two other unknown chapters in his biography – his life in and escape from the Warsaw Ghetto and his membership in a partisan unit of the Home Army (Polish: Armia Krajowa, AK).

PL

W poniższym tekście omówiono meandry życia Lutka Rozenbauma, znanego po II wojnie światowej jako Ludwik Sobolewski. Był on twórcą silnej i rozpoznawalnej nie tylko w Polsce drużyny piłkarskiej Widzew Łódź. Na życiorysie tego utalentowanego działacza sportowego ciąży jednak siedem lat służby w aparacie bezpieczeństwa, a dokładniej w Informacji Wojskowej Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W jego biografii są jeszcze dwie inne nieznane karty – życie i ucieczka z getta warszawskiego oraz przynależność do oddziału partyzanckiego AK.

Keywords

PL

getto warszawskie; aparat bezpieczeństwa w PRL; Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego; klub piłkarski Widzew Łódź; Ludwik Sobolewski

EN

Warsaw Ghetto; security apparatus in the Polish People’s Republic; Internal Security Corps; football club Widzew Łódź; Ludwik Sobolewski

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Dzieje Najnowsze
• Year: 2022
• Volume: 54
• Issue: 3
• Pages: 191-208

Dates

published

2022

Contributors

author

Krzysztof Lesiakowski

• Uniwersytet Łódzki

• https://orcid.org/0000000261766064

References

• Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej: Biuro Udostępniania: 636/1144; 636/1169; 693/920; 693/1172; 0902/757/1; 0902/757/2; 1509/7296; 001519; 01225/123; Oddział w Łodzi: Ld 092/80; Ld 533/1913; Ld 0/92/50
• Akcja „Wisła” 1947. Dokumenty i materiały, oprac. E. Misiło, Warszawa 2012.
• Arkuszyński A. „Maj”, Przeciw dwóm wrogom, Łódź 1995.
• Bielawski Sz.F., Ostatni Żyd z Węgrowa. Wspomnienia ocalałego z zagłady w Polsce, tłum. S. Abrahamer, red. nauk. J. Grabowski, Warszawa 2015.
• „Bijące serce partii”. „Dzienniki Personalne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego”, t. I: 1945–1947, red. A.K. Kunert, R.E. Stolarski, Warszawa 2001.
• Kopa M., Po co Wam to było chłopcy, Łódź 2006.
• Oddział partyzancki Armii Krajowej „Wicher”, oprac. J. Rudzisz „Rudy”, Warszawa–Łódź 1995.
• Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. II: 1956–1975, red. nauk. P. Piotrowski, Warszawa 2006.
• Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944–1956, Warszawa–Lublin 2007.
• Bednarczyk P., Jan Sońta „Ośka” (1919–1990). Partyzancka biografia, Warszawa 2007.
• Bednarek J., Sowiecka grupa dywersyjno-wywiadowcza „Arsenał” i jej działalność na ziemiach polskich (październik 1944 – styczeń 1945), „Dzieje Najnowsze” 2016, nr 2, s. 75–92.
• Engelking B., Leociak J., Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa 2013.
• Gmyr M., Represyjne działania Wojsk Bezpieczeństwa Wewnętrznego województwa łódzkiego w pierwszym półroczu 1946 r., „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2012, nr 1, s. 169–181
• Gołębiowski „Krak” D., „Burza” nad Czarną. Z dziejów 25 pułku piechoty AK ziemi piotrkowskiej, Warszawa 1972.
• Jaworski M., Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1945–1965, Warszawa 1984.
• Kopa M., Arkuszyński A., Kępińska-Bazylewicz H., Dzieje 25 pp Armii Krajowej. Geneza. Struktura. Działalność zbrojna. Zaplecze. Dramaty powojenne, Łódź 2001.
• Korkuć M., Pretorianie władzy „ludowej”. Zasady organizacji oddziałów prowokacyjnych i sieci agenturalnej w świetle instrukcji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2005, nr 1, s. 373–394.
• Kowalski L., Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego a żołnierze wykleci. Walka z podziemiem antykomunistycznym w latach 1944–1956, Poznań 2016.
• Kraska A., RTS Widzew Łódź 1922–2005. Historia sekcji piłki nożnej, Łódź 2005.
• Lesiakowski K., Centralna Szkoła Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1947, Łódź 2017.
• Palski Z., Agentura Informacji Wojskowej w latach 1945–1956, Warszawa 1992.
• Palski Z., Informacja Wojska Polskiego 1943–1957, Warszawa 2016.
• Skwarczyńska S., Teoria listu, oprac. E. Feliksiak, M. Leś, Białystok 2006. Szuchta R., 1000 lat historii Żydów polskich. Podróż przez wieki, Warszawa 2015.
• Szulakiewicz W., Ego-dokumenty i ich znaczenie w badaniach naukowych, „Przegląd Badań Edukacyjnych” 2013, nr 16, s. 65–84.
• Tkaczew W., Powstanie i działalność organów Informacji Wojska Polskiego w latach 1943–1948. Kontrwywiad wojskowy, Warszawa 1994.
• Wawrzynowski M., Wielki Widzew. Historia polskiej drużyny wszech czasów, Warszawa 2013.
• Widzew Łódź. Zarys historii klubu i jego kibiców, Łódź 2009.
• Wojtkowiak Z., Nauki pomocnicze historii najnowszej. Źródłoznawstwo. Źródła narracyjne, cz. 1: Pamiętnik, tekst literacki, Poznań 2003.

Identifiers

DOI

10.12775/DN.2022.3.10

Biblioteka Nauki

2233751