„Idź i patrz”. Przemoc jako siła teatralna

• Authors: Dariusz KOSIŃSKI

Title variants

EN

“Go and watch.” Violence as a Power of the Theater

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Esej podejmuje próbę przyjrzenia się przemocy jako sile stale obecnej w teatrze Zachodu, odgrywającej ważną rolę w grze pragnienia i zakazu, która nadaje mu istotną społeczną dynamikę. Odwołując się do przykładów historycznych (teatru starożytnego, widowisk misteryjnych, teatru Grotowskiego) i współczesnych (jak spektakl Oczyszczeni Sarah Kane w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego), autor wskazuje na realizowane scenicznie i przyswajane przez publiczność (często podświadomie) scenariusze związane z przemocą i śmiercią, pozwalające na rozbrojenie związanego z nimi groźnego potencjału. Dokonuje się to z jednej strony przez odgrywane w teatrze sceny przekraczania i kwestionowania skuteczności przemocy (przede wszystkim w aktach teatralnej negacji śmierci), a także poprzez ujawnienie pragnienia przemocy, od którego nikt nie jest wolny.

EN

The essay attempts to look at violence as a power constantly present in Western theater and having an important role in the interplay between desire and suppression, the motor of the social dynamics of the theater. In an analysis of texts of various theatrical genres, both historical (e.g. ancient tragedies, mystery plays, Jerzy Grotowski’ performances) and contemporary (e.g. The Cleansed by Sarah Kane, directed by Krzysztof Warlikowski), the author describes selected scripts in which violence plays a major role, and which, once staged, are ‘absorbed,’ often in an unconscious way, by the audience. Violent as they may be, the scripts in question often inspire acts transcending violence and its immediate result (i.e. death). As a result their dangerous potential is leveled and it is revealed that no one is free from a desire of violence.

Keywords

PL

teatr, przemoc, antropologia teatru, Jerzy Grotowski, Sarah Kane, Krzysztof Warlikowski

EN

theatre, violence, anthropology of theater, Jerzy Grotowski, Sarah Kane, Krzysztof Warlikowski

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL
• Year: 2014
• Volume: 27
• Issue: 2 (106)

Dates

published

2020-01-30

Contributors

author

Dariusz KOSIŃSKI

Identifiers

DOI

10.12887/27-2014-2-106-19