Wykazy członków bractwa różańcowego przy klasztorze dominikanów w Świdnicy z XVI wieku

• Authors: Krzysztof Kaczmarek

Title variants

EN

Lists of members of the Confraternity of the Holy Rosary at the Dominican monastery in Świdnica from the 16th century

Abstracts

EN

The paper deals with lists of members of the Confraternity of the Rosary, functioning under the patronage of the Dominican monastery in Świdnica, from about 1530-1535. The analysis of their contents is supplemented with the edition of that source in the appendix. The lists provide important data for further research on the pastoral activities of the monastery in Świdnica and on antroponymy of inhabitants from the surroundings of Świdnica in late Middle Ages.

PL

Artykuł dotyczy pochodzących z ok. 1530-1535 r. wykazów członków bractwa różańcowego, działającego pod patronatem klasztoru dominikanów w Świdnicy. Analiza zawartości tych rejestrów została uzupełniona edycją źródła zawartą w Aneksie. Wykazy te przynoszą istotne dane do badań nad działalnością duszpasterską świdnickiego konwentu oraz studiów nad antroponimią ludności zamieszkującej okolice Świdnicy w późnym średniowieczu.

Keywords

PL

bractwo różańcowe; dominikanie; klasztor; Świdnica; Śląsk; antroponimia; XVI w.

EN

confraternities of the Holy Rosary; Dominicans; monastery; Świdnica; Silesia; antroponymy; 16th century

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Roczniki Historyczne
• Year: 2023
• Volume: 89
• Pages: 121-178

Dates

published

2023

Contributors

author

Krzysztof Kaczmarek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000341619304

