Травма как детерминант структуры личности и ментальности общества в современной России: на примере образа Льва Смыслова – героя романа Саши Филипенко Травля

• Authors: Dzmitry Kliabanau

Title variants

EN

Trauma as a determinant of the structure of personality and mentality of the society in modern Russia – based on the character of the novel “The Hounding” by Sasha Filipenko

Abstracts

EN

Trauma is one of the key concepts of the analysis of the construction of the character in “The Hounding”, the novel published in 2016 by Belarusian and Russian writer, Sasha Filipenko. One of the main characters of this novel is Lev Smyslov, who should be considered as a certain type of a member of modern post-Soviet society, who had to meet the new, unstable reality being a result of socio-political changes in the last decades of the 20th century. Trauma becomes the base for the process of formation of Lev’s personality: painful tests he came through at the 1990s had a deforming effect on his consciousness, life aspirations and predetermined his future. His engrossing desire is to be a part of the upper class – and he is ready to pay any price for it. The traumatic experience changes the inner world of the character and becomes the cause of his incurable fears as well as his sophisticated cruelty, which let him destroy other people’s life.

PL

Trauma jest jednym z kluczowych pojęć analizy konstrukcji postaci w powieści Nagonka, wydanej w 2016 roku przez białoruską i rosyjską pisarkę Sashę Filipenko. Jednym z głównych bohaterów powieści jest Lew Smysłow, którego należy uznać za pewien typ członka społeczeństwa postsowieckiego współczesnej Rosji, który musiał stawić czoła nowej, niestabilnej rzeczywistości będącej wynikiem przemian społeczno-politycznych w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku. Trauma staję się podstawą procesu kształtowania się osobowości Lwa: bolesne testy, jakie przechodził w latach 90. XX wieku, deformowały jego świadomość, aspiracje życiowe i przesądzały o jego przyszłości. Jego największym pragnieniem jest zostanie częścią klasy wyższej – tzw. śmietanki towarzyskiej. Za osiągnięcie tego celu Lew jest gotów zapłacić każdą cenę. Traumatyczne przeżycia zmieniają świat wewnętrzny bohatera i stają się przyczyną jego nieuleczalnych lęków oraz wyrafinowanego okrucieństwa, które pozwala mu niszczyć życie innych ludzi.

Keywords

PL

Sasha Filipenko; trauma; społeczeństwo postsowieckie; świadomość indywidualna i zbiorowa

EN

Sasha Filipenko; trauma; post-Soviet society; individual and mass consciousness

• Publisher: Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
• Journal: Studia Pigoniana
• Year: 2022
• Volume: 5
• Issue: 5
• Pages: 165-185

