Nieformalne grupy i ruchy społeczne w ostatnich latach ZSRR

• Authors: Eleonora Kirwiel

Title variants

EN

Informal Groups and Social Movements in the Last Years of the USSR

RU

Неформальные группы и общественные движения в последние годы СССР

Abstracts

EN

The article presents the genesis, structure and activity of informal groups and social movements in the last years of the USSR. The specifics of the functioning of the Informals (Russian: nеформалы, a term created in connotation to the formal structures of social consolidation) in social life outside the public space since the 1950s, when it concerned mainly the sphere of culture and science, were outlined. The issues of legalisation, activation and total politicisation of this movement from the mid-1980s, during the so-called perestroika. The Informals then emerged as active participants in political life in the state, representing a broad worldview spectrum of Soviet society.

RU

В статье представлены генезис, деятельность и специфика неформальных организаций и движений в последние годы существования СССР. Это был период новых возможностей в деятельности движений, которые до сих пор действовали вне официальной публичной сферы. Новая политика властей, провозглашенная руководством КПСС во главе с Михаилом Горбачевым в апреле 1985 года, оказала серьезное влияние на общественное сознание и вызвала широкую массовую активность в выработке альтернативных предложений во всех сферах развития общественной жизни. Это привело к возникновению и развитию неформальных объединений в советском государстве, которые в одночасье стали активными участниками социальной и политической жизни государства. Это было время формирования новых моделей политического поведения, массового политического участия и создания новых социально-политических институтов. В свою очередь, неформалы были самым стабильным и наиболее длительно функционирующим ядром гражданского общества в СССР, элементом, эффективно объединявшим его в то время.

PL

W artykule przedstawiono genezę, strukturę i działalność nieformalnych grup i ruchów społecznych w ostatnich latach ZSRR. Nakreślono specyfikę funkcjonowania nieformałow (ros. неформалы, określenie powstałe w konotacji do formalnych struktur konsolidacji społecznej) w życiu społecznym poza przestrzenią publiczną od lat pięćdziesiątych XX w., kiedy dotyczyła ona przede wszystkim sfery kultury i nauki. Poruszone również zostały kwestie legalizacji, aktywizacji oraz totalnej polityzacji tego ruchu od połowy lat osiemdziesiątych XX w., w czasach tzw. pierestrojki. Nieformały zaistnieli wtedy jako aktywni uczestnicy życia politycznego w państwie, przedstawiając duże spektrum światopoglądowe społeczeństwa radzieckiego.

Keywords

EN

USSR; perestroika; informal organization; civil society

PL

ZSRR; pierestrojka; organizacje nieformalne; społeczeństwo obywatelskie

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
• Journal: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
• Year: 2020
• Volume: 55
• Issue: 2
• Pages: 159-177

Dates

published

2020

Contributors

author

Eleonora Kirwiel

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

• https://orcid.org/0000000164120448

Identifiers

DOI

10.12775/SDR.2020.2.08

Biblioteka Nauki

2235003