References

• Adamska D., Fundacje dewocyjne rycerstwa księstwa świdnicko-jaworskiego w średniowieczu, Poznań-Wrocław 2005.
• Adler H., Klöster und klosterähnliche Gemeinschaften in Schweidnitz, w: Schweidnitz im Wandel der Zeiten, Würzburg 1990.
• Adler H., Zur Geschichte der katholischen Pfarrgemeinde, w: Schweidnitz im Wandel der Zeiten, Würzburg 1990.
• Bahlow H., Schlesisches Namenbuch, Kitzingen-Main 1953.
• Blasel C., Geschichte der Rosenkranzbruderschaft bei St. Adalbert in Breslau, Breslau 1912.
• Blasel C., Geschichte von Kirche und Kloster St. Adalbert zu Breslau, Breslau 1912.
• Blasel C., Studien zur Geschichte der Rosenkranzbruderschaft bei St. Adalbert zu Breslau, cz. 1, Schlesisches Pastoralblatt 33, 1912, nr 1, 2, 4.
• Bobowski B., Kultura materialna mieszczan Świdnicy i rycerstwa weichbildu świdnickiego w świetle testamentów (od I połowy XIV do końca I ćwierci XVI wieku), Zielona Góra 2011.
• Bochnak W. , Religijne stowarzyszenia i bractwa katolików świeckich w diecezji wrocławskiej od XVI w. do 1810 r., Wrocław 1983.
• Chabros E., Zakony średniowiecznego Dzierżoniowa, Dzierżoniów 2003.
• Chachaj J., Członkowie Bractwa Różańcowego w Tomaszowie Lubelskim w latach 1699-1714, w: Peregrinatio ad veritatem. Studia ofiarowane Profesor Aleksandrze Witkowskiej OSU z okazji 40-lecia pracy naukowej, Lublin 2004.
• Czechowicz B., Nagrobki późnogotyckie na Śląsku, Wrocław 2003.
• Czettritz und Neuhaus H. von, Geschichte des Geschlechts von Czettritz und Neuhaus, t. I, Görlitz 1907.
• Czyżewski J., Walczak M., The Archconfraternity of the Rosary in the Dominican Churches of Kraków. Piety and Patronage of the Arts, Acta Historiae Artis Slovenica 23, 2018, nr 2.
• Doering-Reuschel G., Bedeutende Orte in der Umgebung von Schweidnitz, w: Schweidnitz im Wandel der Zeiten, Würzburg 1990.
• Flaga J., Bractwa religijne w archidiakonacie lubelskim do początku XVII wieku (1604), Roczniki Humanistyczne 21, 1973, z. 2.
• Flaga J., Bractwa religijne w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku, Lublin 2004.
• Flaga J., Rekrutacja do bractw religijnych w XVII i XVIII wieku na przykładzie archidiakonatu lubelskiego, Roczniki Humanistyczne 35, 1987, z. 2.
• Gałuszka T., Dominikanie w Krakowie czy Opatowcu? W poszukiwaniu pierwszego Bractwa Różańcowego w średniowiecznej Małopolsce, Nasza Przeszłość 113, 2010.
• Gerber M.R., Kleine Wirtschaftsgeschichte der Stadt Schweidnitz, w: Schweidnitz im Wandel der Zeiten, Würzburg 1990.
• Goliński M., Kęsik J., Zątkowski K., Pieszyce od najdawniejszych czasów do końca XX wieku, Toruń 2002.
• Goliński M., Maliniak J., Urzędnicy miejscy Świdnicy do 1740 r., Toruń 2007.
• Goliński M., Nadzwyczajne wydarzenia mieszczańskiej codzienności (świat Wacława Thommendorfa), Archeologia Historica Polona 7, 1998.
• Goliński M., Okręg (Weichbild) świdnicki w 1. połowie XV wieku, w: Atlas historyczny miast polskich, t. IV, z. 5. (Świdnica), Wrocław 2008.
• Goliński M., Zmiany w grupie kierowniczej miasta Świdnicy w latach 1351-1522. Analiza faktograficzna, Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka 62, 2007, nr 1.
• Graff T., Najstarsze bractwo różańcowe w Wadowicach 1616-1822, Kraków 2020.
• Gröger E., Der Kreis Schweidnitz nach seinen physikalischen, statistischen und topographischen Verhältnissen, Schweidnitz b.d.w.
• Handbuch der historischen Stätten, Schlesien, Stuttgart 1977.
• Heś R., Joannici na Śląsku w średniowieczu, Kraków 2007.
• Heyne J., Dokumentirte Geschichte des Bisthums und Hochstiftes Breslau, t. III, Breslau 1868.
• Hoffmann H., Der erste Druck aus dem Breslauer Dominikanerkloster, Archiv für Schlesische Kirchengeschichte 2, 1938.
