„Uniwersytety dla wszystkich”. George Zygmunt Fijałkowski-Bereday i jego wizja kształcenia wyższego

• Authors: Justyna Wojniak
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie poglądów George’a Zygmunta Fijałkowskiego-Beredaya na temat roli kształcenia wyższego w nowoczesnym społeczeństwie, a szerzej – dostępu do edukacji i powszechnego charakteru instytucji edukacyjnych na każdym etapie kształcenia. Wybór takiej tematyki wynika z faktu, że wspomniany uczony znany jest przede wszystkim ze swojego wkładu w rozwój komparatystyki edukacyjnej. Jego rozważania dotyczące polityki oświatowej i założeń, które należałoby w tym obszarze przyjąć z punktu widzenia potencjalnych korzyści społecznych, nie były do tej pory przedmiotem naukowych dociekań. W badaniach nad omawianym zagadnieniem analizie poddano wybrane publikacje Beredaya, zarówno te o charakterze naukowym, jak i publicystycznym, a także materiały archiwalne, obejmujące teksty wystąpień, wykładów oraz korespondencję. Przeprowadzona analiza pozwala na sformułowanie wniosku, że Bereday był zwolennikiem jak najszerszego upowszechnienia dostępu do edukacji, także na poziomie akademickim, a potrzebę tę uzasadniał nie tylko argumentami natury praktycznej – odwoływał się przede wszystkim do sfery etyki i wartości humanistycznych. Tego rodzaju rozważania wydają się godne przybliżenia szczególnie współcześnie, kiedy dyskusja na temat kształtowania polityki oświatowej koncentruje się na aspektach utylitarnych, co może prowadzić do umniejszania znaczenia faktu, że dostęp do edukacji stanowi jedno z fundamentalnych praw człowieka, a w konsekwencji – do utrwalania nierówności w tym zakresie.

EN

The aim of this study is to present the views of George Zygmunt Fijałkowski-Bereday on the role of higher education in modern society, and of access to education and the universal nature of educational institutions at every stage of education. The choice of such topics results from the fact that Bereday is mainly known for his contribution to the development of educational comparative studies. His considerations regarding educational policy and its potential social benefits have not been the subject of scientific inquiry. Selected Bereday publications, both academic and journalistic-as well as archival materials, including speeches, lectures, and correspondence-were analyzed in the research on the issue. The analysis leads to the conclusion that Bereday advocated the widest possible dissemination of access to education, at the academic level as well, and that this need was not only justified by practical arguments-he referred primarily to the sphere of ethics and human values. His views seem worthy of consideration particularly nowadays, when the discussion about shaping education policy focuses on utilitarian aspects, which may lead to diminishing the importance of the fact that access to education is a fundamental human right and, in consequence, may perpetuate inequalities in education.

Keywords

PL

uniwersytet; dostęp do edukacji; nowoczesne społeczeństwo; prawa człowieka; demokracja

EN

university; access to education; modern society; human rights; democracy

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2020
• Volume: 23
• Issue: 2

Dates

published

2020

online

2020-04-25

Contributors

author

Justyna Wojniak

Identifiers

DOI

10.12775/SPI.2020.2.004