Polityka historyczna rządu RP na przykładzie działalności Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2015–2023)

• Authors: Krzysztof Kowalczyk

Title variants

EN

History Politics of the Government of the Republic of Poland on the Example of the Activities of the Ministry of Culture and National Heritage (2015–2023)

Abstracts

EN

The aim of this article is to analyse selected aspects of the history politics of the Ministry of Culture and National Heritage (MKiDN) in the period 2015–2023. Therefore, the concept of history politics was defined, as well as its functions, and the typologies of the instruments used were given. Then, a catalogue of the basic ideological values of the ruling Law and Justice party was defined, as well as the resulting goals of history politics and its determinants. Selected instruments of history politics implementation by the Ministry of Culture and National Heritage were analysed. As a result, it was established that the key determinants of this politics were: Polonocentrism, Messianism, emphasizing the role of Catholicism and the Church, martyrdom, and promoting a steadfast attitude.

PL

Celem artykułu jest zanalizowanie wybranych aspektów polityki historycznej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN) w latach 2015–2023. W związku z tym zdefiniowano pojęcie polityki historycznej, określono jej funkcje, podano typologizacje stosowanych instrumentów. Następnie określono katalog podstawowych wartości ideologicznych rządzącego Prawa i Sprawiedliwości, wynikające z nich cele polityki historycznej i jej wyznaczniki. Poddano analizie wybrane instrumenty realizacji polityki historycznej przez MKiDN. W rezultacie ustalono, że kluczowymi wyznacznikami tej polityki są: polonocentryzm, mesjanizm, eksponowanie roli katolicyzmu i Kościoła, martyrologia, propagowanie postawy niezłomnej.

Keywords

EN

history politics; Poland; Ministry of Culture and National Heritage

PL

polityka historyczna; Polska; Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Historia i Polityka
• Year: 2023
• Issue: 45 (52)
• Pages: 57-70

