When epidemics become narrative, women get bogged down in scripts?

• Authors: Izabela Skórzyńska

Title variants

EN

Kiedy epidemie stają się narracjami, kobiety grzęzną w skryptach?

Abstracts

EN

W artykule śledzę losy kobiet - bohaterek pandemicznej literatury non-fiction w Polsce, aby zweryfikować tezę, że kiedy doświadczenia kobiet, takie jak pandemie czy epidemie, stają się narracjami, one same utykają w charakterystycznych dla konkretnej kultury kobiecych skryptach narracyjnych i ich wariantach. Traktując opowiadanie, śladem antropologów, jako przede wszystkim praktykę kulturową, zastanawiam się czy i w jaki sposób przypisywanie i/lub przejmowanie przez bohaterki pandemii i epidemii opowieści o własnych doświadczeniach, pozwala im przekraczać granice krzywdzących dla nich skryptów, nie unieważniając ich sprawczości, a jednocześnie głośno manifestując własny i różny od utrwalonego w kulturze, punkt widzenia.

PL

In the article, I follow the fate of women - heroines of the pandemic non-fiction literature in Poland, in order to verify the thesis that when women's experiences, such as pandemics or epidemics, become narratives, they themselves get stuck in women's narrative scripts and their variants characteristic of a specific culture. Treating storytelling, in the vein of anthropologists, as a primarily cultural practice, I wonder whether and how the attribution and/or adoption of stories about their own experiences by the heroines of the pandemic and epidemic, enables them to transgress the boundaries of scripts harmful to them, not invalidating their agency, but loudly manifesting their own point of view, different from the one established in culture.

Keywords

EN

women’s narrative scripts; pandemic non-fiction literature; patriarchal gaze; women’s voices

PL

kobiece skrypty narracyjne; literatura pandemiczna non-fiction; patriarchalne spojrzenie; głosy kobiet

• Publisher: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
• Journal: Lud
• Year: 2023
• Volume: 107
• Issue: 1
• Pages: 248-273

Dates

published

2023

Contributors

author

Izabela Skórzyńska

• Faculty of History, Adam Mickiewicz University in Poznań

References

• Amboziewicz J., 2016. Zaraza, Wydawnictwo Dowody Na Istnienie, Warszawa, pp. 280.
• Berne E., 2005. Dzień dobry... i co dalej?, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań, pp. 516.
• Chmura – Rutkowska I., Głowacka Sobiech E., Skórzyńska I., 2015. „NIEGODNE HISTORII”? O nieobecności i stereotypowych wizerunkach kobiet w świetle podręcznikowej narracji historycznej w gimnazjum, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, pp. 619.
• Gilligan C., 2015. Innym głosem. Teoria psychologiczna a rozwój kobiet, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, pp. 252.
• Graczyk E., 2017. Kobiecy desant na patriarchalną agorę, „Krytyka Polityczna” 08.07.2017. [https://krytykapolityczna.pl/kraj/kobiecy-desant-na-patriarchalna-agore/].
• Jędryka M., 2020. Ołowiane dzieci, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, pp. 256.
• Kapusta P., 2020. Pandemia. Raport z frontu, Wydawnictwo Insignis, Kraków-Lubicz, pp. 260.
• Karkowska M., 2020. Skrypty, opowieści i narracje w perspektywie pedagogicznej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, pp. 278.
• Maclntyre A. 1996, Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, pp. 385.
• Maggio R., 2014. The anthropology of storytelling and the storytelling of anthropology, “Journal of Comparative Research in Anthoropology and Sociology”, vol.5, no. 2, pp. 89-106.
• Majcher M., 2023. Doktórka od familoków, Wydawnictwo WAB, Warszawa, pp. 301.
• Matynia E., 2008. Demokracja performatywna, Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław, pp. 213.
• Matysek M., 2007. „Opowiadać znaczy żyć” czyli o pewnym sposobie rozumienia narracji, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, p. 40-50.
• Mieszkowski Ł., 2020. Największa Pandemia hiszpanki u progu niepodległej Polski, Wydawnictwo Polityka, Warszawa, ss. 256.
• Niesporek-Szamburska B., 2022. Co różni Babcochę od czarownicy z wyobrażeń dzieci? , „Paidia i Literatura” 4, pp. 1-10.
• Osiadacz I., 2015. Polska szkoła reportażu. https://plwiki.pl/Leksykon/Reporta%C5%BC
• Solarska M., 2011. S/przeciw-historia. Wymiar krytyczny historii kobiet, Oficyna Wydawnicza Epigram, Bydgoszcz, pp. 204.
• Steiner G., 2004. Gramatyki tworzenia, Wydawnictwo Zysk i Spółka, Poznań, pp. 304.
• Sztyler-Turovsky A., 2020. Oddział zakaźny. Historie bez cenzury, Wydawnictwo SQN, Kraków, pp. 376.
• Walczewska S., 1999. Damy, rycerze i feministki, Wydawnictwo EFKa, Kraków, pp. 197.
• Waligórska-Olejniczak, B., 2017. O mitach i obrazach kobiecości w prozie Swietłany Aleksijewicz „Porównania” 20.1, pp. 97-105.
• Wroczyński T., 1986. Esej – zarys teorii gatunku, „Przegląd Humanistyczny” z. 5/6, p. 101-113.

Identifiers

DOI

10.12775/lud107.2023.09

Biblioteka Nauki

19322533