Право на изобилие: западный вещизм в контексте «престижного потребления» в СССР в годы перестройки (вторая половина 1980-х гг.)

• Authors: Jelena D. Twierdiukowa
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Prawo do obfitości: zachodni materializm w kontekście „prestiżowej konsumpcji” w ZSRR w latach pieriestrojki (druga połowa lat osiemdziesiątych)StreszczenieArtykuł dotyczy początków społeczeństwa konsumpcyjnego w czasach pieriestrojki oraz wartości, jaką dla mieszkańców ZSRR miały towary z importu, niezależnie od ich jakości czy marki. Autorka opisuje typy importu prywatnego i państwowego aż do rozluźnienia przepisów w końcu lat osiemdziesiątych oraz system handlu w sieciach walutowych i bonów. Dewizy, pozyskane od ludności (nawet dwukrotność wpływów z eksportu do krajów kapitalistycznych) przeznaczano na zakup importowanych towarów szybkozbywalnych do zwykłych sklepów, gdzie były dwu–czterokrotnie tańsze niż w walutowych. Do handlu detalicznego przekazywano też drogie towary słabozbywalne po „rozwalutowaniu” oraz część „wybraków”. Przedmioty z importu trafiały również do wiejskich sklepów spółdzielczych oraz republik Azji Środkowej. Przez cenę i niedopasowanie do lokalnych gustów nie cieszyły się one powodzeniem.Do 50% zakontraktowanych towarów przychodziło z opóźnieniem, a brak synchronizacji i badań potrzeb rynku powodował powstawanie zapasów towarów niechodliwych. Pojawiło się zjawisko spekulacji towarami importowanymi oraz bonami. Handel bazarowy i „mrówki” spowodowały upadek komisów i sklepów walutowych „Bieriozka” i „Albatros”, gdyż towary dostępne za walutę pojawiły się w normalnej sprzedaży. Right to the abundance: Western materialism in the context of “prestigious consumption” in the USSR during the Perestroika period (second half of the 1980s)SummaryThe article investigates the beginnings of the consumption society in the Soviet Union during the period called “Perestroika” (meaning: reconstruction), and the value represented by goods imported from the West for Soviet people, regardless their quality of brand. The author describes the types of import, both private and official one, until some relaxation of laws by the end of the eighties, and a chain of hard currency trading system in Western currencies and special bank checks. Foreign currency from people (even twice as much as the export receipts from capitalist countries) was assigned for the purchase of easily selling off commodities in ordinary shops, where they were 2 to 4 times cheaper than in special Western currency shops. Also some expensive, not so marketable goods after they underwent currency denomination, and also some of rejected goods. Part of such commodities was sent to cooperative shops in the country and to shops in republics of Central Asia. But due to their high price and non-adjustment to local tastes they did not enjoy popularity.Up to fifty percent of contracted goods were delayed, and the lack of market research led to the excess of not wanted, unmarketable commodities. As a result, there developed a phenomenon of “speculation” on imported goods and special bank checks. Trade at markets and the so-called “ants”, i.e. trader-tourists, who were doing multiple frontier crossings each day caused the collapse of those consignment shops and special foreign-currency shops “Bieriozka” and “Albatros”, for it became possible to buy Western goods in normal shops.

Keywords

PL

перестройка; потребители; вещизм; импортные товары; торговля, pieriestrojka; konsumenci; materializm; towary importowane; handel, Perestroika; reconstruction; users; materialism; imported goods; trade

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
• Year: 2017
• Volume: 52
• Issue: 2

Dates

published

2017

online

2018-01-01

Contributors

author

Jelena D. Twierdiukowa

Identifiers

DOI

10.12775/SDR.2017.2.05