• Jacobsen J.G.G., Friends of the Friars. Confraternal Relations of the Dominican Order in Medieval Scandinavia, w: Bractwa religijne w średniowieczu i w okresie nowożytnym (do końca XVIII wieku), Kielce 2014.
• Jäggi S., Rosenkranzbruderschaften. Vom Spätmittelalter zur Konfesionalisierung, w: Der Rosenkranz. Andacht, Geschichte, Kunst, Bern 2003.
• Kaczmarek K., Okręg klasztoru dominikanów w Świdnicy w XVI wieku, Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 121, 2023.
• Kłoczowski J., Dominikanie polscy na Śląsku, Lublin 1956.
• Kłopotek R., Geneza i działalność bractw kościelnych w Europie i Polsce do końca XVIII wieku, Studia Gdańskie 37, 2015.
• Knie J.G., Alphabetisch-statistisch Uebersicht der Dörfer, Flecken, Städte und anderen Orte der königl. Preuß. Provinz Schlesien, Breslau 1845.
• Kochaniewicz B., Nowe spojrzenie na początki modlitwy różańcowej, Salvatoris Mater 5, 2003, nr 4.
• Kochaniewicz B., The Contribution of the Dominicans to the Development of the Rosary, Angelicum 81, 2004, nr 2.
• Kochaniewicz B., Wkład dominikanów w rozwój modlitwy różańcowej, Teologia Praktyczna 11, 2010.
• Kotełko S., Od przejścia pod panowanie Habsburgów do wojen napoleońskich (1526-1806), w: Świdnica. Zarys monografii miasta, Wrocław-Świdnica 1995.
• Kotełko S., Świdnica w średniowieczu, cz. II: Społeczeństwo, kultura, życie, Rocznik Świdnicki 1993.
• Kotełko S., W średniowieczu – od początków miasta do 1526 r., w: Świdnica. Zarys monografii miasta, Wrocław-Świdnica 1995.
• Królikowski J., Początki różańca w Polsce, Salvatoris Mater 6, 2004, nr 3.
• Küffner H., Zur Kölner Rosenkranzbruderschaft, w: 500 Jahre Rosenkranz 1475 Köln, Köln 1975.
• Kumor B., Kościelne stowarzyszenia świeckie na ziemiach polskich w okresie przedrozbiorowym, Prawo Kanoniczne 10, 1967, nr 1/2.
• Lambrecht K., Schweidnitz in der Frühen Neuzeit (1500-1815), w: Schweidnitz im Wandel der Zeiten, Würzburg 1990.
• Lec Z., Zarys życia klasztornego w Świdnicy, Rocznik Świdnicki 1992.
• Lica Z., O niektórych współczesnych nazwiskach Polaków genetycznie niemieckich derywowanych od nazw zawodów, w: Onomastyka – neohumanistyka – nauki społeczne, Kraków 2018.
• Lutsch H., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien. t. II, Breslau 1889.
• Mandziuk J., Historia Kościoła katolickiego na Śląsku, t. II, Warszawa 1995.
• Mandziuk J., Luteranizm na Śląsku do połowy XVI wieku, Wrocławski Przegląd Teologiczny 25, 2017, nr 2.
• Mandziuk J., Męskie wspólnoty zakonne w (archi)diecezji wrocławskiej, Wrocław 2020.
• Mann T.J., Geschichte der Stadt Schweidnitz. Ein Gang durch 700 Jahre deutscher Kultur in Schlesien, Reutligen 1985.
• Matyaszczyk D., Bractwa przy kościele św. Dominika w Poznaniu, w: Osada świętego Gotarda w Poznaniu. Historia i dziedzictwo, Poznań 2022.
• Medyńska-Gulij B., Mapy księstw świdnickiego, jaworskiego i legnickiego z II połowy XVII wieku Fryderyka Khünoviusa, Wrocław 2002.
• Miławicki M., Pobożność ludowa w pracy duszpasterskiej dominikanów na ziemiach polskich, Teofil 13, 2005.
• Moepert A., Die Ortsnahmen des Kreises Neumarkt, Breslau 1935; M. Treblin, Beiträge zur Siedlungskunde im ehemaligen Fürstentum Schweidnitz, Breslau 1908.
• Molsdorf W., Einblattdrucke der Königlichen und Universitäts-Bibliothek Breslau. Zwei Konfraternitätsbriefe aus dem Dominikanerkloster zu Breslau und Glogau, Zentralblatt für Bibliothekswesen 22, 1905.
• Morawiec M., Forschungen zur Wirtschafts- und Kulturgeschichte der Stadt Schweidnitz an der Wende des 17. zum 18. Jahrhundert, w: Stadt und Literatur im deutschen Sprachraum der Frühen Neuzeit, t. II, Tübingen 1998.
