EN
Klimov et al. On unrealized screen adaptations of “The Master and Margarita” This article attempts to outline the history of the major planned but ultimately unrealized film adaptations of The Master and Margarita. The projects discussed cover a period of about fifty years, ranging from the late 1960s to the 1920s. The film projects described were planned mainly in Soviet (Mosfilm) and Russian (Mars Media) studios and in Hollywood studios (including Columbia and Lucasfilm), with the participation of Russian, American and European filmmakers. The article focuses largely on sketching a picture of specific design and production activities within these projects. A separate section is devoted to adaptation strategies, with a particular focus on the Klimov brothers’ screenplay.
PL
Klimow i inni. O niezrealizowanych ekranizacjach „Mistrza i Małgorzaty” W niniejszym artykule podjęto próbę zarysowania historii najważniejszych planowanych, lecz ostatecznie niezrealizowanych ekranizacji Mistrza i Małgorzaty. Omówione projekty obejmują okres około pięćdziesięciu lat i rozciągają się w czasie od późnych lat 60. XX w. do lat 20. XXI w. Opisywane przedsięwzięcia filmowe planowane były głównie w wytwórniach radzieckich (Mosfilm) i rosyjskich (Mars Media) oraz w studiach hollywoodzkich (m.in. Columbia i Lucasfilm), przy udziale twórców rosyjskich, amerykańskich i europejskich. Artykuł skupia się w dużej części na szkicowaniu obrazu konkretnych działań projektowych i producenckich w obrębie tychże przedsięwzięć. Osobne miejsce poświęcone jest adaptacyjnym strategiom adaptacyjnym, ze szczególnym uwzględnieniem scenariusza braci Klimowów.