The Virgin Mary in the narratives of contemporary Catholic and Muslim mothers in Poland

• Authors: Joanna Krotofil , Dorota Wójciak , Dagmara Mętel

Title variants

PL

Matka Boska w narracjach współczesnych matek katolickich i muzułmańskich w Polsce

Abstracts

PL

W artykule przedstawiamy, w jaki sposób figura Maryi – matki Jezusa - funkcjonuje jako ważny element religii przeżywanej wśród współczesnych muzułmańskich i katolickich matek w Polsce. Opierając się na analizie wywiadów pogłębionych i danych obserwacyjnych dowodzimy, że Maryja uznawana jest za religijny ideał i wzór do naśladowania zarówno przez matki wyznające Islam, jak i matki katolickie. Śledzimy podobieństwa i różnice w refleksywnym zaangażowaniu wyznawczyń obu religii w idee, symbole i nakazy związane z Maryją oraz omawiamy, w jaki sposób religijne matki konstruują tę postać na nowo przypisując jej spersonalizowane znaczenia: przyjmując niektóre tradycyjne atrybuty Maryi, kwestionując lub odrzucając inne, a także tworząc nowe znaczenia mocno osadzone we własnych codziennych doświadczeniach macierzyńskich.

EN

In this paper, we demonstrate how the figure of the Virgin Mary functions as an important element of the lived religion of contemporary Catholic and Muslim mothers in Poland. Based on the analysis of in-depth interviews and observational data we argue that the figure of Mary is recognized as a religious ideal and a role model by mothers identifying with both religions. We trace similarities and differences between Catholic and Muslim mothers in their reflexive engagement with ideas, symbols, and prescriptions attached to Mary and discuss how they reinvent the figure and ascribe it with personalised meanings: embrace some of the traditional attributes of Mary, challenge, and contest others, and construct new meanings firmly embedded in their daily life mothering experiences.

Keywords

EN

Virgin Mary; lived religion; Catholic mothers; Muslim mothers; motherhood; mothering

PL

Maryja Matka Jezusa; religia przeżywana; matki katolickie; matki muzułmańskie; macierzyństwo; opieka macierzyńska

• Publisher: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
• Journal: Lud
• Year: 2023
• Volume: 107
• Issue: 1
• Pages: 202-222