Dates

published

2023

Contributors

author

Krzysztof Kowalczyk

• Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie

• https://orcid.org/0000000259104854

References

• Chrobaczyński, J. (2018). Jak polityka historyczna ustanawia, filtruje i usuwa bohaterów. W: A. Bartuś (red.). Bohaterowie i antybohaterowie współczesnej Europy (ss. 97–112). Oświęcim: Urząd Miasta Oświęcim.
• Chwedoruk, R. (2018). Polityka historyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gliński: Muzeum Historii Polski symbolem zmian, które wprowadzamy w polskiej kulturze. (2022.12.31). Pobrane z: https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1515952%2Cglinski-muzeum-historii-polski-symbolem-zmian-ktore-wprowadzamy-w-polskiej.
• Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. (2023). Pobrane z: https://idmn.pl/.
• Instytut Pileckiego. (2023). Pobrane z: https://instytutpileckiego.pl/pl.
• Kącka, K. (2015). Polityka historyczna – kreatorzy, narzędzia, mechanizmy działania – przykład Polski. W: K. Kącka, J. Piechowiak-Lamparska, A. Ratke-Majewska (red.). Narracje pamięci: między polityką a historią (ss. 59–80). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Małysa K., (2017). Współczesne implikacje mesjanizmu politycznego w Polsce. Annales Universitas Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica, 18, 91–102.
• Minister kultury chce połączyć dwa gdańskie muzea zw. z II wojną światową. (2016.07.14). Pobrane z: https://dzieje.pl/aktualnosci/minister-kultury-chce-polaczyc-dwa-gdanskie-muzea-zw-z-ii-wojna-swiatowa.
• Misja. (2019). Pobrane z: https://ids1980.pl/o-nas/misja/.
• MKiDN: powstał Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego. (2016.07.14). Pobrane z: https://dzieje.pl/aktualnosci/mkidn-powstal-osrodek-badan-nad-totalitaryzmami-im-witolda-pileckiego.
• Nijakowski, L. (2008). Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• NSZZ „Solidarność” wycofuje się z ECS. (2019.02.06). Pobrane z: https://www.rp.pl/polityka/art9462361-nszz-solidarnosc-wycofuje-sie-z-ecs.
• Odpowiedź na interpelację nr 26541 w sprawie Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) w obszarze projektu strategicznego: Dziedzictwo buduje wspólnotę. (2019.01.07). Pobrane z: https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=B89JSD.
• Olszewski, E. (2013). Pamięć społeczna i polityka historyczna w programach polskich partii politycznych. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 2, 67–97.
• Podsumowanie obchodów stulecia niepodległości. Piotr Gliński otworzył Kongres Niepodległa. (2023). Pobrane z: https://www.youtube.com/watch?v=3PTnYyaLKb4.
• Ponczek, E. (2015). Polityka historyczna w Polsce – od oglądu retrospektywnego do refleksji o następstwach przyszłościowych. W: K. Kącka, J. Piechowiak-Lamparska, A. Ratke-Majewska (red.). Narracje pamięci. Między polityką a historią (ss. 29–58). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Prof. Gliński: jednym z priorytetów polityka historyczna; chcemy jak najszybciej zbudować Muzeum Historii Polski. (2015.11.15). Pobrane z: https://dzieje.pl/aktualnosci/prof-glinski-jednym-z-priorytetow-polityka-historyczna-chcemy-jak-najszybciej-zbudowac-m.
• Program Prawa i Sprawiedliwości 2014. Pobrane z: file:///C:/Users/Asus/Downloads/program_pis_2014.pdf.
• Program Prawa i Sprawiedliwości 2019. Pobrane z: file:///C:/Users/Asus/Downloads/Program%20PiS%202019.pdf.
• Program Wieloletni NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022. (2018). Pobrane z: https://niepodlegla.gov.pl/bip/wp-content/uploads/sites/2/2018/09/PW-Niepodleg%C5%82a-sierpie%C5%84-2018.pdf.
• Rada ECS odrzuciła propozycje MKiDN ws. działalności ECS. (2019.02.02). Pobrane z: https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C398974%2Crada-ecs-odrzucila-propozycje-mkdin-ws-dzialalnosci-ecs.html.
• Sanecka, J. (2008). Polityka historyczna partii Prawo i Sprawiedliwość: założenia i realizacja. Athenaeum. Political Science, 19, 52–66.
• Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z pespektywą 2030 r.). (2017). Pobrane z: file:///C:/Users/Asus/Downloads/SOR.pdf.
• Tylko u nas. Minister Gliński odpowiada Dulkiewicz: Nie ma mowy o przejęciu czy ręcznym sterowaniu Europejskim Centrum Solidarności. (2019.01.31). Pobrane z: https://wpolityce.pl/polityka/431944-tylko-u-nas-minister-glinski-odpowiada-dulkiewicz-ws-ecs.
• Ustawa z dnia 9 listopada 2017 r. o Instytucie Solidarności i Męstwa imienia Witolda Pileckiego. Dz.U. 2017, poz. 2303.
• Wicepremier Gliński: powstało nowe Muzeum II Wojny Światowej. (2017.04.06). Pobrane z: https://dzieje.pl/aktualnosci/wicepremier-glinski-powstalo-nowe-muzeum-ii-wojny-swiatowej.
• Wnuk, R. (2018). Wojna o wojnę. Spór o wystawę główną Muzeum II Wojny Światowej. Res Historica, 46, 335–350.
• Wolf-Powęska, A. (2008). Polskie spory o historię i pamięć. Polityka historyczna. Przegląd Zachodni, 1, 3–45.
• Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 kwietnia 2016 r. w sprawie utworzenia państwowej instytucji kultury – Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego. Dz.Urz. MKiDN, Warszawa, dnia 29 kwietnia 2016 r., poz. 22.
• Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 13 lutego 2020 r. w sprawie utworzenia państwowej instytucji kultury – Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Dz.Urz. MKiDN, Warszawa, dnia 13 lutego 2020 r., poz. 10.
• Zenderowski, R., Cebul, Z. (2020). Polityka historyczna w zróżnicowanym społeczeństwie. Edukacja Międzykulturowa, 2, 103–116.

Identifiers

DOI

10.12775/HiP.2023.022

Biblioteka Nauki

28411131