„Brakujący element”, czyli o nieznanym nadaniu dla klasztoru wallombrozjanów w Coltibuono z 1201 roku

• Authors: Marcin Starzyński

Title variants

EN

“The missing element”, or the unknown endowment for the monastery of Vallombrosians in Coltibuono from 1201

Abstracts

EN

The paper contains a commentary accompanying an edition of the 13th century rotulus, recently discovered in the collections of the Jagiellonian University, from the archive of the monastery of Vallombrosians in Coltibuono. The discovery considerably improves current knowledge about land endowments to that monastery at the turn of the 12th and 13th centuries.

PL

Artykuł zawiera komentarz do edycji odnalezionego w zbiorach Uniwersytetu Jagiellońskiego XIII-wiecznego rotulusa pochodzącego z dawnego archiwum klasztoru wallombrozjanów w Coltibuono. Odkrycie to uzupełnia dotychczasową wiedzę o rozwoju majątku klasztornego na przełomie XII i XIII w.

Keywords

PL

dyplomatyka średniowieczna; rotulusy; wallombrozjanie; klasztor w Coltibuono

EN

medieval diplomatics; rotuluses; Vallombrosians; Coltibuono monastery

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Roczniki Historyczne
• Year: 2023
• Volume: 89
• Pages: 7-20

