Opieka formalna nad osobą starszą w ujęciu geragogiki – założenia koncepcyjne opieki wspierającej

• Authors: Anna Leszczyńska-Rejchert

Title variants

EN

Formal Care for an Elderly Person in Terms of Geragogy: Conceptual Assumptions of Supportive Care

Abstracts

EN

In an era of progressive aging of societies, the care of the elderly is becoming an important gerontological issue and an important area of interest for the educational sciences. Designing properly administered care for seniors is a special challenge and task of geragogy. The article explores the care of the elderly as a subject of interest of various scientific disciplines, in particular geragogy. The main discussion focuses on the author’s concept of formal supportive care for the elderly. The concept uses the ideas of the following theories: social support, activity, education for old age, gerotranscendence, selective optimization and compensation. Reference is also made to the concepts of successful and positive aging. The article ends with conclusions and recommendations for those providing formal care for the elderly. The most important conclusions are that formal carers should be professionally trained and have the necessary competences, including gerontological knowledge and skills, based on a methodology-based approach to working with the elderly. It should also be required that their actions be consistent with a culture of care for the elderly, according to which, guided by the principle of the good of the elderly, one strives to ensure the highest possible quality of seniors’ life and creates conditions for them achieving well-being. Formal care for the elderly should be so-called supportive care, founded on all types of social support and including activities in the field of developmental support.

PL

W dobie postępującego starzenia się społeczeństw opieka nad osobami starszymi staje się istotnym zagadnieniem gerontologicznym oraz ważnym obszarem zainteresowania nauk o wychowaniu. Kształtowanie właściwie sprawowanej opieki nad seniorami jest szczególnym wyzwaniem i zadaniem geragogiki. W artykule ukazano opiekę nad ludźmi starszymi jako przedmiot zainteresowań różnych dyscyplin naukowych, w szczególności geragogiki. Zasadniczą treść stanowi autorska koncepcja formalnej opieki wspierającej osoby starsze. W koncepcji wykorzystano założenia teorii: wsparcia społecznego, aktywności, wychowania do starości, gerotranscendencji, selektywnej optymalizacji i kompensacji. Odwołano się także do koncepcji pomyślnego i pozytywnego starzenia się. Tekst kończą wnioski i rekomendacje dla osób realizujących opiekę formalną osób starszych. Najważniejsze z nich wyrażają się w postulacie zadbania o profesjonalne przygotowanie opiekunów formalnych, którzy powinni posiadać stosowne kompetencje, obejmujące wiedzę z zakresu gerontologii, jak i umiejętności, oparte na metodycznym warsztacie pracy z osobami starszymi. Należy też wymagać, aby ich działania były zgodne z kulturą opieki nad człowiekiem starszym, zgodnie z którą – kierując się zasadą jego dobra – dąży się do zapewnienia jak najwyższej jakości życia oraz tworzy warunki do osiągnięcia dobrostanu. Opieka formalna nad ludźmi starszymi powinna być tzw. opieką wspierającą, opartą na wszystkich rodzajach wsparcia społecznego i zawierającą działania z zakresu wspomagania rozwoju.

Keywords

EN

geragogy; care; supportive care; care for the elderly; the elderly; old age

PL

geragogika; opieka; opieka wspierająca; opieka nad ludźmi starszymi; osoby starsze; starość

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2023
• Volume: 26
• Issue: 3
• Pages: 19-36

Dates

published

2023

Contributors

author

Anna Leszczyńska-Rejchert

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000155352730

Identifiers

DOI

10.12775/SPI.2023.3.001

Biblioteka Nauki

28763426