Karnawalizacja grozy w folklorze dziecięcym

• Authors: Katarzyna Slany
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł zatytułowany "Karnawalizacja grozy w folklorze dziecięcym" porusza temat kreacyjnego języka dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnym wieku szkolnym, w którym jako dominanty kompozycyjne pojawiają się absurd, groteska, aluzyjność, turpizm, makabra, niestosowność, obscena, skatologiczny żart, infantylizacje, profanacje, hiperbole oraz ludyczne puenty. Szczegółowej analizie poddany zostaje folklor dziecięcy, czyli spontaniczna, wierszowana aktywność słowna dzieci towarzysząca zabawie. Tego rodzaju improwizowane mikroformy wierszowane wpisane są w kulturę dziecięcą i powstają w grupie rówieśniczej poza oficjalną  kulturą językową jako słowny akt buntu dzieci wobec narzucania im przez dorosłych języka sformalizowanego, instrumentalnego, ukierunkowanego na odwzorowanie rzeczywistości. Dzieci mają satysfakcję z łamania tabu językowych i wprowadzania w konsternację starszych od siebie. W wierszach tych obserwować można typowy dla struktury karnawału gest, jakim jest wzniesienie na piedestał najsłabszego w hierarchii społecznej – w zabawie – dziecka, które eksponuje poprzez język karnawałową wizję świata. Analiza obejmuje obecne w obiegu ustnym dzieci wiersze i krótkie formy prozatorskie obrazujące grozę skarnawalizowaną. Karnawałowe ujęcie grozy przez dzieci jest przejawem obalania monolityczności strachu, egzorcyzmowania lęku poprzez śmiech, neutralizowania go i nadawania „strachom” po bachtinowsku rozumianej „gęby”, innymi słowy budowania ludycznej i groteskowej wersji świata – na opak.

EN

The article tackles the topic of creative language developed by children in the kindergarten- and early-primary-school-age. This language is marked by composition dominants of absurdity, grotesque, macabre, impropriety, obscenity, scatological humor, childishness, profanity, hyperboles, and ludic punch lines. The main subject of the analysis is children’s folklore, which is a spontaneous verbal rhymed activity and expression accompanying children’s play. This type of improvised poetic micro-forms is common for children’s culture and is engendered in peer-group environments. They thus occur outside of the official language culture and serve as a verbal form of rebellion, effectuated by children against the imposition of the adults’ language. The latter is conversely characterized by properness, formality, instrumental nature, and its aim to mirror reality. Children gain satisfaction from breaking language taboos and introducing consternation among their elders. In their verbal productions, one can observe a typically carnivalized gesture, which is the elevation of the weakest subject of the social hierarchy. In this sense, a child can instill a different and carnivalized version of the world through play. The analysis encompasses the rhymed and narrative short forms present in the verbal realm of children’s lives and depicting a carnivalized fear. Adopting a carnival lens for looking at children’s use of being afraid is a symptom of rejecting the monolithic nature of fear. Children appear to perform an exorcism on fear through laughter, try to neutralize it and ascribe the fears with that Bakhtin could see as building a ludic and grotesque version of a world upside-down. 

Keywords

PL

folklor dziecięcy, karnawalizacja; groteska; groza; Bogeyman

EN

children’s folklore, carnival, carnivalization, grotesque, fear, Bogeyman

• Publisher: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
• Journal: Literatura Ludowa
• Year: 2017
• Issue: 1

Dates

published

2017

online

2017-06-13

Contributors

author

Katarzyna Slany

Identifiers

DOI

10.12775/LL.1.2017.001