Dates

published

2022

Contributors

author

Dzmitry Kliabanau

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

• https://orcid.org/000000024606630X

References

• Assman A., Dlinnaya ten' proshlogo: Memorial'naya kul'tura i istoricheskaya politika, perevod B. Khlebnikova, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 2014.
• Belkin M., Roman voshel v korotkiy spisoknatspremii «Bol'shaya kniga» etogo goda, „Gil'diya slovesnikov”, URL: https://slovesnik.org/chto-chitat/chto-chitayut-uchitelya/sasha-filipenko-travlya.html.
• Filipenko S., ‘No one wants to be a little brother’: Belarus, Russia and Ukraine – a dysfunctional family affair [w:] The Guardian, 2022. 05 April, URL: https://www.theguardian.com/books/2022/apr/05/belarus-russia-and-ukraine-putin-dysfunctional-family.
• Filipenko S., Kremulyator, [w:] «Znamya», 2022, nr 2. URL: https://znamlit.ru/publication.php?id=8200.
• Filipenko S., Travlya, «Vremya», Moskva 2017.
• Freyd Z., Sobraniye sochineniy v 26 tomakh. Т. 1. Issledovaniya isterii. Vostochno-Yevropeyskiy Institut Psikhoanaliza, Sankt-Peterburg 2011.
• Goncharuk D., Zamakhina T., Gosduma i Sovfed vveli ugolovnoye nakazaniye za feyki o spetsoperatsii RF, [w:] Rossiyskaya gazeta, 2022, 4 marta. URL: https://rg.ru/2022/03/04/gosduma-i-sovfed-vveli-ugolovnoe-nakazanie-za-fejki-o-specoperacii-rf.html.
• Gudkov L., Abortivnaya modernizatsiya, ROSSPEN, Moskva 2011.
• Ivshina O., Primerno 20 batal'onov: chto my znayem o poteryakh Rossii za polgoda voyny v Ukraine, [w:] BBC News. Russkaya sluzhba, 2022, 19 avgusta. URL: https://www.bbc.com/russian/features-62599928.
• Jastrzębska К., Postsovetskost' kak travma? Proza Romana Senchina, „Przegląd Rusycystyczny”, 2018, nr 3(163), s. 106-116.
• Katayeva V., V Gosdume predstavili spisok 142 znamenitostey, ne podderzhavshikh SVO, [w:] News.ru, 2022, 5 avgusta. URL: https://news.ru/culture/v-gosdume-predstavili-spisok-142-znamenitostej-ne-podderzhavshih-svo/.
• Karut K., Travma, vremya i istoriya, [v:] Travma: punkty. Sbornik statey. Pod redaktsiyey Sergeya Ushakina i Yeleny Trubinoy. Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 2009.
• Khorni K., Nevroticheskaya lichnost' nashego vremeni. Perevod A. I. Feta, Philosophical arkiv, Nyköping 2016.
• Mazur Ye., Psikhicheskaya travma i psikhoterapiya, «Moskovskiy psikhoterapevticheskiy zhurnal», 2003, nr 1, s. 31-52.
• Nikolai F., Krizis «identichnosti»: kul'turnayapamyat' po tu storonu pravoy nostal'gii i liberal'noy terapii, «Novoye literaturnoye obozreniye», 2021, nr 135 (1), URL: https://www.nlobooks.ru/magazines/neprikosnovennyy_zapas/135_nz_1_2021/article/23387/?sphrase_id=431987.
• Obrashcheniye Prezidenta Rossiyskoy Federatsii, 21 fevralya 2022 goda, URL: http://kremlin.ru/events/president/news/67828.
• „Osobyy put’”: ot ideologii k metodu. Sostaviteli: M. B. Velizhev, T. M. Atnashev, A.L. Zorin. Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 2018.
• Patriarshaya propoved' v Den' Radonitsy posle Liturgii v Arkhangel'skom sobore Moskovskogo Kremlya, URL: http://www.patriarchia.ru/db/text/5922848.html.
• Prazauskas A., SNG kak postkolonial'noye prostranstvo, «Nezavisimaya gazeta», 1992, nr 25, 7 fevralya. URL: https://sites.ualberta.ca/~khineiko/NG_92_93/1141438.htm.
• Pul'son K., Kheppi-end, kak u Shekspira, «Rossiyskaya gazeta», 2016, nr 230 (7098), URL: https://rg.ru/2016/10/11/pisatel-sasha-filipenko-zakompleksovannost-odna-iz-glavnyh-bed-rossii.html.
• Rech' reykhskantslera A. Gitlera v Reykhstage 1 sentyabrya 1939 g. [v:] Dokumenty ХХ veka, URL: http://doc20vek.ru/node/1347.
• Samyye vydayushchiyesya lichnosti v istorii, Levada-Tsentr. Analiticheskiy tsentr Yuriya Levady, URL: https://www.levada.ru/2021/06/21/samye-vydayushhiesya-lichnosti-v-istorii/.
• Sasha Filipenko: «Lukashenko i Putin srazhayutsya sovremenem», [w:] UDF.BY, 2022, 4 avgusta. URL: https://udf.name/news/main_news/246300-sasha-filipenko-lukashenko-i-putin-srazhajutsja-so-vremenem.html.
• Sergey Lavrov ne isklyuchilrazryva otnosheniy s Yevrosoyuzom, [v:] Govorit Moskva, 12 fevralya 2021 g., URL: https://govoritmoskva.ru/news/263422/
• Shevtsova L., Kak Rossiya ne spravilas' s demokratiyey: logika politicheskogo otkata, „Pro et Contra”. 2004, nr 3. Тоm 8, s. 36-55.
• Smirnov I. P., Psikhodiakhronologika. Psikhoistoriya russkoy literatury ot romantizma do nashikh dney, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 1994.
• Suverina Ye., Repressivnaya toleratnost', «Novoye literaturnoye obozreniye», 2015, nr 131 (1), URL: https://www.nlobooks.ru/magazines/novoe_literaturnoe_obozrenie/131_nlo_1_2015/article/11256/.
• Travin D., „Osobyy put’” Rossii. Ot Dostoyevskogo do Konchalovskogo, Izdatel'stvo Yevropeyskogo universiteta, Sankt-Peterburg 2018.
• Trudolyubov M., Kto takoy «Sovetskiy chelovek» segodnya? Interv'yu s direktorom «Levada-tsentra» L'vom Gudkovym [v:] Wilson Center, URL: https://www.wilsoncenter.org/blog-post/kto-takoy-sovetskiy-chelovek-segodnya-intervyu-s-direktorom-levada-centra-lvom-gudkovym.
• Ushakin S., Nam etoy bolyu dyshat'? [v:] Travma: punkty. Sbornik statey. Pod redaktsiyey Sergeya Ushakina i Yeleny Trubinoy. Moskva 2009.
• Volkov S., Sasha Filipenko. «Travlya», „Gil'diya slovesnikov”, URL: https://slovesnik.org/chto-chitat/chto-chitayut-uchitelya/sasha-filipenko-travlya.html.
• Vystupleniye i diskussiya na Myunkhenskoy konferentsii po voprosam politiki bezopasnosti, 10 fevralya 2007 goda, URL: http://kremlin.ru/events/president/transcripts/24034.

Identifiers

DOI

10.12775/SP.2022.008

Biblioteka Nauki

29433449