Dates

published

2023

Contributors

author

Marcin Starzyński

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

• https://orcid.org/0000000309462175

References

• Barycz H., Stanisław Smolka w życiu i w nauce, Kraków 1975.
• Bieńkowski W., Semkowicz Władysław Aleksander, w: Polski słownik biograficzny, t. XXXVI (1995-1996).
• Castiglia G., Rural Churches and Settlements in Late-Antique and Early Mediaeval Tuscany, Journal of Roman Archaeology 31, 2018.
• Castiglia G., Topografia cristiana della Tuscia Annonaria e della Tuscia Langobardorum (IV-VIII sec. D.C.), Papers of the British School at Rome 86, 2018.
• Catoni G., Gli archivi senesi durante il dominio francese (1808-1814), Rassegna degli archivi di Stato 26, 1966.
• Chynczewska-Hennel T., Archiwalia rzymskie. Stan i perspektywy badań, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. II, Białystok 2010.
• Fabbri A., Camaldolesi e vallombrosani nella Toscana medievale. Repertorio delle comunità monastiche sorte tra XI e XV secolo, Firenze 2021 (Fragmentaria. Studi di storia culturale e antropologia religiosa 3).
• Farinelli R., Churches and Social Elites in Early Medieval Tuscany. A Quantitative-Statistical Approach to the Episcopal Archive of Lucca, w: Churches and Social Power in Early Medieval Europe. Integrating Archaeological and Historical Approaches, Turnhout 2015 (Studies in the Early Middle Ages 42).
• Farinelli R., Corti M., Marchese L., Sánchez-Pardo J.C., Chiese e popolamento nella Tuscia dell’alto Medioevo. Un approccio quantitativo alla documentazione diplomatica altomedievale del monastero di San Salvatore al Monte Amiata, w: Chiese e insediamenti nei secoli di formazione dei paesaggi medievali della Toscana (V-X secolo), Borgo San Lorenzo 2008 (Quaderni del Dipartamento di archeologia e storia delle arti, sezione archeologica 64).
• Gabroit J.-R., Les plus anciens monastères de l’ordre de Vallombreuse (1037-1115). Étude archéologique, Mélanges d’archéologie et d’histoire 76, 1964.
• Gilchrist J.T., Cardinal Humbert of Silva-Candida († 1061), Annuale medievale 3, 1962.
• Gilchrist J.T., Cardinal Humbert of Silva-Candida, the Canon Law and Ecclesiastical Reform in the Eleventh Century, Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte, Kanonische Abteilung 58, 1972.
• Grégoire R., La canonizzazione e il culto di Giovanni Gualberto († 1073), w: I Vallombrosani nella società italiana dei secoli XI e XII, Vallombrosa 1995 (Archivio vallombrosano 2).
• Hoszowska M., „Gorączka rzymska”. Udział Wiktora Czermaka w kampaniach naukowych Akademii Umiejętności w Krakowie, Res Historica 54, 2022.
• Immonen T., Giovanni Gualberto, Vallombrosa e Camaldoli nel secolo XI¸ w: Il monachesimo del secolo XI nell’Italia nordoccidentale, Cesena 2010 (Italia benedittina 29).
• Katalog fotografii dokumentów średniowiecznych Zakładu Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, opr. B. Wyrozumska, H. Rawska, P. Rabiej, Kraków 2001 (CD-ROM).
• Krzyżanowski S., Dyplomy i kancelaria Przemysława II. Studium z dyplomatyki polskiej XIII wieku, Pamiętnik Akademii Umiejętności w Krakowie, Wydziały Filologiczny i Historyczno-Filozoficzny 8, 1890.
• Kurze W., Monasteri e nobiltà nella Toscana medievale, w: tenże, Scritti di storia toscana. Assetti territoriali, diocesi, monasteri dai Longobardi all’età comunale, Pistoia 2008 (Biblioteca storica pistoiese), pierwodruk w: Le vie europee dei monaci. Civiltà monastiche tra Occidente e Oriente, San Pietro in Cariano (Verona) 1988 (Scuola di memoria storica 5).
• Kurze W., Monasteri e nobiltà nella Tuscia altomedievale, w: Atti del 5o Congresso internazionale di studi sull’alto medioevo, Spoleto 1973.
• Leonardi C., La figura di Giovanni Gualberto nella Toscana del secolo XI, w: tenże, Medioevo profetico, Spoleto 2019 (Uomini e mondi medievali 60), pierwodruk w: In vice Iohannis primi abbatis. Saggi e contribuiti per il millenario gualbertino in onore del reverendissimo don Lorenzo Russo occasione del XXV anniversario di ministero abbaziale, Vallombrosa 2002 (Archivio vallombrosano 5).
• Manjoni F., La Badia a Coltibuono. Storia di una proprietà, Firenze 1981.
• Miedema N., Reiseliteratur und literarische Aufführungstexte in Form von Rotuli, w: Der Rotulus im Gebrauch. Einsatzmöglichkeiten – Gestaltungsvarianz – Deutungen, Wien-Köln-Weimar 2020 (Archiv für Diplomatik, Beiheft 19).
• Mikucki S., Nauki pomocnicze historii w Uniwersytecie Jagiellońskim, w: Studia z dziejów Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1967 (Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 139, Prace Historyczne 16).
• Pagliai L., Le origini dell’abbazia di Cultibuono nuovamente illustrate, Firenze 1911.
• Passerini L., Genealogia e storia della familia Ricasoli, Firenze 1861.
• Pennini A., La soppressione degli „ordini regolari” nel Piemonte napoleonico, Historia et ius. Rivista di storia giuridica dell’età medievale e moderna 13, 2008.
• Piech Z., Stanisław Krzyżanowski – badacz „rzeczy dyplomatycznej” w Polsce czy organizator nauki?, w: Katedra Historii Polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim – odniesienia, interpretacje, pamięć, Kraków 2019.
• Piech Z., Zbiory odlewów pieczęci w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, w: Zbiory pieczęci w Polsce, Warszawa 2009.
• Rederowa D., Ze studiów nad kontaktami Akademii Umiejętności z nauką obcą. Ekspedycja rzymska (1896-1918), Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie 4, 1958-1960.
• Redlich O., Theodor Sickel. Werdezeit und Persönlichkeit, Mitteilungen des Institutes für Österreichische Geschichtsforschung 42, 1927.
• Ryszkiewicz A., Rastawiecki Edward, w: Polski słownik biograficzny, t. XXX (1987).
• Ryszkiewicz A., Zasługi Edwarda Rastawieckiego jako kolekcjonera i mecenasa, w: Mecenas, kolekcjoner, odbiorca, Warszawa 1984, to samo w: Muzealnictwo 28-29, 1984.
• Salvestrini F., Disciplina caritatis. Il monachesimo vallombrosano tra Medioevo e prima età moderna, Roma 2008.
• Salvestrini F., Il monachesimo vallombrosano alla periferia orientale di Firenze. La badia di San Bartolomeo nel pieno e nel tardo Medioevo, w: Alle porte di Firenze. Il territorio di Bagno a Ripoli in èta medievale, Roma 2008 (Valdarno medievale. Studi e fonti 2).
• Salvestrini F., Monachesimo benedettino e paesaggi agrari nella Toscana medievale (XI-XIV secolo), w: Abbazie e paesaggi medievali in Toscana, Firenze 2014 (Territori 23).
• Soldani F., Lettera decima […] sopra la fondazione dei monasteri di San Lorenzo a Coltibuono e di Santa Maria a Cavriglia, Firenze: nella stamperia in Borgo dei Greci, 1754.
• Starzyński M., Dokumenty w zbiorach Zakładu Nauk Pomocniczych Historii, w: Katalog dokumentów pergaminowych i papierowych ze zbiorów Zakładu Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, opr. A. Marzec, J. Rogulski, M. Starzyński, red. M. Starzyński, Kraków 2022.
• Suchánek D., Papal Elections on the Eve of Issuance of the Papal Decree In nomine Domini – Historical Analysis of the Election of Popes Stephen IX and Nicholas II, West Bohemian Historical Review 10, 2020.
• Tessera M.R., I rotoli della canonica e del monastero di S. Ambrogio nei secc. XII-XIII. Le allegationes dei canonici nel 1201, w: Der Rotulus im Gebrauch. Einsatzmöglichkeiten – Gestaltungsvarianz – Deutungen, Wien-Köln-Weimar 2020 (Archiv für Diplomatik, Beiheft 19).
• Tronti C., Famiglie signorili, cappelle private e insediamenti fortificati in Val di Sieve tra X e XII secolo. I casi di Monte di Croce e Montefiesole (Pontassieve, Firenze), w: Chiese e insediamenti nei secoli di formazione dei paesaggi medievali della Toscana (V-X secolo), Borgo San Lorenzo 2008 (Quaderni del Dipartamento di archeologia e storia delle arti, sezione archeologica 64).
• Valenti M., Aristocrazie ed élites, deboli e forti, nella Toscana tra VI e X secolo, w: Archeologia e società tra tardo antico e alto Medioevo, Mantova 2007 (Documenti di archeologia 44).
• Valenti M., La Toscana prima e dopo il 774. I segni delle aristocrazie in ambito urbano e rurale, w: 774. Ipotesi su una transizione, Turnhout 2008 (Seminari del Centro interuniversitario per la storia e l’archeologia dell’alto Medioevo 1).

Identifiers

DOI

10.12775/RH.2023.01

Biblioteka Nauki

28763518