Rzeczy w magicznych światach (o roli przedmiotów w bajkach ludowych i baśniach literackich)

• Authors: Violetta Wróblewska

Title variants

EN

Things in magical worlds (on the cultural role of objects in folk tales and fairy-tales)

Abstracts

EN

The subject of the article is the presentation of items in Polish folk tales and literary fairy tales of the 19th-20th centuries. The resources of the presented items and the scope of their fictional and cultural functions are described. The starting point is the theory of experiential myth. The main goal is to show the differences in departing from objects in the past and today. When in peasant culture everything found its use in every phase of its existence, which minimized the production of waste, in urban culture damaged things were replaced with new ones, cheap due to their mass production. The above opposition juxtaposition seems to reflect the broader phenomena that fit into various variants of culture - underflow (lack) and excess (overflow), which at the narrative level of broadly understood folk tales and fairy tales has a far-reaching plot and interpretative effects.

PL

Tematem artykułu jest prezentacja przedmiotów w polskich bajkach ludowych i w baśniach literackich XIX-XXI wieku. Opisowi podlegają zasoby przedstawionych rzeczy oraz zakres ich funkcji fabularnych oraz kulturowych. Punktem wyjścia jest teoria mitu doświadczeniowego. Zasadniczym celem jest pokazanie różnic w odejściu do przedmiotów dawniej i dziś. Gdy w kulturze chłopskiej każda rzecz, w każdej fazie jej istnienia znajdowała swoje zastosowane, co do minimum ograniczało produkcję odpadów, w kulturze miejskiej rzeczy uszkodzone zastępowano nowymi, tanimi z racji ich masowej produkcji. Powyższe opozycyjne zestawienie wydaje się odzwierciedlać szerzej pojmowane zjawiska wpisujące się w różne warianty kultury – niedomiaru (braku) i nadmiaru (przesytu), co na poziomie narracyjnym szeroko rozumianych bajek i baśni ma dalekosiężne skutki fabularne oraz interpretacyjne.

Keywords

EN

folk tale; literary fairy tale; myth; thing

PL

bajka ludowa; baśń literacka; mit; rzecz

• Publisher: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
• Journal: Literatura Ludowa
• Year: 2020
• Volume: 64
• Issue: 4-5
• Pages: 43-55

Dates

published

2020

Contributors

author

Violetta Wróblewska

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Identifiers

DOI

10.12775/LL.4-5.2020.004

Biblioteka Nauki

1788613