Komponent fonologiczny języka polskiego jako struktura rdzeń-peryferie na przykładzie akcentu wyrazowego w galicyzmach

• Authors: Marek Radomski

Abstracts

EN

The article deals with word stress adaptation in French loanwords in Polish. The presented data demonstrate that the borrowings in question can be divided into two categories in terms of stress placement. On the one hand, there are items with penultimate stress, which conform to native Polish stress rules. On the other hand, there are those which retain the original final stress in violation of these rules. The proposed formal analysis of this phenomenon within Optimality Theory is based on the assumption derived from Itô and Mester (1995, 1999, 2001) that phonological systems of natural languages have a core-periphery structure. The gallicisms with penultimate stress have thus been assigned to the core, while those with final stress to the periphery. It is argued that each stratum has a different constraint ranking, which results in the divergent adaptation of word stress.

PL

Tematem artykułu jest adaptacja akcentu wyrazowego w galicyzmach w języku polskim. Przedstawione dane pokazują, że omawiane zapożyczenia można podzielić na dwie kategorie pod względem umiejscowienia akcentu. Z jednej strony istnieją wyrazy z akcentem paroksytonicznym, zgodne z rodzimymi regułami akcentowania. Z drugiej strony są takie wyrazy, które zachowują pierwotny akcent oksytoniczny, naruszając te zasady. Proponowana analiza formalna tego zjawiska w ramach teorii optymalności opiera się na założeniu wywiedzionym z prac Itô i Mestera (1995, 1999, 2001), zgodnie z którym systemy fonologiczne języków naturalnych mają strukturę rdzeń-peryferie. Galicyzmy z akcentem paroksytonicznym zostały przyporządkowane do rdzenia, natomiast te z akcentem oksytonicznym do sfery peryferyjnej. W każdej z tych warstw obowiązują odmienne rankingi ograniczeń fonologicznych, czego wynikiem jest rozbieżność akcentowania w obu grupach zapożyczeń.

Keywords

EN

gallicisms; loanword phonology; word stress; Optimality Theory

PL

galicyzmy; fonologia zapożyczeń; akcent wyrazowy; teoria optymalności

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Linguistica Copernicana
• Year: 2021
• Volume: 17
• Pages: 208-219

Dates

published

2021

Contributors

author

Marek Radomski

• Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie Wydział Humanistyczny Katedra Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego

• https://orcid.org/0000000225125833

Identifiers

DOI

10.12775/LinCop.2020.011

Biblioteka Nauki

2050055