• Neß D., Schlesisches Pfarrebuch, t. III, cz. 3, Leipzig 2014.
• Neuling H., Schlesiens Kirchorte und ihre Stiftungen bis zum Ausgang des Mittelalters, Breslau 1902.
• Nowotny S., Dobkiewicz A., Leksykon historii wsi powiatu świdnickiego do 1945 roku, Świdnica 2018.
• Nowotny S., Kościoły średniowiecznej Świdnicy, Rocznik Świdnicki 27, 1999.
• Panzram B., Geschichtliche Grundlage der ältesten schlesischen Pfarrorganisation, Breslau 1940.
• Pobóg-Lenartowicz A., Początki śląskich klasztorów dominikańskich w świetle źródeł przechowywanych w archiwach czeskich i morawskich, w: Historia, kultura i sztuka dominikanów na Śląsku 1226-2013. W trzechsetlecie beatyfikacji bł. Czesława, Wrocław 2015.
• Poradzisz-Cincio M., Chór mieszczan w katedrze świdnickiej. Późnogotycka kaplica Bractwa Maryjnego, Rocznik Świdnicki 36, 2008.
• Radler L., Beiträge zur Geschichte der Dörfer des Kreises Schweidnitz und ihrer Kirchen, Jahrbuch für Schlesische Kirchengeschichte NF 56, 1977.
• Radler L., Beiträge zur Geschichte der Grafen von Poseritz/Striegau und ihres Dorfes Hochposeritz, Jahrbuch für Schlesische Kirchengeschichte NF 55, 1976.
• Radler L., Beiträge zur Geschichte der Grüssauer Klosterdörfer Kallendorf und Eckersdorf, Archiv für Schlesische Kirchengeschichte 36, 1978.
• Radler L., Beiträge zur Geschichte des Dorfes Teichenau, Kreis Schweidnitz und seiner evangelischen Kirche, Jahrbuch für Schlesische Kirchengeschichte NF 53, 1974.
• Radler L., Beiträge zur Geschichte von Oelse, Kreis Schweidnitz, Jahrbuch für Schlesische Kirchengeschichte NF 43, 1964.
• Radler L., Beiträge zur Geschichte von Peterwitz, Kreis Schweidnitz, Archiv für Schlesische Kirchengeschichte 16, 1958.
• Radler L., Beiträge zur Geschichte von Würben, Kreis Schweidnitz, Archiv für Schlesische Kirchengeschichte 23, 1965.
• Radler L., Beiträge zur Siedlung- und Kirchengeschichte des Kreises Schweidnitz. Der Fideikomiß der Grafen von Moltke in Kreisau, Gräditz, Wierischau, Jahrbuch für Schlesische Kirchengeschichte NF 62, 1983.
• Radler L., Konradswaldau, Ludwigsdorf, Laurichendorf – Beiträge zur Siedlungs- und Kirchengeschichte des Kreises Schweidnitz, Jahrbuch für Schlesische Kirchengeschichte NF 58, 1979.
• Richtlinien für die Edition landesgeschichtlicher Quellen, opr. W. Heinemeyer, wyd. 2, Marburg-Hannover 2000.
• Rosmann J.W.A., Die Geschichte der Stadt Schweidnitz. Ein Lesebuch für mittlere Jugend, Breslau 1786.
• Rośkowicz W., Świdnica w okresie wojny trzydziestoletniej (1618-1648), Rocznik Świdnicki 26, 1998.
• Schmidt F.J., Geschichte der Stadt Schweidnitz, Schweidnitz 1846.
• Schubert H., Bilder aus der Geschichte der Stadt Schweidnitz, Schweidnitz 1911.
• Schubert H., Die Reformation und die Klöster in Schweidnitz, Correspondenzblatt des Vereins für Geschichte der evangelische Kirche Schlesiens 16, 1919, z. 2.
• Spież J.A., Sporn Marcin, w: Polski słownik biograficzny, t. XLI (2002).
• Stelmach R., Uposażenie klasztorów dominikanów na Śląsku w średniowieczu w świetle zachowanych dokumentów, w: Święty Jacek Odrowąż i dziedzictwo dominikańskie, Opole 2008.
• Tracz S., Artystyczna oprawa brackich świąt i uroczystości w diecezji krakowskiej do 1783 roku, Rocznik Historii Sztuki 44, 2019.
• Wiszewski P., W poszukiwaniu zaginionych światów, czyli rzecz o „Kronice Thommendorfów”, Rocznik Świdnicki 31, 2003.
• Wiszewski P., Zakony z terenów dawnego księstwa świdnicko-jaworskiego. Życie klasztorne w XIII – pierwszej ćwierci XVI w., Świdnica-Jawor 2001.
• Wolff A., Projekt instrukcji wydawniczej dla pisanych źródeł historycznych do połowy XVI wieku, Studia Źródłoznawcze 1, 1957.

Identifiers

DOI

10.12775/RH.2023.07

Biblioteka Nauki

28763507