Dates

published

2023

Contributors

author

Joanna Krotofil

• Institute for the Studies of Religion, Jagiellonian University in Kraków

• https://orcid.org/0000000323085329

author

Dorota Wójciak

• Doctoral School in the Humanities, Jagiellonian University in Kraków

• https://orcid.org/0000000291149331

author

Dagmara Mętel

• Unit of Community Psychiatry, Jagiellonian University in Kraków

• https://orcid.org/0000000250369821

References

• Abdallah-Krzepkowska B., Górak-Sosnowska K., Krotofil J., Piela A. (2023) Managing spoiled identity: the case of Polish female converts to Islam. Leiden, Boston: Brill
• Adamiak, E. (1997). Błogosławiona między niewiastami. Maryja w feministycznej teologii Cathariny Halkes. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Adamiak, E. (1999). Milcząca obecność: o roli kobiety w Kościele. Warszawa: Biblioteka Więzi.
• Ammerman, N. (2015). Lived Religion. In: R. A. Scott, S. M. Kosslyn (eds.), Emerging Trends in the Behavioral and Social Sciences, 1–8. Hoboken: John Wiley & Sons. doi: 10.1093/oxfordhb/9780198792550.013.30
• Chudy, S. X. (2020). The Virgin Mary: Bridging Muslims and Catholics. The Journal of Social Encounters 4(2), 34-41.
• Draguła, A. (2018). Od kapliczki do mody. Obraz Maryi w kulturze współczesnej. Colloquia Theologica Ottoniana 2, 43-64.
• Glenn E.N. (1994). Social constructions of mothering: a thematic overview. In: E.N. Glenn, G. Chang & L.R. Forcey (eds.), Mothering: Ideology, Experience, and Agency, 1-29. London and New York: Routledge. doi: 10.4324/9781315538891
• Hays, S. (1996). The cultural contradictions of motherhood. New Haven, CT: Yale University Press.
• Hryciuk R., Korolczuk E. (2012). Wstęp: Pożegnanie z Matką Polką?. In: R. Hryciuk, E. Korolczuk (eds.), Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, 7-24. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Imbierowicz, A. (2012). Matka Polka w defensywie? Przemiany mitu i jego wpływ na macierzyństwo polskich kobiet. Ogrody Nauk i Sztuk 2, 430-442. doi: 10.15503/onis2012-430-442.
• Jansen, W., Kühl, M. (2008). Shared symbols: Muslims, Marian pilgrimages and gender. European Journal of Women’s Studies 15(3), 295-311.
• Jardim, G. (2014). Recovering the Female Voice in Islamic Scripture: Women and Silence. Farnham: Ashgate Publishing.
• John Paul II. (1987). Redemptoris mater. On the blessed virgin Mary in the life of the pilgrim church. Vatican City: Libreria Editrice Vaticana.
• Kaufmann J-C. (1999). Das verstehende Interview. Theorie und Praxis. Konstanz: Universitätsverlag Konstanz
• Kościańska, A. (2012). Twórcze odgrywanie Matki Polki i Matki Boskiej. Religia a symbolika macierzyńska w Polsce. In: R. Hryciuk, E. Korolczuk (eds.), Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, 147–161. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Krotofil J., Piela A., Górak-Sosnowska K., Abdallah-Krzepkowska B. (2021). Theorizing the Religious Habitus in the Context of Conversion to Islam among Polish Women of Catholic Background. Sociology of Religion 82(3), 257–280. doi: 10.1093/socrel/srab002
• Kupari, H. (2016). Lifelong Religion as Habitus: religious practice among displaced Karelian Orthodox women in Finland. Leiden, Boston: Brill.
• Kuźma, I. (2008). Współczesna religijność kobiet: antropologia doświadczenia. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Mahmood, S. (2005). Politics of Piety: The Islamic Revival and the Feminist Subject. Princeton: Princeton University Press. doi: 10.2307/j.ctvct00cf
• Mirza, Y. Y. (2021). The Islamic Mary: Between Prophecy and Orthodoxy. Journal of Qur’anic Studies 23(3), 70-102.
• Mroz, K. (2019). Mary the Bridge Builder: Rethinking Patriarchal Portrayals of Mary in Islam and Christianity. Journal of South Asian and Middle Eastern Studies 42(3), 1-19. doi: 10.1353/jsa.2019.0016
• Niedźwiedź, A. (2014). Od religijności ludowej do religii przeżywanej. In: B. Fatyga, R. Michalski (eds.), Kultura ludowa. Teorie, praktyki, polityki, 327-338. Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych.
• O’Brien Hallstein, D. L. (2010). The intriguing history and silences of ‘Of woman born’: Rereading Adrienne Rich rhetorically to better understand the contemporary context. Feminist Formations 22(2), 18-41.
• Ockwell-Smith. S. (2016). Gentle Parenting Book. New York: Hachette.
• O’Reilly A. (2019). Matricentric Feminism: A Feminism for Mothers. Journal of the Motherhood Initiative for Research and Community Involvement 10(1/2), 13-26.
• Porter-Szücs, B. (2011). Faith and fatherland: Catholicism, modernity, and Poland. New York: Oxford University Press.
• Rich, A. (1976). Of woman born: motherhood as experience and institution. New York: W.W. Norton.
• Saritoprak, Z. (2019). Mary in Islam. In: C. Maunder. (eds.), The Oxford Handbook of Mary, 93-103. Oxford Handbooks Online. doi: 10.1093/oxfordhb/9780198792550.013.30
• Schleifer, A. (1997). Mary the Blessed Virgin of Islam. Louisville, KY: Fons Vitae.
• Sokolewicz, Z. (1988). Matka Boska w polskiej kulturze ludowej XIX i XX w. Wybrane kwestie źródłowe i zarysowujące się pytania. Etnografia polska 32(1), 289-304.
• Szelawa, D., (2017). Prawa reprodukcyjne w Europie i w Polsce. Zakaz, kompromis, czy wybór?. Warszawa: Friedrich-Ebert-Stiftung.
• Szwed, A. (2015). Ta druga: obraz kobiety w nauczaniu Kościoła rzymskokatolickiego iw świadomości księży. Kraków: Zakład Wydawniczy “Nomos”.
• Terman, R. (2017). Islamophobia and media portrayals of Muslim women: A computational text analysis of US news coverage. International Studies Quarterly, 61(3), 489-502. doi: 10.1093/isq/sqx051
• Van Nisterlooij I. (2015). Sacrifice: a care-ethical reappraisal of sacrifice and self-sacrifice. Leuven: Peeters.
• Warner, M. (2013). Alone of All Her Sex: The Myth and Cult of the Virgin Mary. Oxford: Oxford University Press.

Identifiers

DOI

10.12775/lud107.2023.07

Biblioteka Nauki

19322530